نباید در واژه نفوذ متوقف شویم
چیستی و چگونگی جریان نفوذ فرهنگی و سیاسی به کشور با حضور کارشناسان و صاحب‌نظران مسائل راهبردی و سیاسی در میزگرد «بررسی ابعاد نفوذ رسانه‌ای غرب در ایران» در دانشکده رسانه فارس بررسی شد.
فارس: در ادامه سلسله نشست‌های تخصصی دانشکده رسانه فارس میزگرد «بررسی ابعاد نفوذ رسانه‌ای غرب در ایران» با حضور علی‌محمد نائینی، پژوهشگر سیاسی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه و حسین بابازاده مقدم، استاد دانشگاه و کارشناس جنگ نرم برگزار شد. در این میزگرد که با همکاری گروه سیاسی رادیو گفت‌گو برگزار گردید، کارشناسان مدعو ابعاد و زوایای مختلف نفوذ بیگانگان به کشور در شرایط پسابرجام و نقش و کارکرد رسانه‌های ضدانقلاب در بسترسازی جریان نفوذ مورد بررسی قرار گرفت.
نائینی: هدف دشمن در براندازی جمهوری اسلامی هرگز تغییر نکرده است
نائینی با بیان اینکه وقتی صحبت از نفوذ به میان می‌آید، این سوال مطرح می‌شود که ابعاد این نفوذ چیست، اظهار داشت: ما بر این باور هستیم که جبهه معارض انقلاب اسلامی که ظهور و بروز آن در جبهه استکبار و دولت آمریکا است، با شیوه‌های مختلف به معارضه با جمهوری اسلامی ایران است.
وی افزود: از نگاه سیاستمداران غربی جمهوری اسلامی یک دشمن و تهدید همیشگی است و هدف اصلی دشمن که براندازی نظام جمهوری اسلامی است، هرگز تغییری نکرده است اما در طول این سال‌ها به تغییر الگوهای خود پرداخته‌اند و در طول سال‌های پس از انقلاب، الگوهای مختلفی برای مقابله با این تهدید به کار برده‌اند.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین علیه السلام نفوذ را یک استراتژی برخورد دانست و تصریح کرد: نفوذ در تمامی عرصه‌ها از جمله فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، نظامی و دفاعی وجود دارد اما به فرموده رهبر معظم انقلاب خطر نفوذ فرهنگی همیشه بیشتر بوده است زیرا نفوذ فرهنگی مهمترین عامل دگرگونی است و نتیجه این نوع از نفوذ، در حالی که قالب و ظواهر یک نظام سیاسی ثابت است اما جوهر و درون مایه آن به طور کلی از بین می رود.
تعامل و مذاکره، بستر نفوذ است
نائینی یادآور شد: باید توجه داشت که دشمن در ایران دارای پشینیه نفوذ است و از بعد از جنگ جهانی تجربیات در بلوک شرق و غرب دارد و در این زمینه از دو استراتژی تعامل‌گرایی و تقابل‌گرایی استفاده می‌کند که حتی بعضاً کشورهای منطقه را به مرحله تقابل نظامی با این جریان رسانده است.
کارشناس مسائل راهبردی و جنگ نرم با اشاره به لزوم بررسی عمیق مقوله نفوذ گفت: نیاز است تا پیشینه و مطالعات تطبیقی در این مورد صورت گرفته و مراحل استراتژیک نفوذ دشمن در ایران و هم‌چنین شیوه‌های مختلف نفوذ در کشورهای مختلف مورد تحقیق و بررسی قرار بگیرد.
این پژوهشگر سیاسی با بیان اینکه دشمن از طریق نفوذ در بستر تغییر محاسبات نخبگان صورت می‌گیرد، اظهار داشت: در دوران پس از برجام، دشمن به این نتیجه رسیده است که امکان تغییر در ساختار فکری ملت ایران وجود دارد و لذا در بستر تعامل و مذاکره وارد این عرصه شده است و متأسفانه در بعضی موارد مؤفق شده تا اولویت‌ها و محاسبات و نوع نگاه به دشمن را در برخی از مسئولین تغییر دهد.
وی با بیان هدف اصلی دشمن خاطر نشان کرد: هدف اصلی دشمن از نفوذ فرهنگی لیبرالیزه کردن فضاهای فرهنگی و سکولاریزه کردن این بسترهاست ودر این زمینه حتی از واژه‌هایی همچون دین‌سازی و مردم‌سازی استفاده می‌کند.
