پس لرزههای کاهش تعهدات ایران در برجام
آغاز گام دوم کاهش تعهدات ایران در برجام با واکنش هایی در فضای سیاسی کشور همراه شد.
در همین راستا عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در صفحه شخصی خود در توئیتر مطلبی منتشر کرد که متن آن به شرح زیر است:
شورای حکام باید برای نقض برجام از سوی دونالد ترامپ تشکیل جلسه دهد، نه برای احقاق حق مسلم ایران. سیاست آمریکا همیشه سیاست نعل وارونه زدن بوده است، مراقب باشیم راه گم نشود.
آمریکا متهم در نقض تعهدات برجامی است
همچنین علیرضا رحیمی در توئیتی تصریح کرد: ۱۵ گزارش رسمی آژانس بین المللی انرژی اتمی عدم انحراف ایران از مقررات ان پی تی و برجام را تایید کرده است.با وجود این گزارش ها، آمریکا در شکایت از ایران نزد شورای حکام بی نصیب خواهد بود. شورای حکام، مرجع رسیدگی به دعاوی مرتبط با برجام نیست، آمریکا خود متهم در نقض تعهدات برجامی است.
زیادهخواهی اروپا و آمریکا دلیل قاطعیت ایران در گام دوم است
سید محمد جواد ابطحی نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی، درباره اقدام قاطع جمهوری اسلامی ایران در افزایش غنی سازی 3.67 درصد در گام دوم کاهش تعهدات برجامی گفت: پس از مهلت ۶۰ روزه که جمهوری اسلامی به اروپا درباره کاهش تعهدات برجامیاش داد تا اقدامات عملی و عینی در اجرای وعدههای آنها را ببند امروز شاهد اجرای گام دوم بودیم.
اهم اظهارات وی در گفت و گو با فارس را در ادامه میتوانید بخوانید:
*اروپا تعهداتی را در قبال ملت ایران در قالب اینستکس و برجام داده بود که هیچ کدام از آنها عملیاتی نشده است این در حالی است که آنها متعهد شده بودند تا ارتباطات پولی، بانکی و ارزی با بانک مرکزی جمهوری اسلامی داشته باشند اما دریغ از اجرای وعدهها. به طرف اروپایی به صراحت گفتیم اگر تعهداتش را اجرایی نکنید بعد از پایان مهلت۶۰ روز غنیسازی از 3.67 عبور کرده و افزایش پیدا میکند و بر اساس نیازهای کشورمان تصمیمگیری خواهیم کرد.
* فعلا برای مرکز راکتور تحقیقاتی پزشکی و هستهای تهران اورانیوم غنی شده 20 درصد کفایت میکند ولی همین اورانیوم در حال اتمام است و باید نیازهای خود را تامین کنیم. برای ساخت زیردریاییهای جدید نیازمند پیشران هستهای هستیم که اورانیوم غنی شده و مورد استفاده آنها بالای 20 درصد است.
* دولت جمهوری اسلامی ایران به این نتیجه رسیده که مماشات با طرفهای برجامی کافیست و اثربخشی لازم را ندارد و ممکن است فرصت سوزی اروپا و آمریکا منجر به تضییع حقوق ملت ایران شود.
* سالهای سال با آمریکا و اروپا مذاکره کردیم که منجر به توافقنامه برجام شد این در حالی است که ایران تعهداتش را به صورت یک طرفه اجرا کرده و حتی فراتر از آن بوده است. با آنکه طبق تعهدات باید میزان اورانیوم غنی شده جمهوری اسلامی ۳۰۰ کیلوگرم باشد ولی برای نشان دادن حسن نیتمان، فراتر از آن را اجرایی کرده و اورانیوم غنی شده خود را به زیر ۱۸۰ کیلو رساندیم تا اروپا آمریکا بهانهای نداشته باشند.
