داعش پس از شکست در سوریه و عراق به کجا خواهد رفت؟

تسنیم: داعش طی روزهای پیش با چند شکست پی در پی در سوریه و عراق روبرو شد. از یک سو نیروهای داعش شکست‌ سنگینی از طرف نیروهای مردمی و ارتش عراق در شهر الرمادی متحمل شدند و از سوی دیگر در بسیاری از مناطق راهبردی سوریه نیز ارتش این کشور و همیپمان آن توانستند ضربه های کمرشکنی را به این گروه تروریستی وارد کنند. اما بی تردید داعش و پشتیبانان آن هر اندازه که در عراق، سوریه با شکست روبه‌رو شود، به همان میزان برای بازیابی قدرت خود در دیگر مناطق تلاش خواهد کرد.

این گروه اکنون با توجه موقعیت مناسب لیبی، نبود دولت وحدت ملی و ارتش مستقل برای انتقال نیروهای خود به این کشور تلاش کند. چرا که لیبی برای دامن زدن به خطر تروریسم جهانی، مکان بسیار مناسبی است و ابزارهای داعش هم در آن یافت می شود.

اکنون شهر ساحلی سرت لیبی که از جایگاه راهبردی و ساختار قبیله‌ای منسجمی برخوردار است به نخستین پایتخت‌ داعش در خارج از سوریه و عراق تبدیل شده است.

لیبی مقصد تروریست‌های شکست خورده سوریه و عراق

روزنامه نیویورک تایمز نوشت: هنگامی که پرچم داعش یک سال پیش در ساحل شهر سرت برافراشته شد این مساله فقط یک ضربه به گروه های مسلح داخلی این کشور بود که تلاش می کردند خود را در این شهر مطرح کنند، اما اکنون اوضاع فرق کرده و شهر سرت به مستعمره داعش در لیبی تبدیل شده است. جنگجویان از دیگر کشورها راهی این شهر می شوند. سرت به قبله گاه فرماندهان و جنگجویان شکست خورده و فراری داعش در عراق و سوریه تبدیل شده است. این افراد پس از حمله های هوایی و زمینی نیروهای عراق و سوریه به آنان، اکنون سوریه و عراق را به قصد لیبی ترک می کنند.

پایگاه خبری الوفد مصر هم نوشت: تردیدی نیست که تلفات مادی و انسانی که داعش در عراق و سوریه متحمل شده سبب شد تا این گروه تلاش کند مرکز فعالیت خود را از سوریه و عراق به دیگر کشورهای بحران زده منتقل کند. این گروه لیبی را انتخاب کرده است. زیرا این کشور ضعیف و هرج و مرج در آن حاکم است.

تلاش داعش برای جبران شکست ها در سوریه و عراق

به نوشته پایگاه خبری الوفد، اوضاع ناگوار لیبی فرصتی را برای داعش فراهم کرده است تا هدف های خود را محقق سازد و از شرق این کشور در کشورهای مغرب عربی و از شمال آن در کشورهای اروپایی و از جنوب در آفریقای مرکزی دامنه نفوذ خود را گسترش دهد و با اتحاد با گروه تروریستی بوکوحرام در چاد و نیجریه هم پیشروی کند. این گروه تلاش می کند با بازسازی خود در لیبی شکست های خود در سوریه و عراق را جبران کند. با توجه به اینکه لیبی از منابع مالی و انسانی برخوردار است داعش با کمک قطر و ترکیه از راه دریایی و هوایی به سرعت نیروهای خود را به این کشور منتقل کرد. گزارش ها شورای امنیت نشان از این دارد که 800 تن از عناصر داعش از سوریه به منتقل شده اند.

