از گناه ما تا گناه برانداز‌ها

سرویس سیاسی فردا؛ محسن مهدیان نوشت: قالیباف در جمعی گفته بود "کشور مشکلات زیادی دارد، اما بدتر از مشکلات کشور یاس بچه‌های انقلابی است؛ این نیز علیرغم احساس امیدی است که رهبری به آینده کشور دارند. " این خبر که منتشر شد برخی نوشتند چطور ممکن است امیدوار باشیم؟ این وضعیت اقتصاد و جامعه و این هم عملکرد دولت و مسئولین. امید واهی داشته باشیم؟

این بحث بسیاری مهم است و از مبانی معرفتی #خبر_خوب محسوب می‌شود. برخی فکر می‌کنند خبر خوب یعنی خبر مثبت دیدن. اینطور نیست؛ یعنی فقط این نیست. خبر خوب نحوه مواجه شدن با اخبار بداست. نحوه رفتار یک مومن انقلابی با تلخی‌ها و زشتی‌های روزگارست. اما چطور باید این روز‌ها را دید؟ چطور باید امیدوار بود؟ راز اختلاف ما و رهبری در همین نقطه است. سوال ساده‌ای وجود دارد و آن اینست که چرا رهبری به آینده خوش بینند و ما نیستیم؟ وقتی امید نداشته باشیم طبیعی است که هر چه تولید کنیم نیز ترویج ناامیدی است. اما کدام گناه بزرگتر است؛ ترویج ناامیدی ما یا براندازی ضدانقلاب؟ به اجماع همه فق‌ها گناهی بالاتر از ناامیدی نیست. خب؛ چه باید کرد؟ چطور این حرف را باور کنیم؟ چطور از اعتقاد به ایمان برسیم؟

از سیاست خارج شویم و اجازه دهیم یک بحث ساده اندیشه‌ای داشته باشیم. با عینک سیاست ممکن است دچار سوتفاهم شویم.

رهبری در نظام تحلیل سیاسی خود بحثی قابل اعتنائی دارند به نام حسن ظن. این بحث ریشه دار در مبانی اعتقادی ما عمق معرفتی خبرخوب است. راز مواجهه درست با اخبار بد در حسن ظن است. اما حسن ظن سه بخش دارد.

بخش اول و از همه مهمتر حسن ظن و خوش بینی به خداست که از لوازم ایمان حقیقی است. امام رضا (علیه‌السلام) فرمود: «أَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللَّهِ» به خداوند گمان نیک داشته باش، زیرا خداوند می‌فرماید «أَنَا عِنْدَ ظَنِ‏ عَبْدِیَ الْمُؤْمِن‏»؛ یعنی من نزد گمان بنده‌ام هستم که به من مؤمن است».

رهبرانقلاب درباره سوظن می‌فرماید:" سوءظن به خدا این است که انسان خیال کند این که فرموده است: «و لینصرنّ الله من ینصره» خلاف واقع است؛ یا این که فرموده است: «الّذین جاهدوا فینا لنهدینّهم سبلنا» وعده‌ی تخلف‌پذیری است.... خدای متعال گفته است: اگر برای من، برای پیشبرد دین من، برای احیای ارزش‌های مورد قبول من حرکت کنید، اقدام کنید، من به شما کمک میکنم. این راست است، این وعده‌ی الهی است. "

آنوقت یکی از راه‌های حسن ظن به خدا دیدن خبر خوب است؛ دیدن نعمت هاست. خداوند به حضرت داوود فرمود: تو پیامبر من در بین مردمی اگر می‌خواهی مردم نسبت به من حسن ظن پیدا کنند باید نعمت‌های من را یکی یکی برای ان‌ها بگویی تا امید و حسن ظن به من پیدا کنند.

دوم حسن ظن اجتماعی است. برخی نسبت به مردم دچار سوظن اند. تا گناهی می‌بییند از رای دادن و تصمیم گیری مردم گرفته تا حجاب و ظاهرشان درباره آینده جامعه قضاوت اشتباه می‌کنند. امیرالمومنین می‌فرماید: "کسى که به مردم گمان خوبى ندارد و نسبت به آنان خوش‏گمان نمى‏باشد، از تمام مردم وحشت مى‏کند"

رهبرانقلاب در جائی سوظن به جامعه را از اهداف جنگ نرم می‌داند و در جای دیگر می‌فرماید:"من هیچ موافق نیستم با اینکه فضاى جامعه را فضاى سوءظن و فضاى بدگمانى قرار بدهیم. این عادات را از خودمان باید دور کنیم. اینکه متأسفانه باب شده که روزنامه و رسانه و دستگاه هاى گوناگون ارتباطى روشى را در پیش گرفته اند براى متهم کردن یکدیگر، این چیز خوبى نیست؛ دل ما را تاریک میکند، فضاى زندگى ما را ظلمانى میکند.

"۲۹.۶.۸۸ جای دیگر می‌فرماید وقتی بین مردم حسن ظن باشد فضای جامعه بهشت می‌شود. ۸۱/۰۱/۱۶ و، اما سومین حسن ظن، حسن ظن به دولت و دیگر مسئولین است. حسن ظن به مسئولین یک حکم کلی دارد. تا وقتی غلبه مسئولین با خوبی است باید حسن ظن داشت و تا زمانیکه حکومت اسلامی است غلبه مسئولین با نیکی است؛ لذا رهبری می‌فرمایند: امروز، دیگر اسلام و خیر غالب و حاکم است و حکومت و رهبری و دولت، اسلامی است. اگر چه در جامعه شر هم وجود دارد؛ اما غلبه و حاکمیت با خیر است. امروز، روز حسن ظن است.۱۳۶۸/۰۹/۰۷ به همین دلیل رهبری در ایام ریاست جمهوری خاتمی می‌گوید به مسئولین حسن ظن داشته باشید. ۱۳۸۱/۰۴/۲۶ ناامیدی ما و حسن ظن نداشتن به مردم و مسئولین و از همه مهمتر خوش بین نبودن به خدا، ریشه خودمان را می‌زند. ریشه انقلاب را هم می‌زند. هیچ عملیات براندازانه‌ای سخت‌تر ازین نیست. براندازی حقیقی اینست که امیدمان به آینده را از دست دهیم.