اختلافاتی به ضرر مردم

خبرگزاری فارس: ساکنان جدید ساختمان سفید، هنوز کاملاً جاگیر نشده بودند که زمزمه‌های اختلاف در بین آنها به گوش می‌رسید؛ اختلافاتی که در همان روزهای اول پاستورنشینان را درگیر خود کرد. زمزمه‌ها در آن دوران هیچ‌گاه فراتر از زمزمه نرفت؛ هیچ‌کس صریحاً نمی‌توانست اختلاف میان سه تن از نزدیکان رئیس جمهور پیرامون انتصاب برخی وزرای دولت تازه تشکیل شده را رد یا تائید کند، اما سایه اختلاف را می‌شد از همان روزهای اول بر سر دولت دید. در سال پایانی دولت روحانی اما وزرا و مدیران دیگر علنی از هم انتقاد نمی‌کنند بلکه یکدیگر را تهدید به افشاگری‌هایی می‌کنند که مدعی‌اند حتی از فکر کردن به آنها هم شرم دارند چه برسد به زبان آوردنش! اکبر ترکان مشاور روحانی و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد در یک برنامه زنده بعد از پخش تصاویر انتقاد وزیر صنعت، معدن و تجارت از مناطق آزاد به عنوان یکی از مبادی ورود کالاهای قاچاق به کشور، خطاب به نعمت زاده گفت که «آقای وزیر بی‌هوا حرف نزند وگرنه من هم چیزهایی می‌گویم! وزیر مراقب حرف زدنش باشد» تهدیدهای وزیر دولت از سوی مشاور همان دولت بر روی آنتن زنده، آخرین نمود بیرونی اختلافات عمیق میان مردان روحانی است؛ روحانی حالا با یک مشکلی بزرگ مواجه شده و آنهم اختلافات عمیق میان وزرا و مسئولانی است که اگر با یکدیگر هماهنگ نباشند بخش های مهم اقتصادی و اجتماعی کشور دچار مشکلات جدی می‌شوند. شاید مردم هیچگاه علاقه به شنیدن «مسائلی که ترکان از نعمت زاده می‌داند» نداشته باشند ولی قطعاً می‌خواهند بدانند که ثمره این اختلافات که حالا به درگیری علنی رسیده، چه تاثیری بر عملکرد دولت دارد؟؛ نگاهی به اختلافات دولتی ها، خیلی چیزها را روشن می‌کند. اقتصاد؛ شاه بیت اختلاف دولتی‌ها از همان روزها ابتدایی دولت برخی معتقد بودند حضور چهره هایی از طیف‌های مختلف اقتصادی در دولت یازدهم، مشکلاتی جدی را برای دولت روحانی به ارمغان خواهد آورد؛ برگزیدن نیلی به عنوان مشاور اقتصادی رئیس جمهور و معرفی علی طیب نیا به عنوان وزیر اقتصاد این گمانه زنی را تقویت می‌کرد. نقطه اوج این اختلافات اما در مهرماه سال 94 علنی شد؛ چهار وزیر دولت روحانی (نعمت زاده، علی طیب نیا، علی ربیعی و حسین دهقان) خطاب به رئیس جمهور با اشاره به برخی المان های اقتصادی تاکید کرده بودند که شرایط اقتصادی کشور در آستانه بحران قرار گرفته و روحانی باید تصمیم ضرب الاجلی بگیرد. انتشار این نامه آنقدر غافلگیر کننده بود که محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت وقتی با سوال خبرنگاران درباره این نامه مواجه شد پاسخگویی را به جلسه بعدی موکول کرد و گفت که «باید از رئیس جمهور در این‌باره سوال کند»؛ البته او در اظهار نظر بعدی‌اش انتشار چنین نامه‌هایی را از سوی وزرا برای رئیس جمهور عادی خواند ولی نتوانست انتقادش از این چهار وزیر را پنهان کند؛ «شاید اگر برای انتشار این نامه با بنده مشورت می‌کردند، توصیه می‌کردم یک مهر محرمانه به این نامه بزنند تا ما دچار برخی تحلیل‌های نادرست نباشیم.» اما چند روز بعد از انتشار این نامه اکبر ترکان مشاور روحانی در مصاحبه با یکی از رسانه‌ها حرف‌های قابل تاملی درباره 4 وزیری که خطاب به روحانی نامه نوشته و از وضعیت بحرانی رکود در کشور خبر داده بودند، زد. وی در مصاحبه‌ای با اقتصادنیوز در آبان سال 94 تصریح کرد «آنها (4 وزیر امضا کننده نامه) به دنبال رانت خوراک ارزان برای پتروشیمی بودند و هر کدامشان به یک دلیلی این نامه را امضا کردند» ترکان در ادامه انگیزه وزیر دفاع و کار را نیز برای امضا این نامه اینگونه بیان می کند که چون «90درصد پتروشیمی‌ها برای این2 وزارتخانه و تحت مدیریت این 2 وزیر است، پس دوست دارند خوراک ارزان بگیرند. مگر چه کسی از پول مفت بدش می‌آید؟ همه خوش‌شان می‌آید.» ترکان اما چند ساعت بعد مصاحبه خود را تکذیب کرد و مطالب منتشر شده از قول وی خطاب به 4 وزیر را «برداشت‌های ناصواب» و جعل گفتار وی توسط رسانه‌ها خواند درحالی که مراجعه به متن اصلی مصاحبه ترکان، تکذیبیه بعدی وی را با تردید مواجه می‌کرد. این تردید اما بعدها نمود جدی‌تری پیدا کرد؛ ترکان که در همان تکذیبیه خود صریحاً گفته بود که «هیچ اختلافی میان اعضای دولت وجود ندارد» اما اظهارات جدید وی علیه نعمت زاده نشان داد که اختلافات در دولت ریشه‌دارتر از چیزی است که تصور می‌شود. حلقه‌های قدرتی که برخی وزرا را «اوت» می کنند «رئیس جمهور وقت ملاقات به وی نمی دهد...» این روایتی بود که چند روز پس از انتشار نامه 4 وزیر دولت خطاب به روحانی از زبان احمد توکلی نماینده وقت مردم تهران در مجلس بیان شد. او روایت قابل تاملی از نوع رابطه رئیس جمهور با برخی وزرایش داشت: «مدتی پیش یکی از وزرای مهم دولت می‌گفت که برای کارهایم در حاشیه جلسه هیئت دولت با رئیس‌جمهور مسائلم را مطرح می‌کنم، چون رئیس جمهور به ما وقت دیدار نمی‌دهد.» حالا سوالی جدی ذهن افکار عمومی را درگیر کرده بود؛ چرا رئیس جمهور به برخی از مهم‌ترین وزرای خود وقت ملاقات نمی‌دهد؟؛ برخی در این میان ردپای حلقه های خاص در دولت یازدهم را در نوع برخورد رئیس جمهور با وزرا مورد توجه قرار می‌دادند. البته سر نخ‌هایی نیز از تلاش برخی چهره های با نفوذ عمدتاً اقتصادی برای حذف دیگر چهره های اقتصادی دولت به چشم می‌خورد. پس از انتشار نامه 4 وزیر، موسی غنی نژاد یکی از چهره‌های بسیار نزدیک به مسعود نیلی مشاور اقتصادی دولت در مصاحبه‌ای، شدیداً از وزرای امضا کننده نامه انتقاد کرد؛ «چهار وزیری که به رئیس جمهور نامه نوشته‌اند در مقام اپوزیسیون به ایفای نقش در هیات دولت پرداخته‌اند و عملکرد مافوق خود در بخش اقتصاد را زیر سوال برده‌اند.» وی در ادامه پیشنهاد قابل تاملی را نیز به وزرای امضا کننده نامه می‌دهد؛ «معمولاً در مواقعی که فردی خود را هماهنگ با دولت نمی‌داند استعفا می‌دهد تا فردی جایگزین او شود که بتواند در راستای سیاست‌های دولت بخش های مختلف اقتصادی را مدیریت کند.» مصاحبه تند غنی نژاد علیه 4 وزیر دولت روحانی به دلیل نزدیک بودن وی با مسعود نیلی مشاور اقتصادی حسن روحانی برخی در فکر فرو می‌برد؛ فکری که احتمال تلاش برای برکناری برخی وزرای دولت را جدی تر می کرد. اختلاف در دولت؛ دودی که به چشم مردم می‌رود! اختلاف میان وزرا در دولت روحانی تنها محدود به مسائل اقتصادی نیست؛ اواخر سال 93 و درست زمانی که مردم استان های جنوبی کشور درگیر پدیده گرد و غبار شدید بودند، نشانه های یک اختلاف در دولت بروز پیدا کرد. قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت به عنوان نماینده رئیس جمهور راهی اهواز شد تا اوضاع را از نزدیک بررسی کرده و در جریان اقدامات دستگاه های دولتی استان برای مقابله با این مشکل قرار گیرد. سفر وزیر بهداشت به اهواز، موج جدی انتقادات را متوجه معصومه ابتکار رئیس سازمان محیط زیست کرد چون افکار عمومی معتقد بود حضور ابتکار کمترین کاری بود که وی می توانست حداقل به صورت نمادین آنرا انجام دهد. اما مصاحبه یکی از مشاورین ابتکار دلیل اصلی عدم سفر وی به شهرهای درگیر با پدیده گرد و غبار را علنی کرد. اسماعیل کهرم مشاور رئیس سازمان محیط زیست در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه آقای هاشمی (وزیر بهداشت) نخود هر آشی است، ادامه داد: بنده حدس می‌زنم دخالت هاشمی موجب شده تا ابتکار از رفتن به خوزستان امتناع کند» این اظهارات کهرم تصریح می کرد که معاون روحانی به دلیل عدم رضایت از اعزام وزیر بهداشت به عنوان نماینده دولت، از سفر به استان بحران زده خوزستان و استان های همجوار خودداری کرده است. حالا در سال پایانی دولت روحانی اظهارنظرهای جدید دولتی ها علیه یکدیگر جامعه را بیشتر نگران می کند؛ آنها نگرانند مشکلات جدی مردم یعنی رکود، بیکاری و اشتغال در میان دعوا وزرا و مشاورین دولت، فراموش شود. باید منتظر ماند و دید که آیا در سال پایانی دولت یازدهم باز هم شاهد بروز تنش میان دولتمردان افزایش «بگم، بگم» میان مردان روحانی خواهیم بود؟