روزنامه صبح نو: دو نفر از سه کاندیدای معرفیشده به وزیر راه و شهرسازی، مسوولیت نمایندگی مردم در مجلس را برعهده دارند که این موضوع، علاوهبر اینکه «تأمل متولی بخش مسکن و ساختمان برای اعلام یکی از نامزدها به رییسجمهور بابت صدور حکم ریاست» را در پی داشته، باعث شکلگیری دو نگاه متفاوت بین مهندسان ساختمانی نسبت به «پیامدهای استقلال یا عدم استقلال سکاندار نظام مهندسی» شده است. هیات مدیرههای دوره هفتم فعالیت سازمانهای استانی نظام مهندسی ساختمان از نیمه سال گذشته مشغول بهکار شدند اما تاکنون، رییس سازمان نظام مهندسی کشور که از برآیند انتخابات شورای مرکزی سازمان و در نهایت، صدور حکم از سوی دولت منصوب میشود، تعیین نشده است.
هر سهسال یکبار، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، از سوی وزیر راهوشهرسازی از بین سه نفری که از طرف شورای مرکزی آن سازمان به وی پیشنهاد میشوند تعیین و با حکم رییسجمهور، یکی از آنها به این سمت منصوب میشود. این درحالی است که سایر اعضای شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور نیز از سوی وزیر راهوشهرسازی انتخاب و منصوب میشوند. اکنون حدود ۳۰۰ نفر از مهندسان کشور، در فهرست اعضای منتخب هیات مدیرههای استانی سازمانهای نظام مهندسی قرار دارند که پس از برگزاری انتخابات در میان آنها، نهایتاً از بین ۶۴ نفر انتخاب شده، ۲۵ نفر بهعنوان اعضای اصلی شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان از طرف وزیر راهوشهرسازی انتخاب میشوند. اعضای شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی، در نهایت سه نفر را از بین خود بهعنوان کاندیداهای تصدی سمت ریاست شورای مرکزی، انتخاب و به وزیر راهوشهرسازی معرفی میکنند. وزیر راهوشهرسازی نیز از بین آنها یک نفر را برای دریافت حکم ریاست شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور به رییسجمهور معرفی میکند. با برگزاری انتخابات اعضای دوره هفتم شورای مرکزی سازمان نظاممهندسی ساختمان کشور، گزینههای پیشنهادی برای ریاست دوره
هفتم این سازمان معرفی شدند. جلسه تودیع و معارفه اعضای دوره ششم و هفتم شورای مرکزی سازمان نظاممهندسی ساختمان با حضور وزیر راه و شهرسازی تشکیل و وفق ماده 115 آییننامه اجرایی قانون نظاممهندسی و کنترل ساختمان، مهندس فرجالله رجبی با 23 رأی، مهندس شهرام کوسه غراوی با 20 رأی و مهندس عباس وثیق نیا با 16 رأی از بین چهار نامزد برای تصدی ریاست شورای مرکزی دوره هفتم، حائز اکثریت آرا شدند. بر اساس این گزارش، آقایان فرجالله رجبی، شهرام کوسه غراوی و عباس وثیق به وزیر راهوشهرسازی معرفی شدند تا از بین آنها یک نفر با ابلاغ رییسجمهوری اسلامی ایران بهعنوان رییس سازمان نظاممهندسی ساختمان کشور منصوب شود. در این میان فرجالله رجبی از چهرههای سیاسی اصلاحطلب و نماینده مردم شیراز در مجلس است و همچنین شهرام کوسه غراوی نیز نماینده مردم گلستان در مجلس شورای اسلامی است؛ اما سال گذشته آقای عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی ابلاغیهای را مبنی بر عدم مجوز مهندسان کارمند وزارت کشور و شهرداریها بهعنوان نامزد هیات مدیره سازمانهای نظام مهندسی صادر کرد؛ اما استدلال وزیر برای ایجاد ممنوعیت در این ابلاغیه جالب است. در ابلاغیه وزیر آمده است: «با
توجه به اصل ۱۴۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تبصره ۴ ماده واحده قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل مصوب ۱۳۷۳ و نظر به اینکه سازمان نظام مهندسی ساختمان استانها مطابق ماده ۳ قانون مدیریت خدمات کشور مصوب سال ۱۳۸۶ موسسه عمومی غیردولتی تلقی میشود...»
زمان احمدینژاد هم دوشغله بودند
بنا بر استدلال وزیر این سازمان شامل قانون منع حضور دو شغلههاست و انتصاب نمایندگان مجلس با مشکل روبهرو خواهد شد. همان ایام اکبر ترکان رییس وقت سازمان نظام مهندسی اظهارات وزیر راه و شهرسازی درباره محدودیتهای ورود به انتخابات سازمان نظاممهندسی را سختگیرانه عنوان کرد و گفت: «گفتههای آخوندی با این ابلاغیه مطابقت نمیکند و اعتراضات جدی در قشر مهندسان برای این ابلاغیه وجود دارد. فساد در همه اصناف وجود دارد و راهکار مقابله با فساد از بین بردن سازمان نیست.» حالا اکبر ترکان در مصاحبه با خبرنگار صبح نو در واکنش به انتخاب نمایندگان مجلس برای تصدی پست ریاست سازمان نظام مهندسی میگوید: «اگر ریاست نظام مهندسی شغل محسوب میشود، در دولت احمدینژاد هم یک نماینده مجلس ریاست سازمان را برعهده داشت. زمان سیدمهدی هاشمی ریاست نظام مهندسی شغل محسوب نمیشد؟ در قانون نظام مهندسی یک بخش غیر دولتی و غیرانتفاعی تعریف شده و به همین دلیل شامل قانون منع حضور دو شغلهها نمیشود.»
