احراز نشدن صلاحیت داوطلبان به‌معنای حذف آنها از سیاست نیست

تسنیم: نجات‌الله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان شب گذشته با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در سخنانی درباره انتخابات هفتم اسفند و بررسی صلاحیت داوطلبان، گفت: براساس قانون از این به بعد وارد مرحله مربوط به رسیدگی دعاوی انتخاباتی شدیم و نقش نظارتی شورای نگهبان اقتضا می‌کند به اعتراض کسانی که به رد صلاحیت‌ها اعتراض دارند، رسیدگی کند و این کار در هیئت‌های نظارت استان انجام می‌شود.

وی افزود: از 537 نفر داوطلب نمایندگی مجلس خبرگان بیش از 100 نفر در آزمون علمی شرکت نکردند.

سخنگوی شورای نگهبان گفت: همه این اشخاص محترم هستند و جایگاه علمی آنان نیز غیر قابل انکار است، اما زمانی که قاعده‌ای را برای کنترل و ارزیابی شرط علمی قرار می‌دهیم، ناگزیریم آن را تا آخر ادامه دهیم.

ابراهیمیان با بیان اینکه اجتهاد در امر دین موضوع حساسی است، ادامه داد: راهی عرفی‌تر از برگزاری آزمون کتبی و مصاحبه شفاهی نداشتیم.

وی گفت: ممکن است در آینده بتوانیم شیوه‌های دیگری را برای ارزیابی علمی و شرط اجتهاد بیابیم اما فعلاً شیوه آزمون و مصاحبه انتخاب شده است که این روش از نظر عرفی هم مناسب است.

سخنگوی شورای نگهبان ابراز کرد: حدود 400 نفر یعنی 73 یا 74 درصد داوطلبان نمایندگی مجلس خبرگان در آزمون علمی شرکت کرده‌اند.

ابراهیمیان گفت: برای ارزیابی صلاحیت داوطلبان فقط نمی‌توانیم به پاسخ‌های مراجع چهارگانه اکتفا کنیم زیرا هرکدام از آنها تنها در حیطه وظایف خود اظهار نظر می‌کنند.

وی ادامه داد: در هر استان یک هیئت نظارت و در مجموع در کل کشور 31 هیئت نظارت در مدت 7 روز به اعتراض‌ها و رد صلاحیت‌ها رسیدگی خواهند کرد.

سخنگوی شورای نگهبان اضافه کرد: هیئت مرکزی نظارت هم درباره تأیید صلاحیت‌شدگان و هم رد صلاحیت‌شدگان اظهار نظر می‌کند و نظر خود را به فرمانداری‌های مربوط اعلام می‌کند.

ابراهیمیان درباره آزمون علمی داوطلبان نمایندگی مجلس خبرگان نیز گفت: برای شرکت در این آزمون هم از طریق رسانه ملی و هم سایت شورای نگهبان اطلاعیه رسمی اعلام کردیم و نسبت به هیچ‌کدام از داوطلبان نمایندگی مجلس خبرگان دعوت مستقیم و فردی و کتبی نداشتیم.

وی افزود: علاوه بر این اطلاعیه برای اطمینان، براساس شماره تلفن موجود در پرونده‌های ثبت‌نامی داوطلبان، پیامکی برای آنها ارسال شد و البته آنچه معیار ارزیابی است، همان دعوت عمومی است و قرار نبود دعوت مستقیم، فردی یا کتبی از کسی شود.

سخنگوی شورای نگهبان گفت: 6 تا 7 نفر از بانوان داوطلب نمایندگی مجلس خبرگان در این آزمون علمی شرکت کردند و پذیرش آنها برای شرکت در این آزمون حاوی این پیام است که اگر شرط علمی را حاصل و بقیه شرایط را نیز طی کنند می‌توانند نامزد انتخابات مجلس خبرگان شوند.

ابراهیمیان همچنین گفت: انصراف از داوطلبی براساس قوانین و مقررات یک عمل تشریفاتی اداری است و صرف شرکت نکردن در آزمون، انصراف تلقی نمی‌شود، زیرا انصراف باید در قالب تقاضای کتبی و در مواعد قانونی اعلام شود.

وی اضافه کرد: اثر شرکت نکردن در این آزمون این است که ابزاری که فقهای شورای نگهبان برای کنترل علمی داوطلبان لازم دارند از آنها سلب می‌شود و در ادامه فرآیند به‌علت عدم‌احراز شرط اجتهاد، داوطلبان نمی‌توانند بقیه مراحل را طی کنند و صلاحیت آنها احراز نخواهد شد.

سخنگوی شورای نگهبان گفت: براساس قانون، تشخیص صلاحیت‌ها به‌عهده فقهای شورای نگهبان است اما فرآیند و چگونگی این تشخیص در قالب آئین‌نامه و قانون نیامده است و به‌اقتضای تعداد و توانایی‌های شرکت‌کنندگان، فقهای شورای نگهبان مدلی را برای صلاحیت علمی داوطلبان طراحی می‌کنند که امسال برگزاری آزمون و سپس مصاحبه شفاهی از قبول‌شدگان است.

