اوضاع نظامیان در دوران رضا شاه چگونه بود

احسن نیوز:محمدامین حیات مقدم پژوهشگر سیاسی: تیمورتاش وزیر دربار رضا شاه و فردی با سواد و تیز هوش بود. حزب ایران نو در دوران رضا شاه بوجود آمد. این حزب بعد‌ها از بین رفت، زیرا شخص شاه تشخیص داده بود که این حزب پایگاه تیمورتاش بوده است و نه نهادی برای گسترش قدرت شاه. در دوران رضا شاه ارتش فوق العاده مهم بود و در تهران دو لشکر نیروی زمینی همیشه باید توسط فرماندهان مورد اطمینان او فرماندهی میشدند.

دو لشکر تهران حدود پنجاه هزار نفر نیرو داشتند و کل ارتش ایران در دوران رضا شاه یک صد هزار نفر بود. رضا شاه برای این دو لشکر سعی میکرد بهترین تجهیزات را از خارج خریداری کند. رضا شاه تعدادی گروهبان و ستوان و سروان را که در کودتا نقش داشتند تا درجه سرلشکری رساند و از میان آن‌ها امیر احمدی نیز سپهبد شده بود.

فرماندهان لشکر نیروی زمینی در دوران رضا شاه همین افراد بودند. رضا شاه عادت نداشت افسران عالی رتبه خود را عوض کند و لذا در تمام مدت کاری خود از آن‌ها در مشاغل حساس کشوری و لشکری استفاده میکرد. در دوران رضا شاه هیچ کس حق نداشت از یک نظامی شکایت کند وگرنه تحت مواخذه و تعقیب شدید و برخورد‌های قهری قرار میگرفت.

اگر کسی از افسران شکایت میکرد رضا شاه میگفت ایشان اشتباه میکنند. فرماندهان او معمولا وضع مالی قوی داشتند و دستشان برای ثروت اندوزی باز بود. در استان‌ها فرد ارشد فرمانده نظامی بود و استاندار و فرمانداران باید از فرمانده اطاعت میکردند.

رکن دو اطلاعات نظامی را از کشور‌ها های هدف و مختلف جمع آوری میکرد و این کار توسط وابسته‌های نظامی صورت میگرفت. به گفته برخی رضا شاه خودش سعی داشت با مقامات انگلیسی ملاقات نکند و نماینده برای این امور داشت.

بهبودی مسئول خرید خانه رضا شاه بود. بهبودی هر ماه باید مقدار قند و چای مصرفی و یا حتی هیزم در زمستان را به رضا شاه گزارش میداد. رضا شاه حساب همه چیز را داشت و هر چند وقت یکبار به دلیل زیاد شدن مصرف اجناس عصبانی میشد بهبودی را کتک میزد به نحوی که در بیمارستان بستری میشد، ولی بعد او را میبخشید و او باز مامور خرید میشد.

بهبودی با رضا شاه در خارج نیز بود. گفته شده است که بهبودی برای مخارج رضا شاه در خارج دو میلیون تومان دریافت کرد و برای ده نفر خرج میکرد. او طی پنج سال یک میلیون و دویست هزار تومان را پس انداز کرد که به محمد رضا شاه عودت داد. بهبودی در دربار محمد رضا شاه تا مقام معاونت دربار رشد کرده بود. پسر بهبودی با کمک پدرش چندین دوره نماینده مجلس شده بود.

در هر صورت باید خاطر نشان شویم که نظامیان قدرت بالایی در دوران پهلوی اول و دوم داشتند و شخص شاه نیز یک نظامی بود و بر روی ارتش تمرکز خاصی داشت.