استاد دانشگاهی که برای گفتن«ما نمی‌توانیم»یک‎میلیارد گرفت

خبرگزاری فارس: به همت بسیج دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس مستند «چرخ ناکوک» عصر امروز در دانشگاه مدرس اکران شد؛ بنابراین گزارش حسن شجاعی فرد رئیس پژوهشکده مهندسی خودرو و مدیر طرح کلان پلت فرم ملی، در این مراسم که با بررسی خصوصی سازی در صنعت خودروی کشور همراه بود، گفت: سال 1382 یک میلیارد تومان به یکی از اقتصاددانان دانشگاه صنعتی شریف پرداخت شد تا او استراتژی صنعت خودرو را بنویسد، اما همین آقا در 25 صفحه آخر نتیجه گیری کرده بود که، چون در ایران دولت‌ها با دلایل مختلف روی کار می‌آیند پس نیاز به استراتژی خودرو نداریم. وی ادامه داد: در واقع او یک میلیارد تومان پول گرفت تا بگوید ما نمی‌توانیم استراتژی بنویسیم با این وجود 25 نفر از اقتصاددانان همان زمان نسبت به این قضیه اعتراض کردند که بنده اعتراض این اساتید به همراه استراتژی مورد نظر را خدمت وزیر صنعت وقت ارسال کردم. وی افزود: بنده قبلا هم گفتم که معتقدم سایپا و ایران خودرو گاو‌های شیرده دولت هستند و گاو هم چوپان می‌خواهد و نیاز به مدیر عامل ندارد که خودروساز‌ها به من اعتراض کردند با این وجود به آن‌ها گفتم چوپان عنوان آبرومندی است و این چوپان‌ها هستند که باید به من اعتراض کنند، چون آن‌ها حداقل مانع واردات لبنیات و گوشت می‌شوند، اما کار شما واردات است. رئیس پژوهشکده مهندسی خودرو با بیان اینکه در کشورمان بر روی کاغذ صنعت خودرو دارای استراتژی است به گونه‌ای که اهداف و سیاست‌های توسعه این صنعت که در افق 1404 برای ترقی صنعت خودرو تهیه شده، اما علیه این استراتژی حرکت می‌کنند، گفت: صنعت خودرو یک صنعت مادر، پیچیده و هایتک است و هر کسی به عنوان بخش خصوصی حاضر نیست زیر بار آن برود، خودرو‌هایی که از خارج وارد می‌شوند زنجیره تامین آن‌ها در خارج است. با این وجود خودرویی را نیز که در داخل تولید می‌کنند باید زنجیره تامین آن هم در داخل باشد. شجاعی فرد تصریح کرد: اشتباهی که در کشور صورت گرفت این بود که منتظر نتیجه مذاکرات ماندند و همین باعث شد تا به مدت چهار سال از طراحی و تولید باز بمانیم. مدیر طرح کلان پلت فرم ملیبا اشاره به پلت فرم خودروی ملی ساخته شده تصریح کرد: پیشنهاد ما این است که کمیسیون صنایع مجلس شرکت‌های ایران خودرو و سایپا را موظف کند که این خودرو را مانند ال 90 که در دو پلت فرم ساخته می‌شود در چند پلت فرم بسازند و آن را عملیاتی کنند. البته پلت فرم ساخته شده توسط ما هم کیفیت آن بیشتر است و شرط صادرات دارد در واقع ما استاندارد‌های 85 گانه اروپا را رعایت کرده‌ایم. وی در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد: در یکی از قرارداد‌ها شرکت‌های دولتی با شرکت‌های خارجی، شرکت‌های ایران خودرو و سایپا در یک ساعت با یک شرکت چینی قرار ملاقات گذاشتند که همین مسئله موجب تعجب مدیران این شرکت شده بود که چرا شرکت‌های ایرانی از بین 200 شرکت چینی به طور هم زمان سراغ آن‌ها آمده‌اند. وی گفت: متاسفانه مافیای صنعت خودرو در همه جا اعم از وزارت صنعت، معدن و تجارت، مجلس و دیگر نهاد‌ها وجود دارند که البته این رانت مربوط به همه دولت‌ها است. شجاعی فرد با تاکید بر اینکه دانشجویان باید نسبت به حمایت از تولید خودروی ملی از نمایندگان مجلس و وزارت صنعت، معدن و تجارت و صنعت خودروسازی مطالبه کنند، تصریح کرد: من پیشنهاد می‌کنم که در مقابل مجلس بسط بنشینید تا خودروی ملی در کشور تولید شود. مدیر طرح کلان پلت فرم ملی در ادامه با اشاره به تاثیرگذاری مطالبات دانشجویان گفت: اعتراضات دانشجویی به کمیسیون