برجام از شعار تا واقعیت

مشرق: محمد عبداللهی کارشناس مسائل سیاسی در یادداشتی نوشت: دولت یازدهم علارغم مخالفت ها و انتقادات دلسوزان نظام به روند مذاکرات هسته‌ای و بی‌آنکه تضمین محکمی از حریف بگیرد، بسیاری از تعهدات خود را در برجام به صورت کاملا یکجانبه عملیاتی کرد از جمله: - خروج بیش از 12 هزار سانتریفیوژ از چرخه غنی‌سازی - توقف تحقیق و توسعه برای غنی‌سازی در فردو، بتن‌ریزی در قلب رآکتور اراک - خروج 9700 کیلوگرم از ده‌ هزار کیلوگرم اورانیوم غنی شده زیر 5 درصد -... در مقابل طبق گفته مقامات ارشد دولت قرار بود نه تنها تحریم‌های قبلی علیه ایران لغو شود بلکه تحریم جدیدی نیز علیه کشورمان اعمال نشود ، این در حالیست که آمریکا از همان ابتدا عهد شکنی های خود را آغاز کرد، موارد زیر تنها بخشی از بدعهدی های آمریکا در اجرای توافق برجام است: - تصویب تحریم‌های جدید، - تمدید قانون تحریمی آیسا، - طرح «تحریم‌های جامع علیه ایران» - تصویب قانون محدودیت ویزا - هشدار به بانک‌های بزرگ اروپایی درخصوص عواقب همکاری با ایران - غارت 2 میلیارد دلاری اموال ایران - تصویب بیش از 70 طرح ضد ایرانی در کنگره - ... علاوه بر این موارد توافق برجام هزینه‌های اقتصادی زیادی را بر کشور تحمیل کرد که معطل نگه داشتن اقتصاد کشور به امید گره گشایی برجام، ایجاد رکود در کسب وکار، فقدان گشایش در ارتباطات بین بانکی میان ایران و اروپایی‌ها تنها بخشی از آن است. با وجود این عهد شکنی ها و در حالی که مقامات آمریکایی و صهیونیستی بارها و بارها بر سودآوری برجام به نفع خود اذعان داشتند؛ دفاع تمام قد جریان اعتدال-اصلاحات از برجام و فتح الفتوح خواندن آن بسیار تاسف بار است، در این خصوص بازخوانی اظهارات مقامات غربی قابل تامل است: - کارمی گیلون رئیس ‌اسبق سرویس امنیت داخلی رژیم صهیونیستی: «برای ده‌ها سال، دغدغه ما در اسرائیل این بود که چگونه برنامه هسته‌ای ایران را نابود کنیم. ... قدرت‌های بزرگ جهان - بدون شلیک حتی یک گلوله - از طریق برجام زیرساخت‌های هسته‌ای کلیدی ایران را از بین بردند و این کشور را تحت نظارت و بازرسی‌های شدید قرار دادند». - «عادل الجبیر» وزیر خارجه آل‌سعود : «ریاض از ضمانت‌هایی که باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا درباره نتایج پایانی مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 (برجام) داده خرسند است». « افرایم هالوی» رئیس ‌سابق موساد : « توافق هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی به سود رژیم صهیونیستی خواهد بود». «جان کری» وزیر سابق امور خارجه آمریکا: «هیچ چیز بهتر از توافق هسته‌ای(برجام)، دوستی دولت اوباما با اسرائیل را نشان نمی‌دهد»» وی در جای دیگر گفت: «مذاکرات با تهران برای عقب نشاندن ایران از برنامه هسته‌ای به نتیجه رسید و حالا دولت بعدی آمریکا باید ضمن ادامه اعمال فشار بر ایرانی‌ها، برای عقب نشاندن برنامه موشکی ایران تلاش کند». «بوریس جانسون» وزیر خارجه انگلیس: «اگر این توافق سقوط کند، چه عواقبی دربر خواهد داشت؟ واقعیت این است که ایران و نه آمریکا یا انگلیس، دوباره آزادی عمل بیشتری به دست آورده و سران این کشور بدون محدودیت در برنامه‌های هسته‌ای، سانتریفیوژها را بازگردانده و ذخایر اورانیوم را جایگزین می‌سازند». اخیرا نیز 38 افسر بازنشسته ارتش آمریکا در نامه‌ای به دونالد ترامپ به وی درباره پیگیری سیاست تغییر نظام حاکم ایران هشدار داده‌اند. در عنوان نامه سرگشاده «ژنرال‌ها و ادمیرال‌های بازنشسته» آمریکایی آمده است: «توافق هسته‌ای ایران کماکان به نفع امنیت ملی آمریکا است». روزنامه های زنجیره ای پس از آغاز عهد شکنی ها ،سعی در پنهان کردن نقض برجام از سوی آمریکایی ها داشتند اما زمانیکه دوست و دشمن بر نقض برجام اذعان کردند، مقامات دولت یازدهم و روزنامه‌های زنجیره‌ای به ناچار تاکید کردند: آمریکا بدعهدی می‌کند اما برجام یک توافق جهانی است که آمریکا قادر به نقض آن نیست ! در روزهای اخیر نیز دولتمردان از تضمین اروپا سخن گفته و راه مقابله با ترامپ دیوانه را اعتماد به اروپا و میانجیگری آن عنوان می‌کنند! این در حالیست که محمد جواد ظریف در آستانه دومین سالگرد توافقنامه برجام ، در نیویورک دستاورد برجام برای ایران را"خیلی،خیلی نازل" یا "پایین ترین سطح ممکن" اعلام کرد. دولتمردان ‌باید درنظرداشته باشند که پس از گذشت دو سال از توافق برجام، هیچ کدام از وعده های آنها که کشور را وادار به پذیرش برجام کردند از جمله برداشته شدن همه تحریم‌ها و گشایش فوری، معیشتی و اقتصادی در کشور عملی نشد و قطعا این اشتباه راهبردی باید با اقدام مناسب پاسخ داده شود. این در حالیست که واکنش منفعلانه دولت اعتدال در قبال بدعهدی های آمریکا،‌ این گزاره را در ذهن دولتمردان آمریکایی تقویت کرده است که می‌توانند با خیالی آسوده تعهداتشان را نقض کنند و مطمئن باشند که از سوی ایران، واکنش عملی مشاهده نخواهد شد.