راه خروج از مشکلات تکیه به توانایی‌های داخلی است
دو سال از انعقاد توافق بین‌المللی برجام گذشت و «ابر باران‌زا» برجام بارشی نداشت و با خروج آمریکا از این توافق، حقیقت کلام رهبری روشن شد که آمریکا قابل اعتماد نیست.
روزنامه وطن امروز: می‌گویند اگر ما با آمریکا سازش کردیم، مشکلات کشور حل می‌شود. خب، حالا ده تا دلیل می‌شود شمرد برای اینکه این حرف غلط است، این حرف دروغ است، این حرف فریب است. سازش با آمریکا مشکلات کشور را به‌هیچ‌وجه حل نمی‌کند؛ نه مشکلات اقتصادی را، نه مشکلات سیاسی را، نه مشکلات امنیتی را، نه مشکلات اخلاقی را، بلکه بدتر خواهد کرد. ده پانزده دلیل وجود دارد و می‌شود شمرد و ردیف کرد برای این قضیه؛ آخری‌اش همین قضیه برجام است. من چقدر در طول مذاکرات گفتم که این‌ها بدعهدند، این‌ها دروغگویند، این‌ها پای حرفشان نمی‌ایستند؛ حالا ملاحظه می‌کنید! امروز آن کسی که دارد می‌گوید آن‌ها بدعهدند دیگر من فقط نیستم. (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار هزاران نفر از دانش‌آموزان و دانشجویان ۱۲ آبان ۹۵) دو سال از انعقاد توافق بین‌المللی برجام گذشت و «ابر باران‌زا» برجام بارشی نداشت و با خروج آمریکا از این توافق، حقیقت کلام رهبری روشن شد که آمریکا قابل اعتماد نیست. آنچه در طول مذاکرات هسته‌ای از آن به عنوان «برد - برد» یاد می‌شد، به گفته مقامات ارشد مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان بر مبنای اثبات حقوق هسته‌ای و صلح آمیز بودن فعالیت‌های آن و رفع تحریم‌های ظالمانه در برابر پذیرفتن محدودیت‌های هسته‌ای بود. اما اکنون این سؤال مطرح می‌شود که با بازگشت تحریم‌های هسته‌ای تکلیف برد- برد که بر مبنای آن ایران وارد مذاکرات شده و محدودیت‌ها را پذیرفت چه می‌شود؟ اجرای توافقی که منافع کشورمان را تضمین نکند آن هم درحالی که بر همگان ثابت شده ایران کشوری متعهد و دارای فعالیت هسته‌ای صلح آمیز است چه لزومی دارد؟ چهارسال فرصت سوزی در همین رابطه سیدحسین نقوی حسینی نماینده مردم تهران و سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در گفت: وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «آمریکایی‌ها از ابتدا بنا نداشتند به تعهداتشان عمل کنند و فقط سال‌ها وقت و فرصت را از ملت ما گرفتند.» وی ادامه می‌دهد: «از تاریخ ۲۶ دی ماه ۹۴ که برجام اجرایی شد تا کنون آمریکایی‌ها ۲۰ تحریم و دست‌اندازی به اموال مردم ایران را صورت دادند که همگی نقض برجام بود وبحث دولت اوباما و ترامپ مطرح نیست، چراکه اولین تحریم برجامی دقیقا ۲۷ دیماه ۹۴ فردای اجرایی شدن برجام در دولت اوباما انجام شد و دولت ترامپ دیوانه‌وار‌تر به این موضوع سرعت داد تا به خروج از برجام منجر شد.» سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی تصریح می‌کند: «پیش از این بار‌ها در تحلیل‌ها گفتیم که آمریکا روی تعهدات خودش نخواهد ایستاد و از برجام خارج می‌شود، همچنین گفته بودیم که اتفاقا اروپایی‌ها در برجام باقی خواهند ماند و این تقسیم کاری است که آمریکا تحریم‌های خودش را اعمال کند و اروپا بر اساس برجام دست و پای مارا