ابراهیمیان افزود: قانون باید اجرا شود، حتی اگر کسانی به آن انتقاد داشته باشند.

سخنگوی شورای نگهبان گفت: در قوانینْ اجازه شرکت در انتخابات مجلس خبرگان به اعضای فقهای شورای نگهبان داده شده است و صرفاً به‌موجب مقررات آئین‌نامه انتخابات خبرگان مقرر شده است که اعضای فقهای شورای نگهبان در استانی که داوطلب می‌شوند، نباید در نظارت و اتخاذ تصمیم شرکت کنند و بقیه اعضای فقیه این کار را انجام دهند.

ابراهیمیان با بیان "مجبوریم از منابع دیگر اطلاعات از جمله تحقیقات محلی برای حصول یقین استفاده کنیم" افزود: مثلاً برای احراز التزام افراد به ولایت فقیه تنها نمی‌توان به استعلام از مراجع چهارگانه اکتفا کرد، بلکه باید از مطلعین و همچنین تحقیقات محلی کمک بگیریم.

وی گفت: تعداد زیاد ثبت‌نام‌کنندگان برای گرم شدن تنور انتخابات خوب است اما ارزیابی صلاحیت آنها مشکل است، زیرا مهلت‌های بررسی در قانون محدود و کم است.

سخنگوی شورای نگهبان افزود: قانون انتخابات نواقصی دارد اما اکنون فرصتی برای اصلاح آن نیست و باید همین قانون را اجرا کرد.

ابراهیمیان تأکید کرد: تلاش می‌کنیم در همین مدت محدود به‌صورت تمام‌وقت کار رسیدگی عادلانه را با رعایت حق‌الناس انجام دهیم.

وی گفت: اگر اسناد مسلم و اثبات‌کننده‌ای مبنی بر این باشد که افرادی خلاف مصالح نظام جمهوری اسلامی ایران اقدام کرده‌اند و با رفتارهای خود التزام نداشتن خود را به نظام نشان داده باشند و ملتزم به نظام جمهوری اسلامی ایران نباشند در احراز صلاحیت‌ها دچار مشکل می‌شوند.

سخنگوی شورای نگهبان درباره تبلیغات زودهنگام و غیرقانونی داوطلبان هم گفت: فرقی نمی‌کند که این تبلیغات در فضای واقعی انجام شود و یا مجازی، در هر صورت با آنها برخورد می‌شود.

ابراهیمیان درباره الکترونیکی شدن انتخابات نیز گفت: برگزاری انتخابات الکترونیکی حساس است و باید احتیاط و حساسیت لازم را در این زمینه داشته باشیم. امروز این موضوع را بررسی می‌کنیم، باید زمینه‌ها را برای انجام این کار آماده می‌کردیم، اما اکنون فرصت کافی وجود ندارد و نگران هستیم که فرصت لازم را برای اجرایی کردن آن در کلان‌شهرها نداشته باشیم.

سخنگوی شورای نگهبان گفت: در بسیاری از کشورها خیلی کم پیش می‌آید که فردی بدون داشتن سوابق فعالیت‌های سیاسی و حزبی تصمیم بگیرد در انتخابات شرکت کند، اما در کشور ما این‌گونه نیست و باید ضوابطی اندیشیده شود تا کسانی که واقعاً سابقه سیاسی قابل اعتنایی دارند در عرصه انتخابات شرکت کنند.

ابراهیمیان تأکید کرد: اینکه شرط صلاحیت داوطلبی احراز نشود، به‌معنای حذف این افراد نیست، بلکه آنها می‌توانند با فعالیت‌های بیشتر سیاسی و اجتماعی، خود را به معتمدان و مردم بشناسانند.

وی با اشاره به اینکه صحنه انتخابات مانوری برای نمایش اقتدار جمهوری اسلامی ایران و حتی مؤثرتر از مانورهای نظامی است، گفت: بدخواهان در دور و اطراف کشورمان کم نیستند، بنابراین باید تلاش کنیم تا با برگزاری صحیح انتخابات به اقتدار نظام کمک کنیم و باید ملتزم به قانون باشیم.

سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: انتخابات برای این است که بتوانیم نقص‌های گذشته را جبران کنیم و نباید موجب شود تا داشته‌های خود را از دست بدهیم؛ در تجربه تلخ سال 88 نزدیک بود داشته‌های خود را از دست بدهیم.

ابراهیمیان افزود: ما در منطقه پرتلاطمی هستیم، اما از امنیت برخورداریم و به‌خاطر انتقاد کسی را مجازات و سرش را قطع نمی‌کنیم و این موضوع باید تقویت شود.

وی با ابراز اینکه رسانه‌ها ستون امنیت نظام هستند، گفت: فرصت‌ها نباید تبدیل به تهدید شود و باید ملتزم به آخرین داوری‌ها براساس قانون شویم، ولو اینکه نسبت به آن انتقاداتی داشته باشیم.