بابازاده مقدم: برخی از افراد داخل کشور، نفوذ را یک مفهوم من‌درآوردی معرفی می‌کنند
در ادامه جلسه حسین بابازاده مقدم، استاد دانشگاه و پژوهشگر مسائل جنگ نرم، با اشاره به تاریخ آغاز جریان نفوذ در ایران گفت: در ساختار سیاسی ما نفوذ از عصر صفویه آغاز شد در حالی‌که متاسفانه عده‌ای در تلاش هستند این تفکر را القا کنند که نفوذ مفهومی جدید و اختراع شده از سوی بعضی افراد است.
وی افزود: پس از عصر صفویه و در دوران سلسله بی‌هویت قاجار، نفوذ دشمن در ایران شکل سیستماتیک پیدا کرد و آنقدر افزایش یافت که در موضوع مشروطه به عنوان عامل تعیین کننده مطرح شد.
کارشناس مسائل سیاسی و فرهنگی با اشاره به مواضع برخی از شخصیت‌ها که به جریان نفوذ باور ندارند خاطر نشان کرد: ما امروز با پدیده ای مواجه هستیم که برخی از افراد در داخل کشور نفوذ را یک مفهوم من‌درآوردی معرفی می‌کنند و می‌گویند نباید مسائل فرهنگ را با دید امنیتی نگاه کرد.
وی با اشاره نفوذ سیستماتیک دشمن در کشور گفت: دگرگونی‌های فرهنگی که در کشور رخ می‌دهد امکان وقوع در سطح نخبگان را نیز داراست و دشمن به‌دنبال تئوریزه کردن مفاهیم خود در این قشر مؤثر در جامعه است.
بابازاده: رسانه‌ها یکی از اهداف اصلی جریان نفوذ هستند
این استاد دانشگاه تصریح کرد: جنگ سرد فرهنگی به دنبال از بین بردن پایه‌های اعتماد و مشروعیت است و این جریان در پانزده سال گذشته تلاش کردند این نظریه را تبیین کنند که کشور ما به دام سیاست‌ها و عقاید بنیادی گرفتار شده و تلاش کردند تجدید نظر طلبی را در ایران احیا کنند.
حسین بابازاده مقدم با بیان اهمیت و تأثیر حوزه رسانه و پژوهشگاه‌های داخل کشور اظهار داشت: جریان نفوذ، در حوزه رسانه و پژوهشگاه‌ها و اندیشکده‌های ما که تصمیمات اساسی اتخاذ می‌شود، بیشتر متمرکز بوده و حساسیت بیشتری در این حوزه وجود دارد.
کارشناس مسائل جنگ نرم با اشاره به نقش اساسی رسانه‌ها در تبیین جریان نفوذ تأکید کرد: ما باید نفوذ را دوباره تبیین کنیم و رسانه‌ها باید تلاش کنند عملکرد یکپارچه آمریکا را در طول چند دهه اخیر و اینکه هیچ گاه دشمنی آمریکا با ایران تمامی ندارد را برای مردم تبیین کنند.
نائینی: در نفوذ نرم، ساختارها حفظ می‌شود و ارزشهای درونی تغییر می‌کند
نائینی در با بیان اهمیت نفش نخبگان فرهنگی در جامعه گفت: گام اول در برای مقابله با این نفوذ علاوه بر شناخت عمیق مفاهیم، این است که نخبگان فرهنگی ما ابعاد این مسئله را به‌خوبی بفهمند و با روش‌های درست به تبیین آن بپردازند.
وی اظهار داشت: در نفوذ از طریق ملت‌سازی، دشمن با استفاده از رویکرد دموکراتیزه کردن جوامع، به ایجاد هویت‌های جدید اقدام می‌کند و ارزشهای پایه‌ای جامعه را تغییر می‌دهد.
نویسنده کتاب «اصول و مبانی جنگ نرم» تأکید کرد: باید باور داشته باشیم که از بعد فرهنگی می‌توان بنیان یک جامعه را فرو ریخت و این همان باور به جنگ نرم است که به عنوان استراتژی اصلی دشمن هم مطرح است.
این کارشناس مسائل استراتژیک با اشاره به نفوذ فرهنگی و سیاسی و علمی دشمن اظهار داشت: ما تجارب گسترده‌ای در این 36 سال از ابتدای انقلاب اسلامی در مقابله با نفوذ سخت داریم و سیستم‌های امنیتی ما به جدیدترین روش‌های امنیتی برای مقابله با این نوع نفوذ احاطه و آشنایی دارند اما در نفوذ نرم و فرهنگی تحولات به‌صورت تدریجی در جامعه صورت می‌گیرد و به‌همین خاطر باید ابعاد آن را به دقت مورد بررسی قرار داد.
نائینی تأکید کرد: در این نفوذ قالب‌ها و ساختارها حفظ می‌شود اما ویژگی‌های ذاتی و خصوصیات و ارزشهای فرهنگی از طریق ابزارهای رسانه‌ای و فرهنگی، از دست رفته و تغییر می‌کند.