ببندد؛ این بهترین شرایط برای طرف مقابل است.» نقوی حسینی تاکید می‌کند: «خروج آمریکا به دنیا نشان داد که طرف ایرانی اهل منطق بوده و به توافقات بین‌المللی پایبند است و همان طور که مقام معظم رهبری ۳ سال پیش فرمودند، آمریکا عهد شکن هستند.» وی با اشاره به اینکه مذاکره با اروپا به مراتب بدتر از حفط آمریکا در برجام می‌باشد، اظهار می‌دارد: «با فرمان ترامپ ۸۰ درصد تحریم‌های ثانویه بازگردانده و ما بقی هم بر اساس تحریم‌های جدید بازخواهند گشت؛ بنابراین چیزی برای ما باقی نمی‌ماند که بخواهیم مذاکره کنیم. از سوی دیگر اروپایی‌ها هم مانند آمریکا غیر قابل اطمینان هستند.» سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی خاطرنشان می‌کند: «دو سال است در برخی موضوعات اقتصادی با اروپایی‌های به توافق رسیدیم، اما عملیاتی نمی‌شود به این دلیل که اروپایی‌ها از ترس آمریکایی‌ها جرات نمی‌کنند کاری صورت دهند. ۲ سال آمریکا در برجام بود، اروپایی‌ها جرات نکردند اقدامی‌کنند، چه رسد به حال که آمریکا از برجام خارج شده است؛ بنابراین باید ارکان سه گانه نظام متحد شوند و به ظرفیت‌های داخلی اتکا کنند.» آزموده را آزمودن خطاست با پایان سخنرانی ترامپ رئیس‌جمهور کشورمان درواکنش به خروج آمریکا از برجام طی صحبت مستقیم با مردم درحالی که همگان منتظر بودند تا برخورد قاطعی نسبت به این حجم از اهانت ضرر و زیان صورت گیرد، خبر مذاکره مجدد با اروپایی‌ها و ماندن در برجام از سوی رئیس‌جمهور منعکس شد. البته این واکنش دور از ذهن نبود، چراکه رئیس‌جمهور تنها چند ماه پیش (۲۰ بهمن ۹۵) با وجود آنکه هیچ تعهدی از سوی طرف مقابل عمل نشده بود، معتقد بود آثار برجام دائمی است. او اظهار داشت: «برخی هنوز ابعاد برجام را لمس نکرده‌اند، برجام آثاری دارد که تا قیامت باقی می‌ماند. همچنین آثاری دارد که ممکن است از بین برود. در برجام موفقیت‌های بسیاری کسب کرده‌ایم که هیچ‌گاه از بین نخواهد رفت!» از سوی دیگر سیدعباس عراقچی نیز پس از خبر خروج آمریکا از برجام در یک گفت‌و‌گوی تلویزیونی اعلام کرد؛ اگر آمریکا از برجام خارج شود، برجامی در کار نخواهد بود، ورود به مذاکرات برای تثبیت حق هسته‌ای بود و نه تحریم‌ها. وی پیش از این نیز در گفت: وگو با الجزیره اعلام کرده بود که تا زمانی که بتوانیم از منافع اقتصادی برجام بهره‌مند شویم در آن می‌مانیم. اکنون این سؤال مطرح می‌شود اگر رفع تحریم‌ها مسئله مذاکراتی در کنار اثبات حقوق هسته‌ای نبود چگونه مسئله برد-برد و گرفتن امتیاز در مذاکرات را می‌توان تبیین کرد؟ همچنین بدون رفع تحریم چگونه منافع اقتصادی ایران از مذاکرات هسته‌ای تامین خواهد شد؟ و در نهایت اگر آمریکا از برجام خارج شود آیا ایران می‌تواند همچنان از منافع برجام بهره‌مند شود؟ مقام معظم رهبری نیز فردای خروج آمریکا از برجام در واکنش به این اقدام قاطعانه فرمودند: «آنچه اتفاق افتاده یعنی رفتار زشت و سخیف رئیس‌جمهور آمریکا خلاف انتظارما نیست. حالا گفته می‌شود با ۳ کشور اروپایی ادامه می‌دهیم. من به این ۳ کشور هم اعتماد ندارم؛ به این‌ها هم اعتماد نکنید، اگر می‌خواهید قرارداد بگذارید، تضمین عملی بگیریم والا این‌ها همه همان کار آمریکا را خواهند کرد. اگر توانستید تضمین بگیرید که خب، البته من بعید می‌دانم. اگر نتوانستید تضمین قطعی بگیرید، دیگر نمی‌شود برجام را ادامه داد.» توهمی به نام برد - برد سیدناصر موسوی لارگانی نماینده مردم اصفهان و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت: وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «این توافق از ابتدا برای ما بردی نداشت، چراکه تمام تعهداتی که انجام دادیم بر مبنای محدودیت و ضرر نظام بود؛ از جمله پر کردن قلب راکتور آب سنگین، خروج اورانیوم غنی شده و جمع شدن سانتریفیوژها و موارد دیگر.» وی ادامه می‌دهد: «این در حالی است که طرف مقابل به هیچ کدام از تعهدات خودش در برجام پایبند نبود و بردی حاصل نشد، عده‌ای نیز این گونه تبیین می‌کنند که خروج آمریکا نشان از بُرد ما دارد، اما این گونه نیست؛ آمریکا زیاده‌خواه است.» عضو کمیسیون اقتصادی با بیان اینکه خروج آمریکا و حضورش در گذشته هیچ تفاوتی ندارد، اظهار می‌دارد: «مذاکره مجدد با اروپایی‌ها تنها سرگرم کردن ایران است تا ما در همین حالت توقف باقی بمانیم، چراکه در زمان حضور آمریکایی‌ها کاری نکردند که اکنون بخواهند بدون آمریکا کار را پیش ببرند.» موسوی لارگانی در پایان خاطرنشان می‌کند: «باید بدون فرصت سوزی مذاکره با اروپایی‌ها صورت بگیرد در غیر این صورت ادامه مذاکره ظلم به ملت ایران است.» ۱+۴ معنی ندارد متن انگلیسی برجام حدود ۱۵۹ صفحه است که تقریبا ۲۰ صفحه در مورد توافق اصلی است و مابقی طی پنج فصل پیوستی وارد جزئیات شده است. آمریکایی‌ها و کشور‌های گروه ۱+۵ قسمت‌هایی که باید ایران متعهد به اجرا می‌شد را با جزئیات آورده‌اند تا ایران نتواند تخلفی کند و ریز مسائلی که شامل تحریم‌های اولیه، شکل تحریم‌ها، تحریم‌های ثانویه، محتوای تحریم‌ها و چگونگی لغو تحریم‌ها را آورده‌اند و تعهدات ایران راجع به کاهش تعداد سانتریفیوژها، راکتور اراک، موضوعاتی مربوط به کنترل و نظارت و اعمال محدودیت‌ها که از طرف آژانس باید اعمال شود، همه را با جزئیات دقیق درج کرده‌اند. اما آنجایی که مربوط به تعهدات مربوط به طرف مقابل می‌شود آن هم در موارد حساس و تعین‌کننده، کلی گفته شده است و سعی شده است که به جزئیات توجهی نشود؛ بنابراین با توجه به تمرکز این توافق به روی تحریم‌ها و محدودیت‌های ایران و خروج آمریکا از آن عملا پایانی خواهد بود بر این شکست که از ابتدا مکتوب شده است. دکتر امین اسدی دبیرکل جمعیت حامیان صلح پایدار در گفت: وگو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «بیش از ۴ سال است که عده‌ای در داخل به توافق با آمریکا دل بسته بودند، اما به نظر کارشناس و دلسوزان انقلاب اسلامی این توافق یک توافق پوچ بود و هیچ خوشبینی را به همراه نداشت.» وی ادامه می‌دهد: «مقام معظم رهبری فرمودند: بنده به مذاکره با آمریکا خوشبین نیستم، به وعده طرف مقابل اعتماد نکنید، وقتی خرش از پل گذشت برمی گردد به ریش شما می‌خندد در همین راستا وقتی بعد شخصیتی و خوی استکباری آمریکا را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که