سرویس سیاسی فردا: ۷۴ سال پیش در یکی از روزهای مرداد رضا خان در ژوهانسبورگ نفسهای آخر خود را میکشید با این حال این مساله چندان برای کسی مهم نبود چرا که جنازه او تا سالها پس از این به ایران برنگشت و به صورت مومیایی به مصر منتقل شد. با این حال انگلیس و شوروی با این مساله موافق نبودند و به همین خاطر رضا شاه در سه مکان ایران که قرار بود در آن دفن شود دفن نشد. در دربار تهران سه نظریه درباره محل دفن او مطرح شده بود: اول این که جنازه در اسرع وقت با هواپیما یا کشتی به تهران حمل شود و در محل کارخانه ساخته نشده ذوب آهن کرج دفن گردد. دوم جنازه در تالار بزرگ قصر مرمر زیر گنبد مینایی که نمونه هنر و ابداع معماران ایرانی بود مدفون شود و قصر مرمر به آرامگاه رضا شاه تبدیل شود. سوم جنازه به مشهد مقدس حمل گردد و در جوار آستان قدس به خاک سپرده شود. از روز فوت رضاشاه تا زمان انتقال جنازه او به مصر، ۹۰ روز طول کشید. در ۲۳ شهریور ۱۳۲۳ برابر ۱۴ سپتامبر ۱۹۴۴، دولت مصر موافقت خود را با صدور ویزا و پاسپورت برای سپردن رضاشاه و همراهان آنان که باید جسد را با کشتی به مصر انتقال میدادند، اعلام داشت و مراتب توسط
سفارت ایران در قاهره به ژوهانسبورگ اطلاع داده شد.
در فروردین ۱۳۲۹ منصورالملک پس از سقوط دولت ساعد، به نخستوزیری رسید. نارضایتی آمریکا از سیاستهای یک طرفه حکومت ایران که در بند طرفداران انگلیس اسیر بود، دولت ساعد را ساقط کرد. با دیدار محمدرضا شاه از آمریکا، یک بار دیگر کفه ترازوی سیاست داخلی به سود آمریکا چربید. در چنین فضایی شاه جرت کرد تا جنازه مومیایی شده پدرش را به وطن بازگرداند. رزمآرا در ترتیب مراسم تشییع جنازه از خود قدرتی نشان داد. سرانجام هفدهم اردیبهشت ۱۳۲۹، جنازه رضاشاه به وسیله هواپیما و سپس با قطار مخصوص به تهران حمل شد.
با این حال روایت خلخالی از این مساله تفاوت دارد و او معتقد است که رضا خان جنازه ای در ایران ندارد و پیش از خروج شاه از ایران، بقایای جسد رضا شاه توسط محمدرضا به قاهره منتقل شده است. او در کتاب خاطرات خود می گوید: بعداً معلوم شد که شاه به هنگام فرار، استخوانهای پدرش را برداشته و با خود به قاهره برده است و حالا هم در یک جای امن، در لوس آنجلس، نگهداری میشود. این استخوانها را در کنار جنازه فرزند اشرف، آقای شفیق، به امانت نگاه داری میکنند تا به اصطلاح، در یک فرصت مناسب، در ایران، دفن کنند.
منابع:
مرکزاسناد
پارسینه
دیدگاه تان را بنویسید