اهمیت راهبردی لیبی برای داعش

به نوشته پایگاه الوفد، با توجه به این که لیبی در مرکز خاورمیانه، آفریقا و اروپا قرار گرفته است برای داعش از اهمیت راهبردی برخوردار است. حضور داعش در آن فرصت بی مانندی را برای گسترش خلافت مورد ادعای آن را فراهم می کند. شهر سرت که در 450 کیلومتری شرق طرابلس قرار دارد برای داعش از اهمیت بالایی برخوردار است. این شهر در نزدیکی مناطق نفت خیز اصلی و پالایشگاه های شرق لیبی قرار دارد که هلال نفتی لیبی نامیده می شود. افزون بر این سرت در نزدیکی سواحل ایتالیا قرار دارد و داعش می تواند از آنجا به سوی کشورهای اروپایی هم منتقل شود. به همین سبب است که داعش شهر سرت را کم اهمیت تر از شهر الرقه سوریه ندانسته است. از این رو، داعش برای به کنترل در آوردن سواحل لیبی در خلیج سرت تلاش می کند.

داعش خطری جهانی

به نوشته الوفد، «پاتریک بریور» تحلیلگر امور مبارزه با تروریسم بر این باور است که شاخه داعش در لیبی بسیار نگران کننده است. داعش از پایگاه خود در لیبی همه تحرک های خود را در شمال آفریقا مدیریت می کند.

به نوشته نیویورک تایمز، رسیدن داعش به شهر سرت و انتخاب این شهر به عنوان پایتخت مساله ای خطرناک است. این گروه در منطقه دورتر از حوزه نفوذ خود در عراق و سوریه چالش آفرین شده است. هدف این گروه افزایش نفوذ و دامنه عملیات در مناطقی فراتر از عراق و سوریه است. سرنگونی هواپیمای روسیه در سینا و دامن زدن به اقدام های تروریستی در پایتخت فرانسه، حمله به گارد ریاست جمهوری تونس، ترور فرماندهان امنیتی و استاندار عدن همگی گویای این مساله است.

دلایل قدرت یابی داعش در لیبی

به نوشته پایگاه خبری الوفد، از دلایلی که سبب شد داعش لیبی را برای فعالیت خود انتخاب کند قلمرو گسترده و موقعیت جغرافیایی راهبردی آن است که بر مصر، الجزایر، چاد، سودان و نیجر و تونس مشرف است. افزون بر این، ثروت بالای این کشور و نبود دولت قدرتمند در این زمنیه موثر است.

به نوشته ی روزنامه الشروق الجزایر، گروه داعش در لیبی با تکیه بر دستاوردهای مادی خود که از راه قاچاق مواد مخدر، چپاول ثروت های نفتی به آن دست می یابد برای یارگیری از تبعه های کشورهای گوناگون استفاده می کند و با سو استفاده از شرایط ناگوار اجتماعی و اقتصادی این افراد را به خود جذب می کند.

به گزارش روزنامه العرب چاپ لندن، مجموعه‌ای از عوامل سبب شده است تا گروه داعش در لیبی گسترش پیدا کند مسائلی مانند وجود 2 دولت، ارتش و پارلمان موازی و اختلاف میان اعضای آنها، وجود عناصر تندرو متمایل به داعش، وجود منابع مالی نظیر نفت، سرگرم بودن کشورهای همسایه مثل تونس، الجزای، سودان و تونس به چالش های داخلی است. این مسائل زمینه را برای فعالیت داعش در لیبی فراهم کرد.

روزنامه وال استریت ژورنال، شمار عناصر داعش در لیبی را 5 هزار تن بر آورده کرده است.

نفت لیبی در کانون توجه داعش

تحلیلگران دور از ذهن نمی‌دانند که داعش به منطقه هلال نفتی لیبی یورش برد. این گروه دستیابی به نفت را یکی از مهمترین منابع تامین مالی خود در سوریه و عراق می داند و برای تکرار چنین کاری در لیبی هم تلاش می‌کند.

به نوشته روزنامه العرب، ریچارد هاینبرگ پژوهشگر آمریکایی گفته است لیبی از نظر راهبردی برای داعش که به دنبال تولیدات نفتی است کم اهمیت تر از عراق و سوریه نیست. بنابراین داعش در لیبی برای دستیابی به منابع نفتی همان رویکردی را به کار می برد که پیش از این تاسیسات نفتی عراق به کار بست.