در هیچ کجای تاریخ قابل اعتماد نبوده و نیست و تفاوتی میان اوباما و ترامپ دیده نمی‌شود، چراکه هر کدام ماموریت خاص خود را دارند.» اسدی تصریح می‌کند: «امروز آمریکا از برجام خارج شد، ولی اروپا خیر. بدون شک آن‌ها به فکر عملی کردن برجام‌های موشکی و منطقه‌ای هستند، در برجام سیاست ۱+۴ وجود نخواهد داشت.» دبیرکل جمعیت حامیان صلح پایدار تاکید می‌کند: «دولت جمهوری اسلامی موظف است قاطعانه در این چند روز پیش رو عمل کند و دستگاه دیپلماسی در گزارشی به مردم بگوید دستاورد برجام در این چند سال چه بوده؟ و همچنین دیگر‌اشتباه گذشته را تکرار نکنند و برایشان تجربه بشود. امضای کری و امثال کری هیچ ضمانتی ندارد.» وی با اشاره به اینکه تحریم، حقوق مردم را ضایع می‌کند، می‌افزاید: «تحریم‌های وضع شده از سوی ایالات متحده آمریکا کاملا نقض حقوق بشر و بر خلاف متون حقوق بشری است که خودشان تدوین کردند علیه چندین متن حقوق بشری است، آمریکا در جای جای تاریخ معاصر علیه ملت و کشور ایران اقداماتی را انجام داده که همه این اقدامات در تعارض با حقوق بشر هست.» اسدی اضافه می‌کند: «عدم پایبندی آمریکا به برجام وعمل نکردن به آن و بازگشت به سیاست تحریم در تمامی ابعاد حقوق بشر را نقض کرد که در اینجا باید حقوق نقض شده ملت ایران توسط دولت در مجامع بین‌المللی مطرح و پیگیری شود.» دبیرکل جمعیت حامیان صلح پایدار ادامه می‌دهد: «بر اساس بند ۳ و ۲ طرح قانونی «اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام» قرار شد دولت در برابر هر گونه اقدام مبتنی بر فشار و تهدید به هر بهانه‌ای و نیز هرگونه عدم پایبندی طرف مقابل در زمینه لغو موثر تحریم‌ها یا بازگرداندن تحریم‌های لغو شده و یا وضع تحریم‌های جدید، ضمن رصد، اقدام متقابل در جهت احقاق حقوق ملت ایران انجام داده و در برابر بدعهدی طرف مقابل همکاری‌های داوطلبانه را متوقف و توسعه سریع برنامه‌های هسته‌ای ایران را سامان دهد؛ بنابراین تکلیف دولت نیز در این معرکه‌گیری غرب مشخص است.» وی تاکید می‌کند: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی تأیید کرد که فعالیت‌های هسته‌ای ایران در محدوده‌های تعیین شده در توافق هسته‌ای با گروه ۱+۵ در سال ۲۰۱۵ صورت گرفته و میزان ذخایر آب سنگین ایران به سقف تعیین‌شده در برجام نزدیک شده است، بنابراین با توجه به گزارش آژانس جمهوری اسلامی ایران پایبند بوده، ولی این بدعهدی آمریکا توسط هیچ جایی نظارت و پیگیری نشده است و دولت نیز این مبحث را نیز باید در مجامع بین‌المللی پیگیری کند.» اسدی در پایان خاطرنشان می‌کند: «در پایان بایستی گفت: برجام مطلوب ملت ما نبود و چیزی نبود که آن را بپذیریم، اما برای اتمام حجت برای جهان، ملت آن را پذیرفت. رهبر معظم انقلاب چندین سال هست که درباره اقتصاد مقاومتی به مردم و مسئولین متذکر می‌شوند، امروز باید دستمان به زانوی خودمان باشد و روی پای خود بایستیم و به برجام و امثال برجام تکیه نکنیم. امروز باید با رونق اقتصادی داخلی و تولید ملی و افزایش کیفیت تولیدات، اقتصاد مقاومتی را تقویت بدهیم تا به هیچ مذاکره‌ای نیازمند نباشیم.»
دیدگاه تان را بنویسید