گام دوم به معنای خروج از برجام نیست
کمال دهقانی با اشاره به آغاز گام دوم ایران در کاهش تعهدات برجامی گفت: جامعه جهانی به خوبی میداند که تاکنون جمهوری اسلامی ایران به موافقتنامه برجام و اجرای تعهدات خود پایبند بوده؛ موضوعی که آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارشات خود نیز بر آن صحه گذاشته و تایید کرده است؛ لذا از منظر حقوق بین الملل جمهوری اسلامی ایران بر اساس قوانین بین المللی اقدامات و تعهداتش را انجام داده و اکنون نوبت طرفهای مقابل برای انجام تعهداتشان است.
اهم اظهارات وی در گفت و گو با ایسنا را در ادامه بخوانید:
* ایران به تعهدات خود پایبند بود اما آمریکا علیرغم وجود قطعنامه شورای امنیت از این توافق بینالمللی خارج شد که این کار خلاف معاهده بینالمللی بود.
* قرارداد بینالمللی باید منافع طرفین را تامین کنند؛ نه اینکه فقط منافع یک طرف تامین شود؛ لذا باید ضمن به رسمیت شناختن حق جمهوری اسلامی ایران در غنیسازی اورانیوم منافع ایران از اجرای تعهدات برجامی بخصوص در حوزه اقتصادی تامین شود که تاکنون به این موضوع توجهی نشده است.
* انجام ندادن تعهدات اروپاییها به معنایی متضرر شدن ایران است.
* تصمیم رییس جمهور در کاهش تعهدات برجام ایران نیز مطابق با بندهای ۲۶ و ٣۶ برجام و تامین منافع ملی صورت گرفته البته این به معنای خروج ما از برجام نیست کما اینکه اگر روزی منافع ایران تامین نشود و اقدامی برای تامین منافع ما صورت نگیرد، لزومی ندارد که در این معاهده بمانیم.
نمایندگان مجلس و آحاد مردم از اقتدار دولت و تصمیمش برای برداشتن گام دوم حمایت می کنند چون این کار در راستای تامین منافع ملت و جلوگیری از ضرر انجام شده است.
آبراهامیان: ایران براساس مفاد برجام از حقوق خود دفاع کرده است
نماینده ارامنه جنوب ایران در مجلس گفت: ایران براساس مفاد برجام از حقوق خود دفاع میکند و هیچ وقت تحت فشار و زورگویی از منافع خود چشمپوشی نخواهد کرد.
ژرژیک آبراهامیان نماینده مسیحیان ارمنی جنوب ایران در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، با اشاره به افزایش غنیسازی اورانیوم با غنای بیش از 3.6 درصد در دومین فرصت 60 روزه ایران به اروپا در روند اجرای برجام گفت: برجام یک معاهده بینالمللی است که طرفهای مختلفی دارد و در شورای امنیت سازمان ملل هم به تصویب رسیده اما شاهد هستیم که آمریکا که سرکرده شرارتها در جهان است از این معاهده خارج شد و بعد از خروج آمریکا انتظار میرفت که سایر اعضای این معاهده با حداکثر توان وظایف خودشان را اجرایی میکردند.
وی افزود: در نهایت دیدیم که اروپا هم نشان داد به نحوی تحت سلطه آمریکا قرار دارد و بر اساس استراتژی آمریکا عمل میکند و از قبل هم پیشبینی شده بود اگر هر یک از طرفین معاهده تعهداتش را اجرایی نکند حق طرف مقابل هم است که از تعهداتش عدول کند و کشور ما هم در این زمینه عملکرد هوشمندانهای تاکنون داشتند.
نماینده مسیحیان ارمنی جنوب ایران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران در برجام نشان میدهد که به امضایی که کرده و تعهدی که داده پایبند است مشروط به اینکه طرف مقابل هم به تعهداتی که داده عمل کند.
آبراهامیان خاطرنشان کرد: انتظار ما این بود که کشور ما از این برجام سود ببرد و بتواند نفتش را به راحتی بفروشد و عواید این فروش نفت بتواند به صورت رسمی مورد معامله قرار بگیرد منتهی تمام این مسائل وارد یک چرخه گفتوگوی بیثمری شد که نهایتا فرمولی هم که خودشان پیشنهاد کردند به تعبیر رهبر معظم انقلاب یک طنز تلخ بود و آن چیزی نبود که منافع ما را در این معاهده تامین کند.
