«رم»، دروازه ورود ایران به اروپا

روزنامه ایران؛ محمد طاهری: رئیس جمهوری اسلامی ایران در نخستین سفر رسمی خود به اروپا، امروز (دوشنبه) به دعوت ماتئو رنتزی نخست وزیر ایتالیا به این کشور سفر میکند. این سفر علاوه بر دیدارهای رئیس جمهوری کشورمان و هیأت همراه با مقامهای عالی رتبه سیاسی و اقتصادی ایتالیا، به عنوان گامی بلند در تقویت روابط تاریخی دو کشور در شرایط نوین دوجانبه، منطقهای و بینالمللی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ شاید بتوان آغاز سفر اروپایی رئیس دولت تدبیر و امید به ایتالیا را در پرتو روابط تاریخی فعال و پویا و نقاط اشتراک فرهنگی دو کشور و نقش پیشتاز این کشور در بین کشورهای اتحادیه اروپایی در زمینه توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران تفسیر کرد.

ایران و ایتالیا به عنوان دو کشور محوری در دو منطقه استراتژیک خاورمیانه و اروپا با برخورداری از پیشینه فرهنگی و تاریخی مشترک، روابط طولانی و نیازها و دغدغههای مشترک، اکنون گام در مسیر توسعه مناسبات خود گذاردهاند. روابط و پیوندهای نزدیک ایران و ایتالیا عامل نزدیکی دو کشور در برهههای مختلف بوده است. آنچه اهمیت ایتالیا را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دوچندان میسازد موقعیت راهبردی این کشور به عنوان یکی از دروازههای ورود به اروپاست. تجربه دیرین روابط با ایتالیا پس از پیروزی انقلاب اسلامی حکایت از پذیرش عمومی همکاری با ایتالیا در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی دارد که البته این احساس به طور متقابل نزد مردم ایتالیا نیز وجود دارد. روزنامه ایتالیایی «ایل سوله» در تحلیلی در این زمینه مینویسد: «روابط فرهنگی میان دو کشور بسیار زیاد است. هیچ یک از سفرای ایتالیا در ایران، تهران را بدون احساس بغض در گلو ترک نکردند و ایران همیشه در قلبهایشان جای خواهد داشت». افزون بر نقاط اشتراک فرهنگی، دیدگاههای مشترک نسبت به صلح و امنیت منطقهای و جهانی، تهدید تلقی کردن افراط گرایی و تروریسم و اشتراک دیدگاههای دو کشور در خصوص بحرانهای منطقه ای، هم بانی شدن ایتالیا با قطعنامه پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران در زمینه جهان عاری از خشونت و افراط، نوع رابطه دوستانه این کشور با ایران در دوران تحریمها در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی، جایگاه ایتالیا به عنوان یکی از چهارقدرت برتر عضو اتحادیه اروپایی و یکی از اعضای مهم «گروه 8» و ظرفیتهای همکاری اقتصادی در زمینههای انرژی، صنعت و زیر ساختها به این کشور به عنوان یکی از مقاصد اصلی توسعه مناسبات به اروپا وزن بخشیده است.

عملگرایی و نگاه مثبت دولت جدید ایتالیا به رهبری «ماتئورنتزی» از حزب «دموکرات» نیز از عوامل مؤثر بر توسعه روابط دو کشور طی دو سال و نیم اخیر محسوب میشود. «لاپو پیستللی» قائم مقام وقت وزارت امور خارجه ایتالیا در مرداد 1392 بلافاصله پس از مراسم تحلیف ریاست جمهوری روحانی به تهران سفر کرد. پس از آن نیز وزیر امور خارجه این کشور سه بار به تهران سفر کرد و دولت این کشور تلاشهای بیدریغی در زمینه حضور پررنگ و اثرگذاری ایران در نمایشگاه اکسپو انجام داد. روابط اقتصادی و فرهنگی دو کشور نیز از آن زمان سیر صعودی طی کرده و اسناد متعددی بین دو کشور به امضا رسیده است. سفرهای متعدد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به رم نیز از مهمترین تحولات زمینهساز آغاز دوره جدید روابط ایران و ایتالیا به حساب میآید.

تعامل مثبت بخشهای خصوصی و تبادل هیأتهای متعدد بین اتاقهای بازرگانی از دیگر نقاط قوت روابط دو کشور است که به تحولات مثبتی در زمینه تقویت روابط بین آنها در زمینههای اقتصادی کمک کرده است. در این میان جایگاه شرکت «انی» از اهمیت ویژهای برخوردار است که میتواند توازن بخش حضور سایر شرکتهای نفتی اروپایی در میادین نفتی ایران باشد.

در مجموع ، تحولات رخداده در حوزههای روابط دوجانبه از حوزه همکاریهای اقتصادی، علمی، فناوری، صنعتی، کشاورزی، فرهنگی و محیط زیست تا مناسبات سیاسی و رایزنیهای منطقهای طی دو سال اخیر و سفر تاریخی رئیس جمهوری اسلامی ایران در رأس یک هیأت عالیرتبه سیاسی و اقتصادی به «رم» شکوفایی مجدد روابط را نوید میدهد. این سفر با توجه به عزم و اراده مقامهای دو کشور، نویدبخش دور تازهای از روابط نه تنها باایتالیا، بلکه با اروپاست.