علت تغییر مواضع دستگاه دیپلماسی در خصوص برجام / آیا وزارت امور خارجه در مقابل آمریکا عقب نشست؟

عباس عراقچی در صفحه اینستاگرامش با انتشار نامه کری نوشت: «نامه آقای کری تعهد محکمی از سوی دولت آمریکا است مبنی بر اینکه از همه ابزارهای خود، حتی توقف اجرای قانون، استفاده خواهد کرد تا اجازه ندهد قانون جدید کنگره درخصوص ویزای ورود به آمریکا، اجرای موفقیت آمیز برجام و بهره‌مندی ایران از منافع اقتصادی آن را خدشه‌دار کند. روز گذشته «جان کری» وزیر خارجه آمریکا پس امضای مصوبه کنگره توسط اوباما در نامه‌ای به همتای ایرانی‌اش به وی اطمینان داد که تغییرات جدید برای کسب روادید به هیچ وجه مانع اجرای تعهدات براساس برجام نمی‌شود. در این نامه آمده است: ما به رفع تحریم‌ها بر طبق برجام کاملا متعهد هستیم. ما به اجرای کامل تعهدات مان طبق توافقات پایبند می‌مانیم. کری تاکید کرد: تغییرات جدید برای کسب روادید که در کنگره تصویب شده است و دولت اختیار توقف اجرای آن را دارد، به هیچ وجه مانع ما نمی‌شود که تعهدات خود بر طبق برجام را اجرا کنیم، و ما این تغییرات را به گونه‌ای اجرا می‌کنیم که هیچ مانعی برای منافع اقتصادی مشروع ایران ایجاد نکند. کارشناسان این اقدام جان کری را فرافکنی می‌دانند چراکه پس از قانون ضدایرانی محدودیت روادید، حرف‌های کنونی او تنها روی کاغذ است! پیام متنافض آمریکا در خصوص برجام ظریف به خبرنگار المانیتور گفته بود: متأسفانه پیام‌های متناقضی از سوی واشنگتن می‌بینیم که اغلب آن‌ها هم منفی هستند، نمونه آن نیز همین محدودیت برنامه لغو روادید که توسط مجلس نمایندگان تصویب شد و سنا هم آن را تائید کرد، که از نظر ما با تعهدات ایالات متعهده ذیل برجام همراستا نیست. اکنون منتظر تصمیم دولت (آمریکا) هستیم تا ببینیم که چطور می‌خواهد خود را با تعهداتش در برجام، همخوان کند. عراقچی نیز روز گذشته به خبرنگار صدا و سیما گفت : "این قانون اگر اجرایی شود تقاضای خود را به کمیسیون مشترک خواهیم کرد برای نقض برجام در این قانون. البته وزیر خارجه آمریکا به دکتر ظریف نامه ارسال و اعلام کرده که این قانون به نحوی اجرا خواهد شد که مانع همکاری‌های اقتصادی و اجرای برجام نشود." چرا وزارت خارجه به نامه جان کری رضایت داد؟ ایران هسته ای در این باره مدعی شد برخی اطلاعات موجود نشان می دهد رضایت وزارت خارجه از نامه جان کری به ظریف و صرف نظر کردن از شکایت به کمیسیون مشترک به دلیل قانون جدید ویزای امریکا، محصول لابی های پس پرده در تهران و نیویورک بوده است. وزارت خارجه دولت حسن روحانی با اینکه در آغاز این قانون را نقض برجام خوانده و از شکایت خود به کمیسیون مشترک خبر داده بود، پس از دریافت یک نامه توضیحی از جان کری اعلام کرد از این شکایت انصراف داده است. کری در نامه ای به ظریف قول داده دولت امریکا این قانون را به محوی اجرا نخواهد کرد که به تعهدات آن طبق برجام لطمه بزند. پس از انتشار این نامه که خطاب به محمد جواد ظریف نوشته شده، عباس عراقچی اعلام کرد ایران این نامه را یک تضمین محکم می داند و دیگر به کمیسیون مشترک شکایت نخواهد کرد. این در حالی است که نامه وزیر خارجه