جمالی نوبندگانی: ایران باید از بعد نظامی و حقوقی هوشیار باشد/ اگر آمریکا تا حالا وارد جنگ نشده به خاطر بازدارندگی سیستم‌های امنتی و نظامی ما است

گروه سیاست فردا: ایالات متحده آمریکا یک بار دیگر شکست سختی خورد. هیچ یک از طرف‌های برجامی و اعضای شورای امنیت با او همراهی نکردند و نتوانست که مکانسیم ماشه را فعال و تحریم‌ها و قطعنامه‌‎های علیه ایران را برگرداند. برای همین هم وارد فاز اعمال فشار بر سایرین و تحریم‌های ثانویه شد.

به گفته تحلیل‌گران عرصه بین‌الملل آنچه در این چند هفته اتفاق افتاد تغییر چندانی در وضعیت ایران ایجاد نمی‌کند و نمی‌توان آن را یک پیروزی به حساب آورد، اما حتما می‌توان آن را شکست ترامپ نامید. شکستی که در آستانه انتخابات آمریکا برایش خیلی گران تمام خواهد شد. از همین رو نیز باید منتظر گام بعدی او ماند.

محمدجواد جمالی نوبندگانی، عضو سابق کمیسیون امنیت ملی در گفت‌وگویی با خبرنگار «فردا» در این باره گفت: «برخی تصور می‌کنند که جنس اختلافات آمریکا با جمهوری اسلامی ایران از نوع اختلافاتی است که با سایر کشور‌ها مثل روسیه و چین دارد. این درحالی است که امریکا با ماهیت جمهوری اسلامی ایران مشکل دارد و جمهوری اسلامی را مانع عملیاتی شدن اهداف توسعه طلبانه و یکجانه‌گرایانه خود حداقل در سطح منطقه می‌داند. بنابریان این طور نیست که با یک مذاکره یا کوتاه آمدن، مسائل ما حل شود.»

وی با اشاره به اینکه ترامپ اکنون ماند حاکمیت امریکا است، گفت: «مقابله با جمهوری اسلامی فقط مساله ترامپ نیست و در این کشور جمهوری خواه و دموکرات همین استراتژی را داشته و صرفا در تاکتیک‌ها نظر متفاوتی دارند».

این کارشناس مسائل سیاست خارجی همچنین گفت: «ترامپ با توجه به قول‌هایی که به مردم آمریکا در حوزه سیاست داخلی و خارجی داده بود، اکنون در موقعیت دشواری است. از یک سو در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، چین، روسیه، ونزوئلا، تاحدی بلاروس، کره شمالی و سوریه را نماد برخورد بامنافع ملی آمریکا دانست و درباره ایران بحث فشار حداکثری را مطرح کرد. در حوزه سیاست داخلی نتوانست در مدیریت کرونا، اشتغال و ... که موفقیت قابل توجهی داشته باشد. ترامپ تصور می‌کرد که با افزایش فشار‌ها جمهوری اسلامی از هم خواهد پاشید وحتی تاریخ‌هایی هم اعلام کرده بودند، اما دیدند که اگرچه مردم ایران تحت فشار هستند، اما انسجام داخلی شکل گرفته و به هدف خودشان نرسیدند».

جمالی نوبندگانی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها می‌دانستند در امر فعال کردن مکانیسم ماشه شکست می‌خورند، گفت: «از بولتون افراطی‌تر نداریم، اما او هم گفت که حقی در این باره ندارند. هر کسی هم که اندکی با حقوق بین‌المل آشنا باشد، می‌داند که آمریکا در این زمینه نمی‌توانست دستاوردی داشته باشد لذا دیدیم که چطور منزوی و تحقیر شد. در بحث ادامه تحریم تسلیحاتی فقط دومنیکن با آمریکا همراهی کرد و در بحث برگشت قطعنامه ۱۹۲۹ همان هم ساکت شد. آمریکایی‌ها می‌دانستند که خواسته آن‌ها غیرقانونی است. الان هم که می‌گویند اگر کسی با ایران همراه کند، تحریم ثانویه می‌کنیم به این معنی است که قبول دارند که تحریم اولیه برگشت ناپدیر است».

وی در پاسخ به این پرسش که در این شرایط اقدام بعدی ترامپ چیست؟ گفت: «روسای جمهوی که در آستانه ورود به دور دوم احتمال پیروزی خود را اندک می‌بینند ممکن است که دست به اقداماتی بزنند تا در نظر مردم قهرمان جلوه کنند. بر این اساس آمادگی داریم که آمریکا دست به یک سری راهزنی دریایی و اقداماتی مثل این بزند. مقامات نظامی ایران هم هشدار‌های لازم را در این باره داده‌اند».

این کارشناس مسائل خارجی تاکید کرد: آمریکایی‌ها مرتب سناریو سازی می‌کنند. مثل آن جریان سفیرشان در آفریقای جنوبی که دیدیم حتی دولت آفریقای جنوبی هم گفت که صحت ندارد. احتمالا بازهم چنین بحث‌هایی راه می‌اندازند و بعد می‌گویند که پاسخ هزار برابر می‌دهیم. آن‌ها دنبال سناریو سازی هستند و پیام‌هایی دریافت می‌شد که ممکن است تا انتخابات اقدامات غیرقانونی و غیرمنطقی انجام دهد. بر این اساس ایران باید در بعد نظامی و حقوقی و بین‌المللی هوشیار باشد.

وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی براینکه آیا آمریکا در این شرایط جرات ورود به جنگ را دارد یا خیر؟ گفت: «یک اصلی وجود دارد و آن اینکه آمریکایی‌ها اعم از دموکرات یا جمهوری خواه بدون اینکه برایشان تفاوت کند در ایران کدام جناح حاکم است اگر بتوانند ضربه‌ای بزنند که خودش هم شروع کنندهو هم پایان دهنده به آن باشند، حتما این کار را خواهندکرد. اگر هم تا حالا این کار نکرده‌اند به خاطر بازدارندگی سیتسم‌های امنیتی و نظامی‌ما بوده است. در شرایط فعلی نیز اگر درست محاسبه کنند، چنین کاری نخواهند کرد، اما اگر دنبال حرکات ریسکی باشند، وضع فرق می‌کند.