وی افزود: یک عملکرد منطقی این است که به همان نسبت که بخشی از طرفهای این معاهده از اجرای تعهداتشان استنکاف میکنند ما هم به صورت نرم و پلکانی از اجرای تعهداتمان استنکاف بورزیم.
نماینده مسیحیان ارمنی جنوب ایران در مجلس افزود: ما اعلام کردهایم که به همان میزان که طرف مقابل به تعهداتش عمل کند ما هم به تعهداتمان عمل کنیم و خود را ملزم به اجرای تعهداتمان خواهیم دانست و اگر اینگونه نباشد کارمان را ادامه خواهیم داد و گامهای بعدی را برخواهیم داشت.
آبراهامیان خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران از برجام خارج نشده است بلکه براساس مفاد قرارداد از حقوقی که دارد دفاع میکند و برای دفاع از حقوق خود و رسیدن به نتیجه مطلوب تا هر جا که لازم باشد جلو خواهیم رفت و هیچ وقت تحت فشار و زورگویی از منافعمان چشمپوششی نخواهیم کرد.
نماینده مسیحیان ارمنی جنوب ایران در مجلس در پایان گفت: افزایش غنیسازی اورانیوم به بیش از 3.6 درصد یک رفتار کاملا منطقی است ما پیش از این در برجام توافق کرده بودیم که مازاد اورانیوم غنیشده با غنای 3.6 درصد را در بازار بفروشیم و به جای آن کیک زرد بگیریم اما ما را تحریم میکنند اما اگر ما برای تولید اورانیوم با این غنا مجوز داریم و اجازه فروش نداشته باشیم قطعا ذخیره آن بالا خواهد رفت و ما برای نیازهای خودمان در گام اول در حدود 5 درصد غنیسازی خواهیم کرد و اگر به نتیجه مطلوب نرسیم این روند را تا جایی که مورد نیاز ما است و ضامن حفظ منافعمان است ادامه خواهیم داد.
همزمان با پایان یافتن مهلت 60روزه ایران به کشورهای اروپایی، تصمیمات جدید کشورمان درباره کاهش تعهدات برجامی امروز (یکشنبه 16 تیر ماه) در نشست خبری سخنگوی دولت با حضور عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه و بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی اعلام شد.
در این نشست عراقچی و کمالوندی ضمن اعلام برداشتن گام دوم کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران، به تشریح جزئیات آن پرداختند که در این بین اشاره به چند نکته قابل توجه است:
1- ایران دیگر محدودیتی برای غنیسازی قائل نخواهد شد و با توجه به میزان نیاز کشور غنیسازی خواهد کرد
هر دو مقام کشورمان در این نشست تاکید کردند که ایران دیگر به محدودیتهای اعمال شده در برجام برای سطح غنیسازی پایبند نخواهد بود و با توجه به میزان نیاز کشور در حوزههای مختلف غنیسازی بالاتر از 3.67 درصد را آغاز خواهد کرد. کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در این رابطه گفت: تا چند ساعت دیگر کارهای فنی به اتمام میرسد و فرایند غنیسازی بالای 3.67 میرود. برای نیروگاهها غنیسازی 5 درصد، برای بحثهای پزشکی هستهای غنیسازی 20درصدی و برای پیشران هستهای نیز غنیسازی 60درصدی نیاز است. اگر امروز درباره آن تصمیمی گرفته شده، تأمین سوخت برای نیروگاهها است که مورد نیاز کشور است. شیب غنیسازی هم بر اساس دستوری که میگیریم میتواند رو به بالا باشد. شیب ذخایر هم میتواند رو به بالا باشد.
2- وضعیت راکتور اراک
کمالوندی درباره بحث راکتور اراک نیز گفته است: درباره راکتور اراک، آنچه اتفاق افتاده این است، لولههایی که در مخزن اصلی است، در آن سیمان ریخته شد. آن موقع با این ملاحظه که امکان احیای آن است این مسیر را رفتیم. تولید ایزوتوپ و رادیودارو در این راکتور چندین برابر راکتور قبلی است. اینکه از ما سؤال شود که "کدام راکتور را ترجیح میدهید؟"، جواب ما این است که راکتور مدرنشده را ترجیح میدهیم. الآن با توجه به وضعیتی که راکتور دارد، هر آن میتوانیم بر اساس تصمیم مقامات بهسمت هر کدام از آنها برویم.
