مأموریت منفی

صبح نو: «شک ندارم بانک مرکزی و سیستم بانکی و برخی از ارکان دولت تعمدا ماموریت بر خراب‌تر شدن اوضاع و اذیت کردن مردم را دارند.» این را نه یک نماینده اصول‌گرا بلکه رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و عضو فراکسیون امید در اینستاگرام خود منتشر کرده و صراحتا دولت را مقصر اصلی گرانی دلار و آشفتگی اقتصادی معرفی می‌کند.

در دی ماه ۹۶، رییس‌جمهوری در مصاحبه تلویزیونی به مردم توصیه کرده بود که خیالشان از بابت قیمت دلار راحت باشد، اما تنها دو‌ماه‌و‌نیم بعد از وعده رییس‌جمهوری برای کاهش نرخ ارز روند افزایشی قیمت دلار آغاز شد و همچنان در روز‌های ابتدای پاییز ۹۷ ادامه دارد به‌گونه‌ای که دلار در دومین روز پاییز مرز ۱۶ هزارتومان را هم رد کرد. مقصر آشفته بازار اقتصاد ایران هر روز یکی است، در ابتدا که رییس سابق بانک مرکزی، ترامپ را دلیل اصلی نابسامانی‌های ارزی معرفی کرد و پس از آن رییس‌جمهوری این مشکلات را به اعتراضات دی‌ماه ۹۶ و مردم نسبت داد و در آخرین اظهارنظر هم وزارت اقتصاد در شهریورماه رسماً اعلام کرده که «ردپای آمریکا در اغتشاش ارزی ایران» دیده شده است. (!)

همکاری نهاد‌های آمریکا برای اغتشاش در بازار ارز ایران وزارت امور اقتصادی و دارایی طی گزارشی اعلام کرد: براساس طرح همکاری مشترک وزارت خارجه، خزانه‌داری و دستگاه اطلاعاتی آمریکا، برنامه عملیاتی اغتشاش در بازار ارزی ایران از طریق القای شوک‌های زمان‌بندی شده در راستای افزایش نااطمینانی به پایداری ارزش ریال در برابر ارز‌های خارجی، با بهره‌گیری از پایگاه‌های آمریکا در برخی کشور‌های همجوار در جریان است. آَشفته بازار دلار و گرانی‌ها در حالی است که دولت تاکنون دو بسته سیاست‌های ارزی ارائه داده است، اما هیچ‌کدام آن‌قدر که لازم است، مؤثر نبوده، هم‌اکنون هم دلار با سه نرخ ارائه می‌شود. نرخ ۴۲۰۰تومان که برای کالا‌های اساسی است؛ نوع دیگر به حوالجات صادرکنندگان بازمی‌گردد که از طریق سامانه نیما در اختیار متقاضیان می‌گذارند و در محدوده ۸۰۰۰قرار دارد و قیمت سوم به اسکناس‌های موجود در بازار‌های عمده نظیر چهارراه استانبول مربوط می‌شود که ۱۶ هزار تومان را هم پشت سر گذاشته است. البته بانک مرکزی اعلام کرده که ۹۷ درصد نیاز ارزی کشور از طریق سامانه نیما و سنا تأمین می‌شود و تنها سه‌درصد تقاضای مورد نیاز کشور که شامل اسکناس و برای نیاز‌های خرد و غیرتولیدی و وارداتی می‌شود، از این بازار تأمین می‌شود؛ موضوعی که باعث سوءاستفاده رسانه‌های غربی و ضد ایرانی از جمله رویترز، BBC و ... شده و این رسانه‌های فیک با تأکید بر افزایش قیمت‌ها و ادعای عدم توقف آن به‌دنبال التهاب‌آفرینی و ایجاد انتظار تورمی هستند و در این راستا برقیمت سه‌درصد معاملات تأکید دارند! البته این نکته را نباید فراموش کرد که منابع ارزی در دست بانک مرکزی است و دولت خود توانایی اثرگذاری بر قیمت دلار و بازار ارز را دارد، همان‌طور که آقای سبحانی پیش از این به «صبح‌نو» گفت؛ در ابتدا این دولت بود که دلار را از ۳۶۰۰ تومان به ۸ هزارتومان رساند، اما حال افسار قیمت‌ها را از دست داده و این دلالان‌اند که قیمت تعیین می‌کنند.

