تبدیل غدد لنفاوی به کبد برای اولین بار در یک بیمار

اولین بیمار انسانی برای نخستین بار یک روش سلول درمانی را دریافت کرد که غدد لنفاوی وی را به یک کبد کوچک تبدیل می‌کند.

یک شرکت بیوتکنولوژی مستقر در پیتسبورگ آمریکا آزمایشی منحصر به فرد را روی یک بیمار مبتلا به نارسایی کبد آغاز کرده است. هدف آنها رشد یک کبد دوم عملکردی در بدن این بیمار است، چیزی که تاکنون هرگز کسی موفق به انجام نشده است.

به نقل از نیچر، اگر این راهکار موثر باشد، می‌تواند یک درمان نجات بخش برای کسانی باشد که نیاز به پیوند کبد دارند، اما ناچار به چندین ماه انتظار برای پیدا شدن اهدا کننده و یک کبد مناسب هستند.

شرکت لایجنسیس(LyGenesis) در حال حاضر آزمایشی را روی تنها یک بیمار مبتلا به بیماری کبدی مرحله نهایی(ESLD) انجام می‌دهد تا اثربخشی روش سلول درمانی ترمیمی آلوژنیک خود را آزمایش کند.

طبق گزارش نیچر، این آزمایش در ۲۵ مارس در هیوستون آغاز شد. این گزارش همچنین بیان می‌کند که بیمار پس از دریافت درمان به خوبی در حال بهبود است. با این حال، تشکیل اندام جدید کبد مانند در غدد لنفاوی ممکن است چندین ماه طول بکشد.

علاوه بر این، فرد تحت مصرف داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی قرار می‌گیرد تا از رد اولیه سلول‌ها جلوگیری شود.

پزشکان به نظارت دقیق بر سلامت این بیمار ادامه خواهند داد.

در این آزمایش، سلول‌های اهدا شده به غدد لنفاوی بیمار تزریق شد. این سلول‌ها می‌توانند تکثیر شوند و یک ساختار غدد لنفاوی را به یک «کبد نابجای عملکردی» یا کبد کوچک دیگری در بدن بیمار تبدیل کنند.

دکتر مایکل هافورد، یکی از بنیانگذاران و مدیر عامل شرکت لایجنسیس می‌گوید: برای نخستین بار ما اولین بیمار خود را در یک کارآزمایی بالینی با استفاده از غدد لنفاوی خودش به عنوان زیست‌رآکتورهای زنده برای بازسازی اندام استفاده کرده‌ایم.

وی افزود: این درمان به طور بالقوه با کمک به بیماران مبتلا به ESLD در رشد کبدهای نابجای عملکردی جدید در بدن خود، نقطه عطف قابل توجهی در پزشکی احیاکننده خواهد بود.

روش رشد «کبد کوچک»

در این روش از سلول‌های کبدی سالم به نام هپاتوسیت‌ها(hepatocytes) استفاده می‌شود. این سلول‌ها حدود ۸۰ درصد از توده کبد را تشکیل می‌دهند و عملکردهای سلولی مختلفی از جمله وظایف متابولیک را انجام می‌دهند.

دانشمندان در این کارآزمایی، سلول‌های کبدی اهدایی را با تعلیق در یک محلول برای پیوند آماده کردند. سپس این سلول‌ها به غدد لنفاوی فوقانی شکم بیمار که ساختارهای کوچک لوبیایی شکل هستند، پیوند زده شدند. این ساختارها جزئی ضروری از سیستم ایمنی بدن هستند و مواد زائد بدن را فیلتر می‌کنند.

غدد لنفاوی به غیر از شکم، در گردن و قفسه سینه نیز یافت می‌شوند.

این تیم یک روش کم‌تهاجمی را برای تزریق سلول‌ها به غدد لنفاوی بیمار از طریق یک کاتتر در گردن انتخاب کردند.

در بیانیه مطبوعاتی پژوهشگران آمده است: غدد لنفاوی سپس به ‌عنوان زیست‌رآکتورها عمل می‌کنند و به سلول‌های کبدی کمک می‌کنند تا پیوند، تکثیر و تولید بافت نابجای کبدی عملکردی داشته باشند.

به عبارت ساده‌تر، این سلول‌ها توانایی تکثیر در چند ماه آینده را دارند. در فردی با نارسایی کبد، غدد لنفاوی می‌توانند به عنوان اندام دوم کبدمانند عمل کنند.

هزاران نفر در انتظار عضو اهدایی قربانی می‌شوند

کمبود اندام‌های اهدایی همواره رو به افزایش است، بنابراین دانشمندان به دنبال تکنیک‌های جایگزین مانند چاپ زیستی سه بعدی هستند.

سالانه بیش از هزار نفر در ایالات متحده در انتظار پیوند کبد جان خود را از دست می‌دهند. علاوه بر این، بسیاری از افراد واجد شرایط پیوند نیستند، زیرا بیش از حد بیمار هستند و نمی‌توانند جراحی را تحمل کنند.

لایجنسیس این کارآزمایی بالینی فاز ۲a را آغاز کرده است تا ببیند آیا این روش می‌تواند درمانی بالقوه برای این افراد باشد یا خیر.

این شرکت اشاره می‌کند که این درمان سلولی بازسازی کننده و احیاگر در موش‌ها، سگ‌ها و خوک‌ها امیدوار کننده بوده است.

پژوهشگران پس از این آزمایش اولیه قصد دارند این درمان را بر روی ۱۲ بیمار مبتلا به بیماری کبدی مرحله نهایی آزمایش کنند.

هافورد افزود: اگر مطالعه ما موفقیت آمیز باشد و تاییدیه سازمان غذا و دارو(FDA) را دریافت کنیم، سلول درمانی آلوژنیک ما می‌تواند یک کبد اهدایی را قادر به درمان ده‌ها بیمار ESLD کند که می‌تواند به کاهش عدم تعادل فعلی عرضه و تقاضای اندام اهدایی کمک کند./ایسنا