صنایع مجلس و پیگیری کردن قطعا موثر است. وی افزود: من موافق این نیستم که بگوییم خودرو نخرید تا وضعیت درست شود در واقع تا خریداران مرفه بی درد را داریم نمی‌توانیم به مردم بگوییم خودرو نخرید تا وضعیت اصلاح شود. شجاعی فرد تصریح کرد: یک زمان از من خواستند تا شش ماه صحبت نکنم تا قرارداد ال 90 را نهایی کنند، ولی من قرارداد ال 90 را به دست آوردم و تمام عیب‌های آن را شناسایی کردم با این وجود به آن‌ها تماس گرفتم و گفتم اگر این عیب‌ها را برطرف نکنید با رسانه‌ها مصاحبه می‌کنم در نهایت در آن زمان با آقای جهانگیری که وزیر صنایع بود توانستیم از 14 ایراد ال 90، 7 عیب آن را برطرف کنیم. شجاعی فرد گفت: در صنعت خودروسازی چینی ها، کره‌ای‌ها و فرانسوی‌ها به عنوان خودروسازان قالتاق شناخته می‌شوند، اما در مقابل خودروسازان آلمان و ژاپن با قاطعیت برخورد می‌کنند مثلا وقتی که ما می‌خواهیم با آلمانی‌ها قرارداد ببندیم آن‌ها اصلا قرارداد ما را قبول ندارند، ولی فرانسوی‌ها می‌گویند ما قرارداد می‌بندیم در حالی که به تعهدات خود نیز عمل نمی‌کنند. وی با بیان اینکه آلمان‌ها به این دلیل حاضر به عقد قرارداد نمی‌شوند، چون نمی‌خواهند دانش خود را به کسی بدهند، تصریح کرد:، ولی امسال فرانسوی ها، چون صنعت خودروی آن‌ها ورشکست است حاضر به عقد قرارداد می‌شوند. با این وجود سوال این است که الان فرانسوی‌ها تا چه میزان در بحث انتقال دانش با ایران همکاری کرده‌اند. شجاعی فرد افزود: یکی از اشتباهات خودروسازان ما این است که به جای قطعه ساز‌ها با خودروسازان قرارداد می‌بندند، رنو می‌گوید که ما زنجیره تامین ایران را قبول داریم، ولی بعد به آن عمل نمی‌کنند، چون می‌دانند ایرانی‌ها هم پیگیر نیستند. وی افزود: ساندرو همان پلت فرم خودروی ال 90 است با این وجود نباید خودروسازان ما قرارداد دیگری را با فرانسوی‌ها تکرار می‌کردند، اگر برجام نبود الان هم پلت فرم ما به یک برند ایرانی تبدیل شده بود و هم اینکه خودروساز‌ها پلت فرم‌ها و نیمه پلت فرم‌های خودشان را کنار نمی‌گذاشتند. رئیس پژوهشکده مهندسی خودرو گفت: دو دسته مافیای قطعه ساز در کشور وجو دارد، یک دسته از قطعه سازان، قطعه سازان پولدار و یک دسته نیز قطعه سازان رانتی یا همان بستگان مسئولان و آقازادگان هستند. وی افزود: در سال 1375، 1200 قطعه ساز در کشور فعالیت می‌کردند، اما الان تعداد آن‌ها به 400 قطعه ساز کاهش یافته و 800 قطعه ساز از بین رفته‌اند البته معنی تعطیلی این شرکت‌ها به خاطر ضعف آن‌ها نبوده بلکه به خاطر این بوده که، چون از آن‌ها خریدی صورت نمی‌گرفته و ارتباطاتی نداشتند. شجاعی فرد ادامه داد: در صنعت داروسازی و واردات دارو هم این رانت‌ها وجود دارد، متاسفانه تمام مسئولان وزارت بهداشت از صدر تا ذیل مجوز انحصاری برای واردات دارو دارند با این وجود باید به خاطر چنین وضعیتی در جمهوری اسلامی خجالت بکشیم. وی با اشاره به اینکه قطعه سازان رانتی اکثر قطعات را از چین وارد می‌کنند، تصریح کرد: به عنوان نمونه همین مافیا یک رادیو را از چین به نام محصول ساخت ایران وارد کرده بودند بعد یکی از شرکت‌ها نامه نوشته بود تا این محصول را از گمرک ترخیص کنند در هر حال این مافیا باعث شده که قطعه سازی در کشورمان رشد نکند. وی تاکید کرد: خودروساز‌های ما پنج سال را به خاطر هیچ و انتظارات بی جا از دست دادند، وقتی رئیس جمهور فرانسه چشمش به دهان ترامپ باشد پس خودروساز فرانسوی نیز منتظر تصمیم ترامپ می‌ماند. در هر حال رنو و پژو سیتروئن منتظر ماندند تا ببینند ترامپ 22 اردیبهشت در برجام می‌ماند یا نمی‌ماند و یا به طور مشروط به کار ادامه می‌دهد.