حدادعادل: توییت فارسی ترامپ قدرت زبان فارسی را می‌رساند

خبرگزاری فارس: ششمین گردهمایی مؤسسه‌های فعال در آموزش زبان فارسی در جهان با حضور بیش از ۳۰ دستگاه مرتبط و فعال در امر آموزش زبان فارسی با هدف شناسایی نقاط ضعف و قوت و هم‌افزایی این دستگاه‌ها امروز صبح (دوشنبه ۷ بهمن‌ماه) به همت بنیاد سعدی و به میزبانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در حسینیه الزهرا (س) این سازمان در حال برگزاری است.

ابراهیمی‌ترکمان: هدف غایی در فرهنگ، شدن و بودن است

ابوذر ابراهیمی‌ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به جدال بین «داشتن» و «شدن» گفت: تصور می‌کنم در حوزه اقتصاد و سیاست اساس چیزی که اقتصاددانان و سیاست‌دانان دنبال می‌کنند، موضوع داشتن است. در اقتصاد هدف غایی داشتن ثروت است و در سیاست داشتن قدرت.

وی با بیان اینکه در حوزه فرهنگ، هدف غایی شدن است نه داشتن، افزود: یعنی ما به دنبال این هستیم که در حوزه فرهنگ، بیش از داشتن، توجه به شدن و بودن داریم. چه بسا که این مهم در آموزه‌های دینی و فرهنگی به همین صورت است زیرا آنچه دین از بشر انتظار دارد، شدن است. هوشیار شدن، عادل شدن، پرهیزگار شدن، دوستدار بشریت شدن، صالح شدن و شدن‌های دیگر.

ابراهیمی ترکمان با اشاره به اینکه علمای ما در گذشته به دنبال شدن بودند، ابراز داشت: فضای کنونی جهان به سمت داشتن رفته و این امر در آن غلبه پیدا کرده است. در حوزه زبان فارسی واقعاً دنبال بودن هستیم، زیرا فرهنگ ما متأثر از آموزه‌های دینی، حکمت‌های ادیبان و عرفان است.

وی به بررسی مقایسه‌ای «زبان فارسی» در کتاب مقالات شمس پرداخت و گفت: شمس که استاد مولاناست، در این اثر می‌گوید: زبان فارسی برای بیان مافی‌الضمیر قابل مقایسه با دیگر زبان‌ها نیست. مهم‌ترین نکته آن این است که زبان فارسی دارای قابلیت‌هایی است که شمس و همین‌طور، حافظ و سعدی و بزرگان دیگر از شبه قاره این ویژگی‌ را درک کردند و در حکمت‌های فراوانی ساری و جاری ساختند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سابقه طولانی یادگیری زبان فارسی به دلیل علاقه‌مندی به آن در سراسر جهان اظهار داشت: قبل از اینکه توجه ما به موضوع آموزش زبان فارسی جلب شود، افرادی در سراسر دنیا به آن علاقه‌مند شده و یادگیری آن را آغاز کرده‌اند.

وی دلیل این علاقه‌مندی و مطالبه ذاتی برای آموزش زبان فارسی را وجود مفاخر بزرگ در آن، خوش‌آهنگی زبان و دربرگیری آموزه‌های ایرانی، اسلامی دانست و افزود: بسیاری آثار کهن فرهنگ‌های مختلف به زبان فارسی نوشته شده‌اند که اگر اهالی آن کشورها زبان فارسی را ندانند، نمی‌توانند با میراث گذشته خود ارتباط بگیرند.

ابراهیمی‌ترکمان با اشاره به اهمیت فراگیری زبان فارسی در خارج از کشور تصریح کرد: تشنگی زیادی برای آموزش زبان فارسی در جهان وجود دارد و دلیل آن خوش‌آهنگی، وجود مفاخر بزرگی که به آن شعر گفته‌اند و آموزه‌های ایرانی و اسلامی در آن است.

وی درباره رسالت و جایگاه بنیاد سعدی گفت: بنیاد سعدی، بر اساس اهداف، سیاست‌‌ها و راهبردهای حاکم بر روابط فرهنگی بین‌المللی ایران، وظیفه انجام فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی در حوزه زبان فارسی در خارج از کشور را به عهده دارد.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به مشکلات آموزش زبان فارسی در جهان بیان داشت: اول اینکه خود نهادهای متولی باید به وفاق جمعی در شیوه، ابزار و سیاست تدریس برسند؛ زیرا تشتتی میان این نهادها هست که مانع گسترش زبان فارسی می‌شود.