3- امیدی به اینستکس نیست
ابزار پشتیبانی مبادلات تجاری میان ایران و اروپا یا همان اینستکس نیز نتوانسته نیازهای اقتصادی مشروع ایران در برجام را برآورده کند، از این رو مقامات کشورمان نسبت به این سازوکار مالی ایرادات بسیاری وارد کردهاند و آن را ابزاری مفید برای تامین نیازهای اقتصادی ایران نمیدانند. در همین رابطه عراقچی نیز در این نشست خبری گفت: ایران هیچ امید و اتکایی به هیچ کشوری نبسته چه برسد به اروپاییها و اینستکس. ما با همه شرکا و همسایگان ابتکار و مسیر داریم، یکی از این ابتکارات و مسیرها اروپا و یکی هم اینستکس است. ما نه امیدی داریم و نه دل بستهایم، و به دستگاههای کشور گفته شده که امیدی به اینستکس نداشته باشند. معطل اینستکس نمیمانیم و با اتکای به خود حرکت میکنیم.
4- آینده نشستهای ایران و 1+4 چه میشود؟
شب گذشته امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه در گفتگویی تلفنی با حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان درباره آخرین تحولات مربوط به توافق هستهای تبادل نظر کردند. در این بین برخی رسانههای خبری به نقل از کاخ الیزه اعلام کردند که در این گفتگو دو طرف توافق کردند تا شرایط برای از سرگیری گفتگو بین همه طرفهای برجام را تا 15 جولای یعنی 24 تیر بررسی کنند. امروز نیز عراقچی درباره اینده نشستها و گفتگوهای ایران و 1+4 گفت: اینکه اروپاییها نتوانستند خواستههای ما را برآورده کنند و ما مجبور شدیم که گام دوم را برداریم به این معنی نیست که رایزنیهای دیپلماتیک وجود ندارد. نمونه آن هم صحبت آقای ماکرون برای دومین بار طی یکی دو هفته اخیر بود. آقای روحانی صحبتی که داشتند این بود که بهشرطی که تحریمها برداشته شود، حضور آمریکا در گفتگوهای 1+4 مانعی ندارد. البته آمریکا از برجام خارج شده و ما مفهومی تحت عنوان 1+5 نداریم و چارچوب 1+4 است.
5- مهلت 60 روزه پیش از گام سوم
شورای عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه 18 اردیبهشت در واکنش به کوتاهی کشورهای اروپایی در اجرای وعدههایشان، در بیانیهای اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی و حقوق تصریحشده خود مندرج در بندهای 26 و 36 برجام، برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف خواهد کرد. ایران در این بیانیه که در اولین سالگرد خروج آمریکا از توافق هستهای صادر شد، به طرفهای دیگر برجام 60 روز فرصت داد برای اجرای تعهدات خود بهویژه در حوزههای بانکی و نفتی اقدام کنند. پس از پایان این ضرب الاجل بود که ایران تصمیم گرفت محدودیتهایی که در برجام برای ذخیره اورانیوم غنی شده که 300 کیلوگرم و همچنین سطح غنیسازی که 3.67 درصد تعیین شده بود را رعایت نکرده و به گفته مسئولین کشور، ایران هر مقدار که نیاز داشته باشد اورانیوم ذخیره کرده و غنیسازی انجام میدهد.
امروز نیز عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران اعلام کرد با گذشت 60 روز دیگر و در صورت برآورده نشدن نیازهای ایران ذیل برجام، تهران گام سوم را نیز برمیدارد. وی در این باره گفت: ما نهتنها درباره گام سوم، بلکه درباره گامهای بعدی هم بررسی و مطالعه کردهایم. گام سوم را ترجیح میدهیم که دو ماه دیگر و در پایان 60 روز اعلام کنیم.
دیدگاه تان را بنویسید