بازپس‌گیری حلب وزن دمشق را در مذاکرات صلح بالا می‌برد

مهر: تحولات سوریه این روزها وارد فاز جدیدی شده و با فشار ارتش این کشور برای بازپس گیری کامل حلب از تروریست ها، آمریکا و متحدانش برای آنکه مواضع خود را پیش از آغاز مذاکرات وین استحکام ببخشند حمایت و تسلیح گروه های شورشی و تروریستی فعال در سوریه را افزایش داده اند.

در این میان توافق جدید سوریه با ایران، روسیه و عراق برای مبارزه مشترک با داعش موجب شده تا مواضع جبهه مقاومت در مقایسه با مواضع طرف های خواهان سقوط بشار اسد به شدت تقویت شود و همین امر سبب شده مخالفان سیاست های «باراک اوباما» فشار خود بر کاخ سفید را برای اتخاذ مواضع سخت تر در قبال روسیه و سوریه شدت ببخشند.

در همین رابطه برای تحلیل بهتر این روند با پروفسور «دانیل سرور» مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا به گفتگو نشستیم. «سرور» از معروف ترین کارشناسان حاضر در مبحث مدیریت جنگ، و از کارشناسان ارشد موسسه روابط دو سوی آتلانتیک و از اساتید دانشگاه جان هاپکینز است که سابقه فعالیت گسترده در مورد جنگ های عراق، افغانستان و بالکان را دارد و از سال ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۶ به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امر میانجیگری میان مسلمانان و کروات های یوگسلاوی فعالیت کرده است. متن این مصاحبه به شرح زیر است:

*همانطور که مطلع هستید پس از آنکه در ماه سپتامبر ایران، روسیه، عراق و سوریه برای مبارزه مشترک با داعش به توافق رسیدند، مسکو حملات خود به مواضع تروریست ها در سوریه را آغاز کرد و همین امر موجب تغییر شرایط میدانی موجود شد. شما این وضعیت را چطور ارزیابی می کنید؟

افرادی که امید داشتند مسکو اسد را رها کند اشتباه می کردند. آنچه روسیه بر آن تاکید دارد حفظ بشار اسد در قدرت است به همین دلیل بود که روسیه پس از تقویت پایگاه دریایی خود در طرطوس یک پایگاه هوایی جدید در لاذقیه دایر کرد. علاوه بر آن «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه، یک پیام مهم به آمریکا ارسال کرد و آن اینکه «روسیه به خاورمیانه بازگشته و می خواهد که در آن بماند و هیچ اهمیتی به اینکه آمریکا چه فکری در این مورد می کند نمی دهد.»

در این میان به نظر می رسد که روسیه با پیامدهای منفی مواجه شود زیرا داعش هم اکنون مسکو را تهدید به مبارزه در داخل روسیه می کند و این در حالی است که وضعیت چچن، تاتارهای حاضر در کریمه و سایر افراطی های روسیه این امکان را برای افراطیون پدید آورده تا اقدام به جذب نیرو کنند.

*برخی کارشناسان و مقامات اوباما را در خصوص وضعیت سوریه مقصر دانسته و معتقدند که کاخ سفید باید رویکرد خشن تری در قبال اقدامات روسیه در سوریه داشته باشد. تحلیل شما در این رابطه چیست؟

برخی اوباما را در دادن واکنش مناسب به روسیه مردد می دانند اما من اینطور فکر نمی کنم. او (اوباما) خیلی پیشتر به این نتیجه رسیده بود که نباید در سوریه مداخله کند چون معتقد بود که این کار نفعی برای ایالات متحده ندارد. اگر او به این نتیجه می رسید که منافع آمریکا در سوریه مورد تهدید قرار گرفته مطمئنا خیلی زود نسبت به آن واکنش نشان می داد درست همانطور که جدیدا تصمیم به تمدید حضور نظامیان آمریکایی در افغانستان گرفت و یا آنکه دستور حمله هوایی به عراق را صادر کرد و یا پیش از آن با استفاده از پهپاد به یمن حمله می کرد

به اعتقاد برخی کارشناسان اوباما فردی قانون مدار بوده و معتقداست که نباید در کشوری که منافع ملی آمریکا را تهدید نمی کند مداخله نظامی کرد. به عقیده من این تفکر اشتباه بزرگی است زیرا از ابتدا مشخص بود که ادامه جنگ در سوریه موجب برافروخته شدن آتش اختلافات فرقه ای و مذهبی شده و شرایط را برای به خدمت گرفتن چهره های افراطی فراهم می کند. هر چند در ابتدا کسی فکر پیدایش داعش را در سوریه نمی کرد اما با این وجود اغلب کارشناسان معتقد بودند که افراطیون در سوریه فعال خواهند شد.

در مورد مداخله در سوریه، آمریکا از روسیه فاصله گرفته و پنتاگون مذاکراتی را با روسیه برای جلوگیری از تقابل جنگنده های دو کشور در آسمان سوریه انجام داده است. البته رایزنی با روسیه در این رابطه مهم است حتی اگر موجب شود که برخی گمان کنند آمریکا با مداخله روس ها در سوریه کنار آمده است. در این میان هر گونه حرکت دیگری از سوی آمریکا که نشانگر تائید اقدامات روسیه در سوریه باشد می تواند روابط آمریکا با متحدانش در حوزه خلیج فارس و حتی ترکیه را وارد مخمصه کند. در این میان آمریکا می خواهد از هرگونه درگیری فرقه ای دور باشد و دلیل هم ندارد که وارد این کشمکش ها شود.

*بعد از نتیجه بخش بودن حملات روسیه به مواضع تروریست ها در سوریه، آمریکا و متحدانش حمایت و تسلیح گروه های شورشی را در سوریه افزایش داده اند. دلیل این اقدام واشنگتن چیست؟

آمریکا در حال مسلح کردن گروه هایی است که نحوه حضور آنها در سوریه آینده جنگ را مشخص می کند. هم مسکو و هم آمریکا می گویند که بحران سوریه راه حل نظامی ندارد اما با این وجود هم مسکو و هم واشنگتن از این نکته آگاهی دارند که اگر ارتش سوریه بتواند حلب و ادلب را تصرف کند آنگاه راه حل سیاسی که برای حل بحران سوریه پیشنهاد می شود بسیار متفاوت خواهد بود. به همین دلیل است که موج جدید درگیری های سوریه در این مناطق متمرکز شده و ارتش سوریه نیز حملات خود را برای بازپس گیری حلب گسترش داده زیرا با تصرف حلب وزن دمشق در مذاکرات احتمالی برای تشکیل دولت انتقالی بیشتر می شود.