قرارداد بوئینگ با ایران در گردابی از تردید فرو رفته است

کیهان: معامله 8 میلیارد دلاری فروش 80 فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ به ایران پیش از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید نیز چالش‌های مختلفی را پیش رو داشت، اکنون با روی کار آمدن ترامپ و افزایش تنش‌ها بین تهران و واشنگتن بر سر آزمایش موشکی بالستیک ایران، تردیدها در مورد اجرای این معامله بیشتر نیز شده است. عدم اجرای احتمالی این قرارداد می‌تواند خبری بد برای کارکنان کارخانه‌های هواپیماسازی و قطعه سازی باشد که شغل آنها بستگی به این معامله دارد. ترامپ پس از ورود به کاخ سفید، یک دستور اجرایی مهاجرتی صادر و ورود اتباع 7 کشور مسلمان از جمله ایران به خاک آمریکا را ممنوع کرده است. همچنین هفته گذشته پس از آزمایش موشکی ایران، دولت جدید آمریکا مجموعه تحریم‌های جدیدی را علیه ایران به اجرا گذاشته است. این تحریم‌های جدید به طور مشخص مانع از اجرای قرارداد بوئینگ با ایران نمی‌شود، اما اگر ایران دست به اقدام تلافی جویانه زده و معامله را لغو نماید، می‌تواند اجرایی شدن این معامله را دشوار‌تر کند. معامله مشابه ایران با شرکت هواپیماسازی ایرباس فرانسه نیز در معرض خطر قرار خواهد داشت، زیرا هواپیماهای ایرباس نیز تعداد زیادی از قطعات خود را از شرکت‌های آمریکایی تهیه می‌کنند و فروش ایرباس‌ها به ایران به مجوز دولت آمریکا نیاز دارد. ریچارد ابولافیا، تحلیلگر صنعت هوانوردی در این باره گفت: «این وضعیت برای قراردادهای فروش هواپیما خوب نیست.» با این حال شرکت بوئینگ از هرگونه اظهارنظر مستقیم در مورد چشم انداز قرارداد خود با ایران خودداری کرد. شرکت بوئینگ روز جمعه اعلام کرد: «ما در حال فعالیت به موجب ...مجوز فعلی هستیم... اگر ما دستورالعمل جدیدی از جانب خزانه داری آمریکا دریافت کنیم، بر اساس آن عمل خواهیم کرد.» مشکل ترامپ این است که اتخاذ یک موضع سختگیرانه در قبال ایران می‌تواند به مشاغل تولیدی در آمریکا لطمه بزند؛ حال آنکه وی گفته ایجاد فرصت‌های شغلی بیشتر در بخش تولیدی از اولویت‌های دولت وی است. شرکت بوئینگ و قطعه سازان وی نظیر شرکت جنرال الکتریک و یونایتد تکنولوژیز از شرکت‌های عمده ایجاد‌کننده فرصت‌های شغلی در آمریکا هستند. بوئینگ پس از امضای قرارداد با ایران گفته بود که این قرارداد موجب حمایت از حدود 100 هزار فرصت شغلی در این شرکت و شرکت‌های قطعه ساز خواهد شد. آدام پیلارسکی، معاون موسسه مشورتی آویتاس در این باره گفت: «این تنش‌ها واقعا اروپایی‌ها را آزرده خواهد کرد... و این می‌تواند موجب بروز مشکلاتی برای آمریکا شود زیرا ممکن است موجب کاهش وابستگی شرکت‌های هواپیماسازی اروپا به قطعات تولیدی شرکت‌های آمریکایی شود.» ابولافیا گفت، دولت ترامپ برای به شکست کشاندن این قراردادها، لزوما نیازی به ممنوع کردن اجرای آنها ندارد. وی افزود، موضع سختگیرانه‌تر ترامپ در مورد ایران می‌تواند به توانایی ایران در تامین مالی خرید هواپیما از طریق بانک‌های غربی لطمه بزند، زیرا این بانک‌ها احتمالا تمایلی به امضای قراردادهای پرریسک نخواهند داشت. وی در ادامه گفت: «اگر وضعیت تامین مالی خرید هواپیماها بدتر و بدتر شود، این به تنهایی می‌تواند موجب لغو قراردادها شود.»