پیش نویس طرح ۳۷ ماده‌ای «جمعیت و تعالی خانواده»

خبرگزاری تسنیم: نشست کارگروه خانواده دولت سایه با هدف نقد و بررسی طرح پیشنهادی مجلس، موسوم به «طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده» و همچنین تشریح وضعیت فعلی جمعیت کشور در دفتر سعید جلیلی نماینده ولی‌فقیه در شورای عالی امنیت ملی برگزار شد.

حجت‌الاسلام پژمانفر رئیس کمیسیون اصل نود مجلس، امیرحسین بانکی‌پور و زهره‌سادات لاجوردی از کمیسیون فرهنگی و زهرا شیخی و فاطمه محمد‌بیگی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در این نشست حاضر بودند.

جلیلی در ابتدای این نشست با اشاره به مسئله جمعیت به عنوان یکی از مولفه‌های قدرت، کاهش نرخ باروری در ایران را یک عقب‌ماندگی جدی در این حوزه برشمرد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام مسئله جمعیت را دارای ابعاد اجتماعی، بهداشتی و امنیت ملی خواند و از نمایندگان خواست تا در کنار پیگیری قوانین مربوط به آن، به دنبال محقق کردن این قوانین در دستگاه‌های کشور باشند.

حجت الاسلام پژمانفر با اشاره به پیش‌نویس طرح 37 ماده‌ای جمعیت و تعالی خانواده در کمیسیون فرهنگی، آن را معطوف به وظایف دستگاه‌های کشور در قبال مسئله خانواده و جمعیت برشمرد.

بانکی پور نیز تشکیل کمیسیون ویژه خانواده را یک ضرروت برای مجلس یازدهم برشمرد تا بتوان از طریق آن به صورت تخصصی به مسئله جمعیتی کشور پرداخت.

لاجوردی عضو دیگر کمیسیون فرهنگی با اشاره به اینکه زنان خانه‌دار نقش بیشتری در رشد جمعیتی کشور خواهند داشت، گفت: دو جامعه هدف به عنوان اولویت در طرح جمعیت در نظر گرفته شده است که عبارتند از زنان خانه‌دار و زنان متولد دهه شصت.

محمدبیگی نیز با اشاره به مشکلات حوزه جمعیت، ایجاد یک سازوکار مدیریت اجرایی واحد در این زمینه را خواستار شد.

در ادامه کتابچی به ارائه آمار و توضیحات درخصوص وضعیت فعلی جمعیتی کشور پرداخت.

نرخ رشد باروری در ایران به 1.6 رسیده است

کتابچی در ابتدای سخنان خود با اشاره به اطلاعات بانک جهانی از نرخ باروری در ایران، اظهار داشت که طبق این آمار روند کاهشی آمار موالید در کشور از سال 1339 (1960) آغاز شده و به جز بازه کوتاهی در دهه شصت، همچنان نزولی است.

وی با بیان اینکه نرخ رشد باروری در ایران به 1.6 رسیده است، عنوان کرد: طبق اعلام سازمان ملل متحد، ایران در بین 27 کشور هم منطقه خود، دارای رتبه 25 ام در نرخ رشد باروری است؛ در حالیکه رژیم صهیونیستی در رتبه ششم و عربستان سعودی در رتبه دهم قرار دارند.

کتابچی گفت: در حال حاضر 9 درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند که با نرخ رشد فعلی، در سال 1430 به 30 درصد معادل 28 میلیون نفر افزایش خواهد یافت.

عدم وجود مشوق‌های قانونی برای فرزندآوری از جمله مواردی بود که کتابچی از آن به عنوان یکی از عوامل داخلی کاهش جمعیت در کنار عوامل خارجی نظیر سیاست‌های اعمالی سازمان‌های بین المللی در ایران نام برد.

وی همچنین با اشاره به فاصله گرفتن جامعه از سبک زندگی ایرانی-اسلامی خود، کاهش ذائقه فرزندآوری در بین خانواده‌های ایرانی را یکی دیگر از عوامل کاهش جمعیت دانست.

کتابچی در این‌باره توضیح داد: با فرض اینکه کلیه موانع فرزندآوری از جمله موانع اقتصادی و ناباروری نیز از بین برود، ذائقه فرزندآوری در میان خانواده‌های ایرانی 2.3 فرزند است که در این بین، خانواده‌های شهری و دهک‌های بالای جامعه دارای ذائقه کمتری هستند.

وی با بیان اینکه جمعیت جوان کشور از 35 درصد در سال 85 به 25درصد در سال 95 رسیده است، اظهار داشت: رشد منفی آمار موالید در کشور برای چهارمین سال متوالی به میزان 160 هزار نفر کاهش یافته است.

کتابچی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به افزایش میزان ناباروری زوجین ایرانی به 20 درصد، تصریح کرد: هم اکنون میانگین فاصله ازدواج با تولد اولین فرزند در بین خانواده‌های ایرانی به 3.5 سال و میانگین فاصله بین دو فرزند به 5 سال و چهار ماه رسیده است.

وی در بخش دیگری از سخنانش به ارائه راهکار برای بهبود وضعیت جمعیتی کشور پرداخت؛ فرهنگ‌سازی از طریق جریان‌سازی رسانه‌ای در کشور در کنار ایجاد مشوق‌های مالی از جمله این موارد بود.

کتابچی خاطرنشان کرد: حذف قوانین معارض و ایجاد قوانین لازم به همراه نظارت بر حسن اجرای آنها از جمله مطالباتی است که مجلس شورای اسلامی باید به آن بپردازد.

وی در ادامه پیشنهادهای زودبازه در این زمینه را با جامعه اهداف ذیل مطرح کرد.

کتابچی در خصوص ناباورها گفت: 3.5 میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارند که خواهان فرزندآوری نیز می‌باشند. طبق تحقیقات، با درمان جمع تصادفی از نابارورها، 40% آنها ظرف یکسال بارور می‌شوند و بیش از 90% ظرف 5 سال به باروری خواهند رسید.

وی افزود: اقدام جدی برای درمان نابارورها، ظرف یک سال 1.4میلیون ولادت به همراه خواهد داشت.

کتابچی جامعه دوم هدف را خانواده های دارای یک فرزند عنوان کرد و ابراز داشت: حدود 3.5 میلیون زوج در کشور دارای یک فرزند هستند؛ تشویق این افراد به اقدام برای فرزند دوم با ذکر معایب تک‌فرزندی و ایجاد مشوق، کاملا امکان‌پذیر است. در صورت نتیجه‌بخشی اقدامات قانونی برای مقابله با تک‌فرزندی در بین تنها 30% از این خانواده‌ها، منجر به تولد بیش از یک میلیون نفر خواهد شد.

وی در ادامه اظهار داشت: اقدامات قانونی در جهت کاهش سقط عمدی جنین، عامل دیگری است که می‌تواند کاهش ولادت‌های سال گذشته را جبران نماید.

کتابچی همچین با ذکر مواردی نظیر اقدام برای کاهش آمار طلاق، کاهش سن ازدواج، تشویق و ارائه تسهیلات برای فرزندان سوم و چهارم و کاهش نرخ مهاجرت از روستا به شهرها را به پیشنهادهای دیربازده اما ضرروی در این رابطه اشاره کرد.

لازم به ذکر است کارشناسان این نشست ضمن تایید کلیات طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده که هم اکنون در کمیسیون فرهنگی مجلس در حال پیگیری و تصویب است، 31 مورد پیشنهادی جهت تکمیل و تصحیح این طرح را به نمایندگان حاضر در نشست ارائه دادند.