ضرورت تجربه‌نگاری در زبان فارسی و انتقال آن به آیندگان

وی با تأکید بر ضرورت تجربه‌نگاری در زبان فارسی و انتقال آن به آیندگان افزود: مشکل دیگر نبود تجربه‌نگاری‌ها در زمینه آموزش زبان فارسی است. آموزگاران زبان‌های دیگر معمولاً تجربه‌های خود را مکتوب می‌کنند که برای پیشرفت آموزش زبان بسیار مهم است و اگر مثلاً منبعی خوب نیست، مربیان می‌توانند از آن منبع دیگر استفاده نکنند.

ابراهیمی‌ترکمان اظهار داشت: در سال‌های گذشته، تعداد بسیاری از اساتید بومی زبان فارسی که اکنون در اختیار بنیاد سعدی هستند، از سوی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و رایزنان فرهنگی ایران در خارج از کشور شیوه‌های تدریس و آموزش زبان فارسی را آموختند و امروز در اختیار بنیاد سعدی قرار گرفتند.

وی ادامه داد: در یک دوره زمانی برای اینکه الفبا تدریس کنیم، باید استاد از جمهوری اسلامی ایران اعزام می‌کردیم. اما در حال حاضر در بسیاری از کشورها با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بنیاد سعدی و وزارت علوم در کشورهای دیگر استاد بومی در حوزه زبان فارسی وجود دارد.

مشکلات آموزش زبان فارسی؛ از تشتت بین دستگاه‌ها تا تعطیلی کرسی‌ها در خارج

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی خاطرنشان کرد: برای اینکه بتوانیم زبان فارسی را در خارج از کشور پیش ببریم و گسترش دهیم باید ۲ شیوه رفع و دفع را در نظر بگیریم. رفع مشکلاتی که امروز وجود دارد را از سر راه زبان فارسی برداریم. باید تلاش کنیم کتاب‌های جدیدی که تألیف کردیم، جایگزین کتاب‌های قدیمی کنیم و کاربری فراوانی داشته باشیم و از شیوه از راه دور، صوتی و تصویری بهره گیریم و از ظرفیت‌های آموزشگاه‌های خارج از کشور برای آموزش زبان فارسی استفاده کنیم.

وی مشکل دیگر را کاهش ارتباط با کرسی‌های زبان فارسی دانست و گفت: برخی کرسی‌های زبان فارسی در جهان به دلیل مشکلات ارزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از درجه ۱ به درجه ۲ تنزل یافته و در بعضی مراکز تعطیل شد‌‎ه‌اند؛ همچنین وزارت آموزش و پرورش بعضی مدارس خارج از کشور را به دلیل همین تنگناهای بودجه‌ای تعطیل کرده‌اند یا با حداقل ظرفیت کار می‌کنند.

حدادعادل: زبان فارسی اساس زیست‌بوم فرهنگی ما است

در ادامه غلامعلی حدادعادل رئیس بنیاد سعدی با اشاره به اهمیت زبان فارسی و قدرت نفوذ آن در جهان بیان داشت: معتقدم همانگونه که زیست بوم طبیعی داریم و دریاها، جنگل‌ها و کویرها را سرمایه‌ای می‌دانیم، زیست بوم فرهنگی داریم که باید مراقبش باشیم.

وی افزود: زبان فارسی و اعتقادات و فرهنگ ما اساس این زیست‌بوم فرهنگی است. به همان اندازه که در حفظ زیست‌بوم طبیعی باید کوشا باشیم، بیش از آن باید در حفظ زیست‌بوم فرهنگی بکوشیم.

حدادعادل با تأکید بر اینکه زبان فارسی میراث بزرگی است که از چند هزار سال پیش به ما رسیده است، اظهار داشت: این زبان به دلایل خصوصیاتی که دارد هم در داخل کشورمان، زبان واسط بین همه اقوام شده است و هم در گستره وسیعی از جهان، زبان فرهنگی و زبان واسط است.

وی ادامه داد: زبان فارسی دری که پدر او فارسی میانه و نیای او فارسی باستان است، بعد از حضور اسلام در ایران در گستره فرهنگی وسیعی غالب و به زبان رسمی مردم ایران با وجود زبان‌های محلی مختلف، تبدیل شد.