امریکا به هیچ وجه یک سند الزامآور حقوقی برای دولت امریکا نیست در حایل که قانون کنگره این کشور قطعا الزام آور و لازم الاجراست. برخی منابع به «ایران هسته ای» گفتند علت کوتاه آمدن ناگهانی دولت ایران این است که لابی های انجام شده در تهران و نیویورک آنها را نگران کرده پافشاری بر موضع نقض برجام ممکن است زمان اجرای این توافق را عقب بیندازد. ظاهرا دولت روحانی با امریکا بر سر یک جدول مان بندی توافق دارد که تحریم ها زمانی تعلیق شود که بیشترین نفع انتخاباتی را برای دولت داشته باشد. بر اساس این اطلاعات، معامله هر چه زودتر فرارسیدن روز اجرای برجام منشا این موضعگیری عجیب وزارت خارجه بوده است. ماجرای قانونی که اوباما امضا کرد چیست؟ باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا مصوبه مجالس نمایندگان و سنای آمریکا درباره محدودیت ورود سفرکنندگان به ایران، عراق، سوریه و سودان به خاک ایالات متحده را امضا کرد! این مصوبه که پیش از این در کنگره به تصویب رسیده بود؛ در بند 203 در قالب لایحه بودجه سال 2016 آمریکا گنجانده شد و اوباما شنبه‌شب به وقت محلی ایران، با امضای لایحه بودجه سال آینده این کشور، قانون محدودیت‌های تازه‌ برای ورود به این کشور را هم که بخشی از قانون بودجه سال 2016 بود، تایید کرد البته پیش از این همراهی کاخ سفید با این مصوبه آشکار شده بود، چراکه جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بلافاصله پس از تصویب این مصوبه در مجلس نمایندگان آمریکا، اعلام کرد وزارت خارجه از این مصوبه حمایت می‌کند. این مصوبه که با امضای باراک اوباما، اکنون به قانون جاری ایالات متحده تبدیل شده، شهروندان 38 کشور «دوست آمریکا» را در تردد به ایران، عراق، سوریه و سودان محدود می‌کند. شهروندان این کشورها که پیش از این می‌توانستند بدون ویزا تا 90 روز در خاک ایالات متحده وارد شوند؛ در صورت تردد به این 4 کشور، تا 5 سال برای ورود به آمریکا باید ویزا بگیرند! به عبارتی آنها با یک مجازات مواجه می‌شوند. به‌علاوه کسانی که تابعیت دوگانه این کشورها را هم دارند، از جمله ایرانی‌هایی که شهروند کشورهای معاف از ویزا مانند انگلیس، استرالیا یا فرانسه هستند، باید با اجرای قانون تازه برای سفر به آمریکا درخواست ویزا کنند! این مصوبه در واقع یک محدودیت جدید را علیه ایران اعمال می‌کند که بویژه در حوزه اقتصادی آسیب‌های جدی به ایران وارد خواهد کرد. بررسی کشورهایی که شهروندان آنها شامل این مجازات آمریکایی شده‌اند، نشان می‌دهد در واقع عمده کشورهای مهم و بزرگ اروپا و همچنین کشورهایی که طی یک سال گذشته برای آغاز دور جدید فعالیت اقتصادی در ایران حاضر شدند؛ در این فهرست قرار دارند. این 38 کشور عبارتند از: «استرالیا، اتریش، بلژیک، دانمارک،‌ فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان،‌ ایرلند، ایتالیا، ژاپن، کره‌جنوبی، لیختن‌اشتاین، لوکزامبورگ، مالت، هلند، نیوزیلند، نروژ، پرتغال، اسپانیا، انگلیس، سوئد، سوییس، تایوان، موناکو، سنگاپور، اسلواکی، آندورا، برونئی، شیلی، جمهوری چک، استونی، اسلوونی، مجارستان، ایسلند، لتونی، لیتوانی و سن‌مارینو».