بکارگیری نهادهای غیر دولتی برای مقابله با ایران

خبرگزاری فارس: روزنامه اماراتی «الخلیج» در مقاله‌ای، راههای مقابله با ایران و لزوم هماهنگی بین کشورهای عربی برای پیش‌برد برنامه‌هایی در این راستا را مورد بررسی قرار می‌دهد، این مقاله که یک روز پس از برداشته شدن تحریم‌های مرتبط با پرونده هسته‌ای از روی ایران نگاشته شده است، عمق نگرانی و آشفتگی کشورهای عربی جریان سعودی را به خوبی می‌رساند.

این روزنامه به قلم «سامح راشد» در ابتدا با تکرار ادعاهای گذشته، می‌نویسد: ایران با قدرت در تمامی بحران‌ها و درگیری‌ها حضور دارد، چه به صورت مستقیم در سوریه و چه غیر مستقیم در یمن و عراق؛ تا به جایی که می‌طلبد یک هماهنگی بین کشورهای عربی برای مقابله با این کشور ایجاد شود.

سامح راشد در ادامه به زعم خود به استراتژی ایران در منطقه می‌پردازد و می‌نویسد: نقطه شروع برای وضع یک استراتژی در چگونگی برخورد با ایران، این است که ابعاد استراتژی ایران در قبال کشورهای عربی و مسائل منطقه را به خوبی بفهمیم؛ اینکه ایران پس از انقلاب 1357 تلاش کرده تا راههای نفوذ به کشورها را بررسی کند و با هر کشور با توجه به ویژگی و مختصات اجتماعی و سیاسی و نقاط ضعف و قوت آن وارد تعامل شود.

بنا به این مقاله، ایران توانسته برای پیش‌برد اهداف خود، در وهله اول، بین قدرت نرم و سخت خود تجمیع ایجاد کند و در کنار توجه ویژه به رسانه و فعالیت‌های فرهنگی و هنری از طریق سینما و یا رایزنی‌های فرهنگی خود در کشورها، در راستای افزایش قدرت تسلیحاتی خود نیز تلاش کند و هم پیمانان خود در منطقه را نیزمسلح سازد.

از دید این نویسنده، راهبرد دوم ایران، ارتباط ‌گیری با گروههای داخل کشورهاست. در این راهبرد، ایران به سراغ دولت‌ها نمی‌رود، بلکه با گروههای مردمی و غیر رسمی رابطه برقرار می‌کند و در این راستا برنامه‌های اقتصادی و فرهنگی متعددی از جمله اعزام طلاب به خارج کشور را مدنظر دارد. راهبرد سوم ایران از دید این مقاله، ارتباط‌گیری با دولت‌های عربی آفریقایی و دولت‌های پیرامون شبه جزیره عربستان از جمله عراق، سوریه، لبنان و یمن است.

سامح راشد در پایان این بخش، مهم‌ترین راهبرد ایران را جدا از دیگر راهبردها، ایجاد قدرت ملی و درونی در تمام بخش‌ها و سیاست‌ها، چه داخلی و چه خارجی می‌داند و می‌نویسد: از همین نقطه است که هر کشوری شروع به تأثیرگذاری در محیط اطراف خود می‌کند و یک استراتژی موفقی را برای تعامل با دیگر کشورها وضع می‌کند؛ کشورهای عربی باید از این نقطه شروع کنند و قدرت درونی خود را برای تحرک نه صرفا در قبال ایران بلکه در تعامل با محیط خارجی به طور کل، افزایش دهند.

***

در بخش دوم این مقاله که به بررسی راهههای مقابله با ایران می‌پردازد، نویسنده اعتقاد دارد که پس از سال‌ها کنار آمدن با حکومت ایران، کشورهای عربی باید یک تغییر اساسی در نحوه رفتار با این کشور اتخاذ کنند.

سامح راشد، در وهله اول، تأکید می‌کند که باید با ایران به مقابله به مثل بپردازیم.

وی ادعا می‌کند: التزام کشورهای عربی به حسن همجواری و قوانین بین‌المللی در رفتار با ایران باعث نشده است تا این کشور دست از اقدامات خود در از بین بردن امنیت و ثبات کشورها بردارد؛ بنابراین از این پس باید بدون توجه به مبادی و اصول بین‌المللی به مقابله به مثل با ایران برخیزیم و از طرق دیگر پاسخ ایران را بدهیم.

نویسنده این مقاله درباره دومین راهبرد پیشنهادی می‌نویسد: ایران در رفتار با کشورهای عربی همزمان از چندین مسیر وارد می‌شود، اقدامات فرهنگی و دینی را همزمان با رایزنی‌های سیاسی پیش می‌برد واز هر کدام برای امتیازگیری در دیگری بهره می‌برد و در مقابل کشورهای عربی هیچ زمان این مقوله‌ها را با یکدیگر پیش نبرده‌اند و دین و مذهب را برای پیشبرد اهداف سیاسی به کار نگرفته‌اند و این مسأله باعث شده است تا خیال تهران به نوعی از قبال این ماجرا راحت باشد و بنابراین می‌طلبد تا کشورهای عربی در این باره تجدید نظر کنند و اقدامات مذهبی، نظامی و سیاسی را با یکدیگر پیش ببرند.

سومین راهبرد در نگاه «سامح راشد» استفاده از ظرفیت‌ نهادهای غیر دولتی است، وی‌ می‌نویسد: باید در مقابله با ایران قید و بندها را از روی نهادهای غیر رسمی برداریم و صرفا به پاسخگویی و اقدام از کانال‌های رسمی اکتفا نکنیم. نهادهای غیر رسمی همچون سازمان‌های مذهبی، حقوقی و جمعیت‌های مردم نهاد، رسانه‌ها و ... آزادی عمل بیشتری دارند و همچنین هزینه‌ای نیز بر گردن دولت‌ها نمی‌گذارند. باید به این بازیگران غیر دولتی برای اقدام علیه ایران چراغ سبز نشان داد.

سامح راشد، دراین بخش به نقش رسانه‌ها بیش از دیگر موارد تأکید می‌کند و خواستار گسترش رسانه‌ها و توجه بیشتر به این مقوله می‌شود.

نویسنده روزنامه الخلیج در پایان، بر این نکته تأکید می‌کند که تمام این اقدامات، بدون هماهنگی و انسجام عمل بین کشورهای عربی، نمی‌توانند کارگر شوند. آن‌چه که تا کنون ثابت بوده، عدم اجماع بین کشورهای عربی است و لازمه پی‌ریزی یک استراتژی برای مقابله با ایران، همکاری و هماهنگی است.