رئیس بنیاد سعدی با اشاره به اهمیت زبان فارسی در قرن‌های گذشته ابراز داشت: هزار سال پیش فردوسی در غزنه شاهنامه می‌سرود و بیش‌ از ۲۰۰ سال پس از آن سعدی در شیراز به همان زبان، بوستان و گلستان و غزلیات خود را سرود و شعر فردوسی را تضمین می‌کرد، به گونه‌ای که تشخیص آن دشوار است و جز سبک شناسان نمی‌توانند تمیز بدهند.

وی افزود: یک قرن بعد حافظ به همان زبان شعر سرود و همام و قطران در آذربایجان به همان زبانی می‌سرودند و می‌نوشتند که ناصرخسرو، فردوسی و بیهقی در غزنه سروده و نوشته بودند. در واقع این زبان، قدرت گسترش خود را در جهان در طول تاریخ به اثبات رساند. از سواحل دانوب در اروپا تا کرانه‌های اقیانوس هند و چین، تحت تأثیر این زبان بودند.

حضور و نفوذ زبان فارسی در شبه قاره

حدادعادل بیان داشت: کافی است به حضور و نفوذ زبان فارسی در شبه قاره توجه کنیم. برای مدت ۸۰۰ سال زبان فارسی زبان فرهنگی، درباری، رسمی، حکومتی، علمی، ادبی این سرزمین وسیع بوده است. اما آنچه بیش از همه موجب طرح آن شده زبان عشق و عاشقی است و سِر مقبولیت آن در همین نکته نهفته است.

وی ادامه داد: سال‌هاست در این فرهنگستان عهده‌دار تألیف دانشنامه زبان و ادب فارسی در شبه قاره هستیم. طراحی ما یک دانشنامه هشت جلدی است که تاکنون ۵ جلد آن به انجام رسیده و منتشر شده است. باور خودمان این است که این هشت جلد دانشنامه زبان و ادب فارسی در شبه قاره یک معرفی مختصری است، در آنچه در واقع بوده است.

توییت فارسی ترامپ قدرت زبان فارسی را منعکس می‌کند

رئیس بنیاد سعدی ابراز داشت: امروز هم زبان فارسی زبان بالنده‌ای است که در ۳ کشور به آن صحبت می‌شود و ما وظیفه داریم همان طور که زبان دیگران را می‌آموزیم، این زبان را نیز به دیگران بیاموزیم.

وی با اشاره به گنجینه عظیم ادبیات فارسی گفت: دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا وقتی می‌خواست به غلط کشورهای دیگر در منطقه را از ایران بترساند و بیشتر اسلحه به آن‌ها بفروشد به آنها گفت: اگر ما از شما حمایت نکنیم شما در ۲ هفته باید به زبان فارسی صحبت کنید.

حدادعادل اظهار داشت: همین امروز هم که ترامپ به زبان فارسی توییت می‌زند، این امر پیش و بیش از اینکه محتوا و حقیقت پیام‌های ترامپ را نشان دهد که حقیقتی ندارد، قدرت زبان فارسی را منعکس می‌کند.

وی افزود: قدرتمندی ما متناسب با بُرد زبان فارسی در جهان است؛ هر جا زبان فارسی حضور دارد، یعنی ایران هست و از نظر اقتصادی و سیاسی هر کشوری که زبان خود را بیشتر گسترش دهد، موفق‌تر است.

رئیس بنیاد سعدی اظهار داشت: ۲۸ سال قبل که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تأسیس شد، همه نهادهای خارج از کشور فعال در زمینه ‌آموزش زبان فارسی زیر چتر این سازمان قرار گرفتند اما این سازمان به دلیل وظایف متنوع و وسیعی که برعهده داشت از تمرکز بر آموزش زبان فارسی باز می‌ماند.

وی ادامه داد: با بررسی‌هایی که کردیم، متوجه شدیم در ۲۵ کشور جهان ساختار اداری زیر نظر عالی‌ترین مقام کشور برای گسترش زبان آن کشور فعالیت می‌کند، اساسنامه این سازمان‌ها را جمع کردیم و با ارائه پیشنهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی توانستیم مقدمات تاسیس بنیاد را فراهم کنیم.