خیانت بانک مرکزی البته این تنها سخن کارشناسان اقتصادی و منتقدان روحانی نیست بلکه آقای «غلامرضا تاجگردون» نماینده اصلاح‌طلب مجلس و از چهره‌های حامی و نزدیک به دولت روحانی که خود در برهه‌ای ریاست سازمان برنامه و بودجه را بر عهده داشته و همواره اقدامات دولت روحانی را تایید کرده و به‌عنوان رییس کمیسیون برنامه و بودجه حامی‌اش است، از برگزاری جلسه کمیسیون درباره بدهی‌های دولت و بخش خصوصی خبر داد و از بانک مرکزی و سیستم بانکی کشور به‌دلیل اوضاع آشفته اقتصادی کشو‌ر انتقاد کرده است. وی روز یکشنبه یکم‌مهرماه در صفحه خود در فضای مجازی به‌طور رسمی برخی زمزمه‌ها و خبر‌های غیر رسمی که ممکن است عمدی در عدم اقدام برای رفع مشکلات در کار باشد، تایید کرد و نوشت: «امروز جلسه کمیسیون در خصوص تهاتر بدهی‌های دولت و بخش خصوصی بود. شک ندارم بانک مرکزی و سیستم بانکی و برخی از ارکان دولت تعمداً مأموریت بر خراب‌تر شدن اوضاع و اذیت کردن مردم را دارند.» البته صحت و سقم این ادعای تاجگردون را با کمی دقت بر سخنان حجت‌الاسلام اژه‌ای سخنگوی دستگاه قضا می‌توان اثبات کرد، پیش از این محسنی اژه‌ای در ۲۴ تیرماه ۹۷ در خصوص ورود این قوه در بحث بازار سکه و طلا و پیگیری‌هایی که در خصوص دستگیری متخلفین بازار سکه داشتند، گفته‌است که «برخی از این‌ها ادعا می‌کنند با هماهنگی بانک مرکزی و برای کنترل بازار ارز‌ها را خرید و فروش می‌کردند یا وارد یا خارج می‌کردند. متاسفانه در سال‌های ۹۱ و ۹۲ هم افرادی دستگیر شدند. از جمله کسی که در این موضوع هم دستگیر شده و نیروی انتظامی گفته دو تن سکه داشته است. این فرد حمید مظلومین و پسرش محمدرضا مظلومین نام دارد که آن موقع هم دستگیر شدند و حکم گرفتند و رسماً بانک مرکزی به دادسرا و دادگاه گفتند این‌ها با نظر و هماهنگی ما بوده‌است و ما این دلار‌ها را در اختیارشان قرار دادیم. با آن توضیحی که آن زمان نماینده بانک مرکزی و حراست دادند، دادگاه اعلام کرد که جرمی از این بابت مرتکب نشدند.»

برخی کارمندان بانک مرکزی جزو متهمان آشفتگی ارزی همچنین محسنی اژه‌ای در نشست خبری یکم مهرماه خود با خبرنگاران خبر از ممنوع‌الخروج شدن رییس‌سابق بانک مرکزی ایران داد و گفت که «یک‌بار از، ولی الله سیف تحقیق شده و اگر لازم باشد بار بعدی هم تحقیق می‌شود. پرونده در حال رسیدگی است، زیرا متهمان دیگری از کارمندان بانک مرکزی و غیر بانک مرکزی دارد.» البته آقای تاجگردون روز گذشته مطلب جدیدی در صفحه شخصی خود منتشر کرد و نوشت: «پیرو جلسه روز قبل امروز صبح (دوشنبه دوم مهر) رییس محترم بانک مرکزی تشریف آوردند و مباحث روز قبل و دیگر موضوعات مطرح شد و دغدغه‌ها را نمایندگان مطرح کردند و هماهنگی‌های اولیه خوبی صورت گرفت. انشالله جلسات تداوم پیدا خواهد کرد.»

چرخش در ۲۴ ساعت برخی از فعالان سیاسی در فضای مجازی نسبت به این تغییر رویکرد تاجگردون انتقاد داشته و تاکید کردند که چطور ظرف ۲۴‌ساعت از خیانت دولت به هماهنگی با رییس کل بانک مرکزی رسیده‌اند و به همین دلیل هم شک‌هایی نسبت به صداقت اصلاح‌طلبان وجود دارد. تاجگردون درباره نشست کمیسیون برنامه و بودجه با همتی رییس کل بانک مرکزی به خبرگزاری مجلس گفت که «بانک مرکزی برای ثبات در بازار گام خوبی برداشته که اگر تداوم یابد سیاست‌های تأمینی و حمایتی از جامعه عملی می‌شود.» البته رییس جدید بانک مرکزی تنها ۵۰ روز است که سکان بازار ارز و سکه را در دست گرفته است و این آشفتگی‌ها مربوط به ریاست قبل می‌شود، اما قطعاً اگر دولت رویه و سیاست خود را تغییر ندهد، جابه‌جا شدن افراد هیچ تأثیری بر نوع مدیریت‌ها و رویکرد‌ها نخواهد داشت. البته آقای تاج گردون نیز در تشریح جلسه کمیسیون متبوع خود با رییس جدید بانک مرکزی تاکید کرده همتی وعده داده که بانک مرکزی در ارتباط با تصمیمات خود استقلال لازم را داشته باشد. حالا باید دید چقدر سکان‌دار جدید بازار ارز در مأموریت خود موفق خواهد شد.