وزارت خارجه به ادله‌ کافی درباره توطئه‌بودن فاجعه منا نرسیده است

تسنیم: حسینی مشاور عربی آفریقایی وزیر امور خارجه و سفیر سابق ایران در عربستان در نشست علمی- حقوقی راهکارهای پیگیری حقوقی فاجعه منا ضمن تشریح وضعیت حاکم در عربستان و رابطه ایران و عربستان اظهار داشت: رابطه فیمابین ایران و عربستان بعد از انقلاب به دلیل وقایع و تغییرات ژئوپلتیک رابطه خاصی شد و با تحولات لبنان، عراق، سوریه و اخیرا یمن تغییرات شگرفی در رابطه ایران و عربستان ایجاد شد و باعث شد رابطه این دو کشور که از قبل هم حسنه نبود به تیرگی منجر شود.

وی با اشاره به تحولات درونی و داخلی عربستان قبل از مناسک حج در سال جاری نیز گفت: مرگ ملک‌ عبدالله و تبعات آن در ساختار سیاسی این دولت باعث ایجاد شرایط خاص در نظام سیاسی عربستان شد.

سفیر سابق ایران در عربستان با اشاره به تغییرات رخ داده در ساختار هرم قدرت عربستان و روی کار آمدن برخی از مسئولان جوان در ساختار سیاسی عربستان گفت: در زمان سلمان آهنگ این تغییرات سریع‌تر شد و با وقوع کودتا تغییرات عمده ای در ساختار دولتی عربستان به وجود آمد که یکی از تغییرات و حواشی در حمله عربستان به یمن متبلور شد، مسئله‌ای که حاکی از رقابت‌‌های درون جناحی عربستان متبلور شد.

حسینی افزود: این تغییرات یک نو شلختگی، ناهماهنگی، نابسامانی و عدم مدیریت متمرکز که قبلا تا حدودی در مسائل عربستان و به خصوص حج وجود داشت ایجاد کرد به طوری که برخی از دوستان ما در وزارت خارجه که پیش از مراسم حج به عربستان سفر کرده بودند به آن اشاره می‌کردند و شرایط امسال را ویژه‌تر می‌دانستند.

وی در ادامه سخنان خود با اشاره به اقدامات وزارت امور خارجه پس از وقوع فاجعه منا، گفت: از دوم مهر و پس از وقوع این فاجعه بررسی‌هایی در این زمینه در وزارتخانه انجام شد و ما در بررسی‌های صورت گرفته از ادله‌ای که نشان دهد این فاجعه ناشی از توطئه بوده باشد نرسیده‌ایم. البته این بررسی‌ها نافی این نیست که ممکن است در آینده نیز همین احتمال وجود داشته باشد و شاید با ادله‌های دیگر به چنین مسئله‌ای دست پیدا کنیم.

مشاور عربی - آفریقایی وزیر خارجه افزود: طبق بررسی‌های صورت گرفته پیش‌بینی‌های لازم از سوی مسئولان عربستان در این خصوص دیده نشده است اینکه تراکم جمعیت بیش از حد در نقطه‌ای متمرکز شد که می‌توانست با مدیریت صحیح کمک کرد تا فشردگی جمعیت از بین برود.

حسینی با بیان اینکه پس از فاجعه امدادرسی سریعی به آسیب دیدگان صورت نگرفت، گفت: یا به دلیل بی‌تجربگی و یا به دلیل خونسردی ذاتی که در بین عربستانی‌ها و آفریقایی‌ها وجود دارد در ساعات اولیه اقداماتی انجام نشد تا بتواند از عمق فاجعه جلوگیری کند حتی اجازه کمک به دیگر کشورهای حاضر مانند ایران که بعثه آن از تجهیزات توانمندی در اینگونه موارد برخوردار است داده نشد.

وی با شاراه به اینکه پس از وقوع حادثه ستاد ویژ‌ای در وزارت امور خارجه ایجاد شد و اولویت‌هایی را برای خود در نظر گرفت، تصریح کرد: اولویت اول این بود که کمک کنیم تا از تلفات بیشتر و قربانیان بیشتر ایرانی جلوگیری کنیم، احضار کاردار عربستان که تاکنون 4بار احضار شده است، ارسال نیروهای کنسولی و امدادی که البته عربستان سعودی زیر بار آن نرفت و فعال شدن سفارت ایران در عربستان و سرکنسولی ایران در این کشور از دیگر اقدامات صورت گرفته است.

مشاور عربی - آفریقایی وزیر امور خارجه با بیان اینکه همکاری عربستان در اولین روزهای این فاجعه به شدت ضعیف بود و اجازه حضور هیئت عالیرتبه ایرانی به سرپرستی وزیر ارشاد را به ایران ندادند، ادامه داد: آمار دقیق جانباختگان و مفقودین اعلام نمی‌شد و اطلاعی از سرنوشت آنها در دست نبود لذا تلاش شد با سفر این کمیته تا بخشی از نگرانی‌ها رفع شود.

حسینی با اشاره به پیگیری‌های وزیر امور خارجه در نیویورک برای پیگیری فاجعه منا، اضافه کرد: وزیر خارجه در نیویورک ضمن تماس با همتایان خود تلاش می‌کرد فشار بیشتری بر عربستان ایجاد شود تا وی ملزم به پیگیری و همکاری با کشورهای مسلمان و به خصوص ایران بعد از فاجعه منا شد.

وی ادامه داد:‌جلسات مستمر حقوقی در وزارت امور خارجه برگزار شد و در آن کلیه اسناد، توافق‌نامه‌ها و موافقت‌نامه‌ها برای فشار به عربستان بررسی شد.

سفیر سابق ایران در عربستان با بیان اینکه اگر پیگیری‌های مستمر و فشارهای صورت گرفته به عربستان از سوی ایران رخ نمی‌داد، شاید عمق فاجعه بیشتر از چیزی بود که دیده می‌شد، گفت: تنها کشوری که تاکنون اجساد مطهر قربانیانش را به کشور خود برده است ایران بوده و این در شرایطی است که شرایط بسیار سخت و پیچیده‌ای در این فاجعه حاکم بوده است.