تک شغلهها بهتر کار میکنند
اما این بحث سال 91 نیز دوباره داغ شده بود و همان ایام آقای سید مهدی هاشمی در پاسخ به منتقدان گفت: «در هیچ جای قانون چنین امری وجود ندارد چون اساساً نمایندگی مجلس شغل محسوب نمیشود؛ این در حالی است که ریاست بر سازمان نظام مهندسی شغل من است.» وی در پاسخ به اینکه قانون نظارت بر رفتار نمایندگان وی را از تصدی دو پست همزمان منع میکند، افزود: «علاوهبر اینکه براساس قانون، نمایندگی شغل محسوب نمیشود فعالیت در سازمان نظام مهندسی هم شغل دولتی محسوب نمیشود. سازمان نظام مهندسی یک NGO و تابع قوانین و مقررات خود است و ما صرفاً در مورد رییس سازمانهای نظام مهندسی استانها این قانون را داریم که وی باید بهصورت تماموقت در سازمان حضور داشته باشد.» در همین زمینه مهندس کامران بیات ماکو -عضو اسبق سه دوره هیاتمدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران- به «دنیای اقتصاد» گفت:در دوران وزیر سابق مسکن شهرسازی با توجه به اینکه روسای سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها به دلیل یک شغله بودن بازدهی بسیار بالایی داشتند قرار شده بود مصوبهای به تصویب برسد که به موجب آن مقرر شود روسای سازمانها به منظور افزایش بهرهوری و کارآیی آنها در
سازمان نظام مهندسی ملزم به یک شغله بودن شوند. وی در عین حال گفت: دو شغله بودن رییس سازمان نظام مهندسی در کل تبعات نامطلوبی بر مجموعه عملکرد سازمان نظام مهندسی به جای میگذارد.
قانون چه میگوید؟
سازمان نظاممهندسی ساختمان چون به نحوی از بودجه عمومی استفاده کرده و وابسته به دولت است؛ سازمان عمومی غیردولتی مذکور در تبصره 9 قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل محسوب میشود و مشمول ممنوعیت موضوع تبصره 4 آن قانون برای تصدی ریاست آن بهوسیله نماینده مجلس است. از سوی دیگر رییس سازمان مذکور چون در مواردی با وزارت راه و شهرسازی قرارداد مبادله میکند (مانند قراردادهای نظارت عالیه برساختمان موضوع ماده 35 یا قراردادهای برگزاری آزمونهای ورود به حرفه یا قراردادهای آموزشی و پژوهشی که درگذشته داشته) مداخله نماینده مجلس در امضا و صدور اسناد مالی آن مشمول قانون منع مداخله در معاملات دولت است. همچنین وظایف نظارتی نمایندگان مجلس و حق وی برای تحقیق و تفحص در امور وزرا و ریاستجمهور و استیضاح وزیر و رییسجمهور مغایر دریافت حکم مسوولیت ریاست سازمان نظاممهندسی ساختمان از رییسجمهور و انجام مأموریتهای قانونی وسیع محوله از وزارت راه و شهرسازی به رییس سازمان است.
این مورد اگرچه مصداق کامل نقض استقلال قوا موردنظر اصل 157 قانون اساسی است اما ممنوعیت آن تنها به آن جهت نیست بلکه بهجهت وابستگی وی به دستگاه اجرایی و خروج از بیطرفی در انجام وظایف نمایندگی مجلس نیز است.
همه دو شغله هستند؟
اما در میان اعضای نظام مهندسی هم این ایراد به چشم میخورد. تعداد جامعه مهندسان بسیار کم بود و ارگانهایی چون وزارت کشور، شهرداریها و استانداریها بهدلیل کمبود نیرو از مهندسان عضو سازمان نظام مهندسی نیز استفاده میکردند. از اینرو در نگارش قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان چند شغله بودن مهندسان چندان حائز اهمیت نبود؛ اما با گذشت زمان و افزایش روز افزون جامعه مهندسان این نیاز احساس شد که مهندسان چند شغله باید از سازمان نظام مهندسی ساختمان کنار گذاشته شوند تا فرصت اشتغال برابر برای دیگر مهندسان فراهم شود. آنچه مسلم است هدف از حذف مهندسان چند شغله از سازمانهای نظام مهندسی ساختمان استانها در ایجاد زمینه فعالیت مناسب برای مهندسان واقعی، جلوگیری از رانتخواری میان مهندسان و ساماندهی میزان تعرفه است. با بررسی الگوی کشورهای پیشرفته دنیا در اجرای این مهم، پی خواهیم برد که برای موفقیت و ارتقای جامعه مهندسان امروزه این نیاز احساس میشود که ممنوعیت اشتغال در مشاغل دولتی و نهادهای عمومی که دریافتهای خود را از بیتالمال اخذ میکنند و در عین حال نیز سهمیههای نظارت دریافت میکنند باید از سازمان نظام مهندسی ساختمان حذف شوند تا
صلاحیتهای حرفهای در میان مهندسان بیش از پیش رواج یابد. متاسفانه با بررسی مهندسان چند شغله به این مهم دست مییابیم که بسیاری از این افراد زمینه بروز فساد در میان مهندسان را رواج دادهاند. بهعنوان مثال بسیاری از مهندسان کارمند مهر خود را با 50درصد به فروش میرسانند چرا که این افراد دغدغه نظارت و طراحی اصولی را ندارند و به درآمد سازمان نظام مهندسی بهعنوان کمک هزینه نگاه میکنند؛ اما در نقطه مقابل بسیاری از مهندسان که کارمند دولتی نیستند با دقت و حساسیت بیشتری حرفه خود را دنبال میکنند.
دیدگاه تان را بنویسید