ظهور عرفی‌گرایی پوپولیستی
پوپولیسم و عرفی‌گرایی دو آسیب جدی است که حاکمیت و حوزه عمومی را تهدید می‌کند؛ اولی در نیمه دوم دهه هشتاد ظاهر شد و دومی در سال‌های اخیر. چه دولت قبل که از اختصاص یارانه‌ها به همه ایرانیان در داخل و خارج (و نه صرفاً اقشار آسیب‌پذیر) در پی جلب آرای انتخاباتی بود و چه دولت کنونی. هر دوی این رویکردها ناشی از تلاش برای همراه و همسو کردن آرا و ایجاد سرمایه اجتماعی برای ادامه حضور در قدرت است.
روزنامه صبح نو: پوپولیسم و عرفی‌گرایی دو آسیب جدی است که حاکمیت و حوزه عمومی را تهدید می‌کند؛ اولی در نیمه دوم دهه هشتاد ظاهر شد و دومی در سال‌های اخیر. چه دولت قبل که از اختصاص یارانه‌ها به همه ایرانیان در داخل و خارج (و نه صرفاً اقشار آسیب‌پذیر) در پی جلب آرای انتخاباتی بود و چه دولت کنونی. هر دوی این رویکردها ناشی از تلاش برای همراه و همسو کردن آرا و ایجاد سرمایه اجتماعی برای ادامه حضور در قدرت است.عرفی‌گرایی در غرب، پس از سلب حاکمیت دین از جامعه و تبدیل نهادهای اجتماعی به مظهر و تجسم عینی اراده جمعی، معنا و مفهوم پیدا کرد و در واقع مدخل و بابی برای رسیدن به دومکراسی -بخوانید دموکراسی هدایت‌شده- بود به این معنا که پیش از آنکه موضوعی به رأی مردم گذاشته شود، آن موضوع به یک نیاز و خواسته عمومی تبدیل شد. بنابراین، این دیگر دین و اصول اعتقادی و ارزش‌های عقلانی و اخلاقی نیستند که تعیین‌کننده معیارهای اداره جامعه‌اند، بلکه انتخاب مطلق متغیر افراد است که می‌تواند مشخص‌کننده سیاست‌ها و نحوه اداره حکومت باشد و بر این اساس می‌تواند فهم عامه به حذف حجاب از جامعه بینجامد یا دیگرباشی را تأیید کند. البته تا رسیدن به این مرحله از دیدگاه‌های هنجارشکن، فاصله زیادی وجود دارد و لذا نیاز است که ابتدا تابوشکنی‌هایی خردتر صورت بگیرد (نظیر ماجرای اخیر فرزند یک شخصیت مشهور) یا پرداختن پوپولیستی به مساله زبان انگلیسی از سوی کارگزاران و مثال‌های متعدد دیگر. اینها می‌توانند مقدمه‌ای باشند برای خلق آن سرمایه اجتماعی که بتواند در برابر موضوع‌های اساسی‌تر و کلان‌تر روزی به کار گرفته شود. عرفی‌سازی امروز در حال تبدیل شدن به شیوه رایج در ادبیات برخی است به‌ویژه در سال منتهی به انتخابات که هم می‌توان با آن به بدنه اجتماعی همسو پیام داد و هم به همفکران بیرونی!
دیدگاه تان را بنویسید