دستاوردهای بنیاد سعدی در ۱۰ حوزه طی ۸ سال

حدادعادل دستاوردهای بنیاد سعدی را از بدو تأسیس طی هشت سال گذشته این گونه برشمرد و گفت: برنامه‌ریزی آموزشی و درسی و تألیف ۳۰ نوع کتاب، تربیت معلم، پذیرش دانشجوی بورسیه، تدوین استانداردهای آموزش از جمله ‌آزمون مهارت زبان فارسی (آزفا)، آموزش در فضای مجازی با تولید نرم افزارهای مناسب، برگزاری دوره‌های دانش افزایی و بازآموزی کوتاه و بلندمدت، عرضه خدمات به مؤسسات فعال در زمینه آموزش زبان فارسی، پشتیبانی از رایزنی‌های فرهنگی در تجهیز اتاق ایران، اعزام مدرس زبان فارسی و اداره مراکز تحقیقات زبان فارسی در کشورهایی مانند هند و پاکستان.

وی گفت: وظیفه بنیاد سعدی تصدی‌گری نیست و نمی‌خواهد جانشین مؤسساتی شود که زبان فارسی آموزش می‌دهند، بلکه می‌خواهد مشوق دیگران باشد و در خدمت مؤسساتی باشد که به این کار اشتغال دارند و زیرساخت لازم را برای آن‌ها فراهم آورد.

فلاحت‌پیشه: زبان فارسی از ارکان قدرت نرم دیپلماسی کشور است

دیگر سخنران این نشست شهروز فلاحت‌پیشه معاون امور بین‌الملل بنیاد سعدی بود، وی به ارائه گزارشی پیرامون دوره‌های گذشته این گردهمایی در سال‌های ۹۳ تا ۹۶ پرداخت و افزود: با توجه به اهمیت آموزش زبان فارسی در حوزه بین‌الملل که یکی ارکان قدرت نرم دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور محسوب می‌شود، سهم اعظم نمایندگان این بنیاد را وابستگان، نمایندگان و رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تشکیل می‌دهند.

وی افزود: پیوند کاری بنیاد سعدی با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یک پیوند ذاتی و جدانشدنی است. در این راستا طی سالیان اخیر تجارت خوب و اتفاقات ارزشمندی در بخش‌های مختلف بین دو نهاد رقم خورده و دستگاه‌های فعال دیگر در کشور که نمایندگان آنها در این نشست حضور دارند، در حوزه آموزش زبان فارسی فعالیت‌های بیشماری در این حوزه ارائه داده‌اند.

فلاحت‌پیشه هدف اصلی از برگزاری این گردهمایی را تلاش در به ظهور رساندن همکاری و همیاری میان تمام متولیان مقوله آموزش و ترویج زبان فارسی در حوزه بین‌الملل در قالب یک هم‌افزایی و تشریک مساعی فعالیت‌های دستگاه‌های ذیربط در این حوزه توصیف کرد.

رضا مراد صحرایی معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی هم اظهار داشت: خوشبختانه توانسته‌ایم به صورت متوالی این گردهمایی را هر سال داشته باشیم و از برکات این گردهمایی‌ها آن شده که مؤسسه‌های فعال از ظرفیت‌های یکدیگر آگاه شده و کارهای مشترکی را آغاز کرده‌اند.

وی هدف از برگزاری این گردهمایی را تعامل بیشتر بین دستگاه‌ها در راستای اتحاد، انسجام و یک‌سو کردن فعالیت‌های آموزش زبان فارسی در خارج از کشور دانست و گفت: در حال حاضر، ۱۵ قرارداد با مؤسسات خصوصی خارجی و ۱۰ قرارداد داخلی با دستگاه‌ها و مؤسسات داخلی در حوزه آموزش و ترویج زبان فارسی منعقد شده است و امروز شاهد جایگاه و اهمیت ویژه زبان فارسی نسبت به گذشته هستیم.

به گزارش فارس، در این گردهمایی، چهار نشست تخصصی با موضوعات «نقش و جایگاه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در آموزش و گسترش زبان فارسی»، «آموزش مجازی زبان فارسی (دستاوردها و چالش‌های پیش رو)»، «راهکارهای جذب فارسی‌آموزان و تقویت کرسی‌های زبان و ادبیات فارسی» و «استانداردسازی آموزش و آزمون‌سازی زبان فارسی (آمفا، داتفا و تی تی سی)» برگزار می‌شود.

همچنین در حاشیه این گردهمایی یک روزه، نمایشگاهی با محوریت معرفی محصولات مؤسسه‌های فعال در آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان برپا شد.