کارشناس مسائل راهبردی تأکید کرد: نفوذ رسانه‌ای به دلیل وجود دو نقطه تحول در آن بسیار قابل توجه است که یکی پیدایش رسانه‌های جدید است که وجه واضح آن شبکه‌های موبایل محور است و بخش قابل توجهی از اوقات فراغت مردم را به خود اختصاص می‌دهد و دومین عامل نیز نقش افکار عمومی است و امروزه افکار عمومی یک مولفه بسیار مهم در تغییر نظام‌های سیاسی هستند به طوری‌که هرگونه تغییر در افکار عمومی به تغییرات در نظام‌های سیاسی منجر می‌شود.
نقش سفارتخانهها و پژوهشکده‌های خارجی در جریان نفوذ
نویسنده کتاب «درآمدی بر مدیریت فرهنگی» با اشاره به ظرفیت‌های رسانه در نفوذ دشمن به کشور خاطر نشان کرد: جنگ سرد فرهنگی ابتدا در سال 1991 یعنی فروپاشی روسیه خودنمایی کرد و در واقع اساس جنگ سرد فرهنگی از بین بردن پایه‌های اعتماد و مشروعیت نظام‌های سیاسی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه اظهار داشت: عملیات نفوذ در چهارچوب یک سری فعالیت‌های سازمان‌دهی‌شده و امنیتی صورت می‌گیرد و ما ردپای بعضی از سفارتخانهها و پژوهشکده‌های برخی کشورها را به وضوح در این جریان می‌بینیم که به صورت قرارگاهی کار می‌کنند و از روش‌ها و ابزار بسیار پیچیده‌ای استفاده می‌کنند.
وی با اشاره به سرمایه‌گذاری زیاد دشمن در ایران در جهت تربیت عناصر رسانه‌ای اظهار داشت: اتحادیه اروپا و آمریکا و برخی از نهادهای به اصطلاح مردمی از سال 70 کسانی را از ایران به خارج از کشور برای پرورش و تربیت اعزام نمودند و پژوهشکده‌های اروپایی و آمریکایی در جهت دنبال نمودن کارهای عملیاتی و کاربردی در ایران بوده‌اند.
این مدرس دانشگاه گفت: از 15 سال گذشته،حوزه هنر و ادبیات ما در تصرف جریان روشنفکری قرار دارد که معتقد است ما در دام سیاست‌های بنیادین هستیم و باید تلاش نمائیم تا تجدید نظر اساسی در این زمینه انجام دهیم.
این کارشناس مسائل استراتژیک درباره دشمن در جریان نفوذ گفت: هدف دشمن برای مردم تغییر رفتار و فضای اجتماعی حاکم است و تا زمانی که زمینه‌های مورد نظر دشمن در داخل کشور ایجاد نگردد نمی‌توانند اقدام موثری در این زمینه انجام دهند.
بابازاده: مهمترین هدف نفوذ، تغییر در سطح و زاویه دید مردم است
حسین بابازاده مقدم مهمترین هدف نفوذ دشمن را ایجاد دگرگونی در سطح و زاویه دید و نگرش مردم بیان کرد و گفت: دشمنان در تلاشند تا محاسبات ما را به هم بزنند و از طریق ایجاد زیر سؤال بردن گفتمان اصلی کشور، بحران سیاسی در ایران بوجود بیاورند.
این کارشناس مسائل سیاسی و فرهنگی اظهار داشت: دشمن تلاش می‌کند تا با استفاده از مهره‌های داخلی پیراهن جدیدی برای برجام بدوزد و این در حالی است که در این مقطع از تؤافق، هنوز اقدامی اساسی صورت گرفته نشده است.
وی با اشاره به رهنمودهای رهبر انقلاب گفت: البته رهبر معظم انقلاب تأکید نمودند که با تغییر دولت‌ها اهداف جمهوری اسلامی تغییر نمی‌کند و ساختار سیاسی ثابت خواهد بود.
بابازاده مقدم اولین و مهمترین مسئله را تببین دوباره نفوذ دانست و اذعان داشت که رسانه‌ها باید به هویت و رسالت اصلی خود عمل نمایند و گوشزدهای تاریخی را مطرح نمایند.
وی افزود: متاسفانه در ایران برخی مدیران رسانه‌ای دقت نظر لازم را نداشته‌اند. و از برخورد همراه با تکریم برای نیروهای نظام غافل بوده‌اند در حالی که ما در حفظ نیروهای رسانه‌ای خود باید تجدید نظر اساسی داشته باشیم.
دیدگاه تان را بنویسید