سید حسن خمینی: هیچ تضمینی وجود ندارد که ما بمانیم

جماران: حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در مراسم دهمین سالگرد ارتحال آیت الله جمی در حسینیه جماران، با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم (ص) در خصوص ثابت بودن روند زندگی بشر، بر توجه به سنّت‌های تاریخی تأکید و اظهار کرد: باید قواعد رفتار انسان‌ها و علل سقوط و ثبوت را به دست بیاوریم تا در زندگی رعایت کنیم؛ و الّا هیچ تضمینی وجود ندارد که ما بمانیم و دیگران بروند. اگر قواعد را رعایت نکنید، عرصه را از شما می‌گیرند.

وی ادامه داد: یکی از این قواعد فرمایش امیرالمؤمنین (ع) در مورد ۴ دلیل فروپاشی حکومت هاست؛ اولین دلیل مورد اشاره ایشان، «تضییع اصول» (ضایع کردن اصول اساسی) است. اگر ملتی به سراغ تمسّک به فروع رفتند، از بین خواهند رفت. اگر دیدید در جامعه‌ای به جای اصول جامعه و امّهات مشکلات و زیر بنای روابط اجتماعی، فقط به ظواهر پرداخته می‌شود به فرموده امیرالمؤمنین (ع) این مسیری است که به بداقبالی دولت‌ها می‌انجامد؛ البته این بدان معنا نیست که اصلا به فروع توجه نکنیم.

وی با تأکید بر اینکه زیربنای یک جامعه اخلاق و احساس رضایت مردم است، گفت: طبق روایتی از پیامبر (ص)، «کسی که بیشتر مدارا را می‌کند بیشترین عقل را دارد»؛ اجتماع بشری بر اساس وفق شکل گرفته است. پاره پاره کردن مداوم جامعه، پخش مکرّر کینه، انتشار مرتب نفاق، اینکه افراد در جامعه مجبور شوند شخصیت دوگانه داشته باشند و اینکه تک تک ما از صداقت دور شویم از نشان‌های بداقبالی دولت‌ها است. اگر دیدیم اصول ما از دست رفته و به فروعات می‌چسبیم زنگ خطری است که این جامعه دچار مشکل شده است.

سید حسن خمینی ادامه داد: در زبان ائمه (علیهم السلام)، «ظلم» به عنوان مشکل اصلی جوامع عنوان شده است. احساس رضایت مردم از اصول جامعه است. مردم به هر ترتیبی باید احساس رضایت کنند و تحمیل جایی در جامعه نداشته باشد. همانگونه که قرآن خطاب به پیامبر (ص) با آن شأن و منزلت می‌فرماید، «اگر تندخو بودی مردم از اطراف تو پراکنده می‌شدند».

یادگار امام، «تقدیم الاراذل وتاخیر الافاضل» (فرومایگان را مقدم داشتن و فرزانگان را مؤخر قرار دادن) را از دیگر عوامل فروپاشی حکومت‌ها از نگاه امیرالمومنین (ع) خواند و گفت: امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید اگر دیدید جامعه‌ای که از داشته‌های خود در حوزه نیروی انسانی و افاضل بهره نمی‌برد و آن‌ها را عقب می‌اندازد، از علائم فروپاشی، مشکل دار بودن و بداقبالی است.

وی افزود: یکی از توفیقات دفاع مقدس همین بحث است که در آن مقطع ما اصول جامعه را فراموش نکرده و فروع را جایگزین اصول نکرده بودیم.

سید حسن خمینی اظهار داشت: نقش بی بدیل آیت الله جمی و توفیقی که در آبادان پیدا کرده بودند به همین بر می‌گردد که در آن لحظات اصل مسأله گم نشده بود؛ ایشان جزو کسانی بود که در حوزه مسئولیت خود فضیلت محوری را در نظر داشت.

وی در فراز پایانی سخنان خود اظهار کرد: باید از روزی ترسید که جایگاه‌ها به هم بریزد و نقش‌ها دگرگون شود.