اعتراف جالب تخت روانچی؛ ۱۵۰۰ تحریم بعد از برجام!

وطن امروز: مجید تخت‌روانچی سه‌شنبه طی سخنانی در نشست مجازی شورای امنیت ملل متحد، با اشاره به اینکه در ۴ سال گذشته آمریکا بیش از ۱۵۰۰ تحریم علیه ایران اعمال کرده و تمام بخش‌های اقتصاد ایران را هدف قرار داده و تقریبا تمام عواید ایران از برجام را از بین برده است، افزود: چنین تحریم‌هایی که انتظار می‌رود تعداد آن‌ها حتی تا آخرین دقایق حضور دولت کنونی آمریکا در قدرت نیز افزایش یابد، در واقع یک جنگ تمام‌عیار است که در آن، ابزار اقتصادی جایگزین سلاح شده است. نماینده ایران همچنین عنوان کرد: برای حفظ برجام، ایران هزینه گزافی پرداخته و بیش از سهم منصفانه‌اش تلاش کرده است، بنابراین هیچ‌کس نمی‌تواند از ما انتظار بیشتری داشته باشد. در واقع، آن دسته از اعضای برجام که سال‌ها تعهدات‌شان ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام را نقض کردند باید مسؤولیت بیشتری تقبل کنند. تخت‌روانچی با ذکر این نکته که ایران در حال اجرای تعهداتش ذیل برجام بوده است، یادآور شد: با وجود این، تحریم‌های غیرقانونی آمریکا و عدم پایبندی ۳ کشور اروپایی به تعهدات خود در برجام، نه‌تن‌ها ایران را از منافع پیش‌بینی‌شده در برجام، یعنی انتفاع از روابط اقتصادی و تجاری عادی با دیگران محروم کرده، بلکه مشقات و صدمات سنگینی به اقتصاد و مردم ما وارد آورده است. این مواضع از سوی تخت‌روانچی به عنوان یکی از اعضای ارشد تیم مذاکره‌کننده ایرانی در برجام در حالی بیان می‌شود که حسن روحانی و کابینه‌اش روزی یک دستاورد خیالی برای این توافق می‌تراشند. همین چند روز قبل بود که علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: آمریکا کشور قلدری است. نفوذ سیاسی، اقتصادی و تجاری دارد، اما ممکن است برای ما چاره‌ساز نباشد، ولی از یک جهتی برای ما مهم است. اکنون از نظر اخلاق سیاسی، دنباله‌روان آمریکا همواره خودشان را در مقابل ما خجل می‌بینند. اروپا یا حتی هند با این همه بزرگی‌شان از احکام ثانویه آمریکا با شرمساری صحبت می‌کنند. همین خوب است. برای ما البته نان و آب نمی‌شود، اما می‌دانند که حق به جانب ماست. حسن روحانی که با ایده مرکزی مذاکره جهت حل پرونده هسته‌ای ایران، در انتخابات به پیروزی رسید، در جریان مذاکرات با ۱+۵ از لغو تمام تحریم‌ها سخن می‌گفت و خبر از مذاکره برد- برد می‌داد. با این وجود با گذشت ۷ سال از آن روزها، رئیس‌جمهور رفع نشدن تحریم‌ها و ارتقای آن‌ها به جنگ تمام‌عیار اقتصادی را افتخار دولتش در مقاومت برابر زورگویی آمریکا می‌نامد! در چنین شرایطی، اظهارات تخت‌روانچی درباره اعمال ۱۵۰۰ تحریم علیه ایران در ۴ سال گذشته، ابعاد جدیدی از دیپلماسی و هنر سیاست خارجی را در دولت روحانی نمایان می‌کند. این جمله شاید پاسخ گویایی به رئیس‌جمهوری باشد که در جریان تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری خود در سال ۹۶ خطاب به منتقدانش می‌گفت: شما زبان دنیا رو بلدید؟ همچنین حاوی پیام شفافی برای محمدجواد ظریف است که با مسخره کردن نمایندگان کنگره آمریکا که هشدار داده بودند رئیس‌جمهور بعدی آمریکا می‌تواند با چرخش یک قلم از برجام خارج شود به آن‌ها درس حقوق می‌داد. با چنین اوصافی بعد از اینکه از برجام آبی برای اقتصاد کشور گرم نشد، روحانی- ظریف مذاکرات برد- برد را به باخت- باخت تبدیل کردند که اگر از نتایج اقتصادی برجام محروم شدیم در عوض آمریکا هم در جهان شکست اخلاقی (!) خورد و تلاش‌های آمریکا برای امنیتی‌سازی برنامه هسته‌ای ایران شکست خورد. البته روزی که محمدجواد ظریف در بالکن هتل کوبورگ وین برای خبرنگاران دست تکان می‌داد و همه چیز را خوب توصیف می‌کرد و روحانی همزمان در تهران از لغو تمام تحریم‌ها و به رسمیت شناختن حقوق هسته‌ای کشورمان پیام زنده تلویزیونی مخابره می‌کرد، هیچ‌کدام این اظهارات را به زبان نمی‌آوردند. اعمال ۱۵۰۰ تحریم آمریکا علیه کشور همچنین حاصل اعتماد دولت روحانی به آمریکا در میز مذاکره و تضمین دانستن امضای جان کری، وزیر وقت خارجه آمریکاست که منجر به یک متن ضعیف و پرابهام و تفسیر‌پذیر شد که علاوه بر حفظ زیرساخت تحریم‌های ضد ایرانی، زمینه را برای نقض برجام از سوی دولت بعدی آمریکا فراهم کرد. تا جایی که رئیس دولت چندی قبل اعتراف کرد: چگونه برجام پایش لنگ شد. آن فرد کم‌سواد تاجرمسلک کاغذی را خط‌خطی کرد و گفت از برجام خارج شویم. ظریف، وزیر امور خارجه هم اخیرا در گفت‌وگویی اعتراف کرد دولت اوباما به تعهدات برجامی‌اش عمل نکرد. محمدجواد ظریف در این باره گفت: «من به بعضی‌ها می‌گویم اتفاقا ظریف نشان داد می‌تواند عمل کند، اما اوباما نتوانست عمل کند. روحانی نشان داد می‌تواند عمل کند، اما اوباما که خودش فرمانده کل قواست نتوانست. مصوبات برخلاف برجام در دوره آقای اوباما آمد و بعد از دوره ایشان در دوره آقای ترامپ هم آمد». اعتراف سه‌شنبه شب تخت‌روانچی مبنی بر افزایش تصاعدی تحریم‌ها در شرایطی است که ۲۹ مرداد ۹۷، محمدجواد ظریف در مصاحبه اختصاصی با شبکه سی‌ان‌ان اظهار داشت: «احساس می‌کردیم آمریکا حداقل این مسأله را یاد گرفته است که تحریم‌ها تنها موجب فشار اقتصادی بر ایران می‌شود و دستاورد و نتیجه سیاسی مورد انتظار واشنگتن را به همراه ندارد. من تصور می‌کردم آمریکایی‌ها این درس را گرفته‌اند، ولی متاسفانه اشتباه می‌کردم». با چنین ارزیابی‌هایی از سوی دولت روحانی، تمام مسائل اقتصادی کشور و معیشت مردم به مذاکراتی با این مختصات گره زده شد و نتیجه این هدف‌گذاری امروز به وضوح در تمام اجزای اقتصادی کشور و مردم آشکار است. البته نکته قابل تامل اینجاست که تمام این مسیر طی‌شده برای دولت دوازدهم کوچک‌ترین درس عبرتی نداشته است، به گونه‌ای که دولتمردان طی ماه‌های گذشته چشم به انتخابات آمریکا دوختند تا دوباره همان مسیری را دنبال کنند که با صرف هزینه‌ای گزاف به کشور، آزمون خود را پس داده است. بر این اساس دولت روحانی با خوشبینی نسبت به انتخاب بایدن در آمریکا، امیدوار است این کشور به برجام بازگردد و مثل یک عضو عادی به تعهداتش عمل کند. در این راستا حسن روحانی در نشست اخیر خود با اهالی رسانه و خبرنگاران داخلی و خارجی بیان کرد: «معتقدیم شرایط در دولت آینده آمریکا تغییر خواهد کرد؛ آن شرایط قبلی باقی نمی‌ماند، حالا که آقای بایدن پیروز این انتخابات شده، شرایط تغییر خواهد کرد». این شعف روحانی البته نشان می‌دهد بیم‌وامید‌های ۷ ساله دولت از رفت‌و‌آمد‌های کاخ سفید قرار نیست باز هم حامل اتفاق مثبتی در روند مدیریتی و اجرایی کشور شود.