روند بررسی برجام در کنگره آمریکا

مهر: برنامه «گفتگوی سیاسی» رادیو گفتگو با موضوع فرجام برجام با حضور حسین محمودی کارشناس مسائل بین‌الملل، علیرضا میریوسفی کارشناس مسائل بین الملل، علیرضا شیخ عطار سفیر سابق ایران در آلمان روانه آنتن شد.

حسین محمودی کارشناس مسائل بین الملل در این برنامه گفت: جمهوری خواهان سعی می کنند در این زمینه فشار بیاورند ولی این فشار بسیار کم شده است و به نظر بنده برجام وارد فاز اجرایی خواهد شد و تا ۲۶ شهریور در صورتی که نظرات آنها تغییر نکند، اجرا خواهد شد.

وی به قاعده اطاله کلام اشاره کرد و بیان داشت: این قاعده یک امکان و ظرفیتی است که طبق قانون در اختیار تیم ضعیف تر قرار گرفته است. اگر مجلس سنا در اختیار جمهوری خواهان است و دموکرات ها در اقلیت هستند، این امکان برای آنها ایجاد شده است تا از این قانون استفاده کنند.

محمودی ادامه داد: در مجلس نمایندگان رای گیری نمادین صورت گرفت و برجام رد شد و دو مصوبه نیز تصویب کردند؛ یکی اینکه تا ژانویه ۲۰۱۷ تحریم های ایران نقض نشود و دیگری رد برجام بود. جمهوری خواهان کماکان بر نظرشان هستند که برجام رد شود، هرچند که نسبت به ۴۰ روز پیش تغییر کرده اند و اعلام کرده اند خواهان توافق بهتر هستند.

کارشناس مسائل بین الملل به مواضع جمهوری خواهان اشاره کرد و بیان داشت: آنها اعتقاد دارند با این توافق، دولت اوباما عملا ایران را به دولت های متحد خود در منطقه فروخت و عرصه را به ایران واگذار کرد!

محمودی اضافه کرد: البته به این شبهه توسط کاخ سفید پاسخ داده شد و بیانیه ای در این زمینه اعلام کردند که خود اوباما آن را امضا کرد. البته در آن قطعنامه ضد و نقیض هایی وجود داشت. یکی از جمهوری خواهان سرشناس اعلام کرد که ما دوباره رای گیری خواهیم کرد و این از نظر قانونی غیر ممکن است مگر اینکه اتفاق خاصی بیافتد.

سنای آمریکا در مورد برجام از قانون «اطاله کلام» استفاده می‌کند

در ادامه این برنامه علیرضا میریوسفی با اشاره به رای گیری در خصوص برجام در کنگره اظهار داشت: ساختار سیاسی و به ویژه کنگره آمریکا پیچیده است و در داخل ایران در این خصوص باید بحث کارشناسی صورت بگیرد.

وی در توضیح کنگره آمریکا گفت: اولین نکته این است که دو مجلسی که در آمریکا وجود دارد، یعنی مجلس نمایندگان و سنا، کنگره آمریکا را شکل می دهند. ویژگی این دو مجلس این است که یک قانون در دو مجلس می تواند به صورت مستقل تصویب شود و اگر قانون ها اختلاف داشت، این اختلافات را برطرف می کنند و مجددا رای گیری می کنند.

وی به تفاوت مجلس نمایندگان و مجلس سنا اشاره کرد و افزود: در مجلس سنا روشی به نام اطاله کلام وجود دارد که قبلا در مجلس نمایندگان هم وجود داشت ولی در دهه ۷۰ این قانون ملغی شد. این قانون بدین معنا است که تا زمانی که سخنان نمایندگان موافق و مخالف تمام نشده است، امکان رای گیری وجود ندارد و نمایندگان برای اینکه جلو رای گیری را بگیرند، صحبت می کنند و این موضوع می تواند تا ابد ادامه داشته باشد مگر اینکه ۶۰ نفر از نمایندگان به کفایت مذاکرات رای بدهند.

کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: با توجه به اینکه ۴۲ نماینده با برجام موافقت کرده اند، این وضعیت ادامه دارد و امکان کفایت مذاکرات را ندارند و به عبارت دیگر، سنا اجازه رای گیری در برابر برجام را نخواهد داشت مگر اینکه در مورد خیلی استثنایی چند نفر از این ۴۲ نفر رای خود را پس بگیرند تا تعداد افرادی که به کفایت مذاکرات می رسند، به ۶۰ نفر برسد که تقریبا غیر ممکن است.

وی محدود بودن زمان برای رای گیری در خصوص برجام اشاره کرد و اظهار داشت: این تعارض است که زمان برای رای گیری در سطح بین الملل کم است ولی با توجه به اطاله کلام در سنا، این محدودیت دیگر وجود ندارد و این تعارض برای اولین بار نیست و هر وقت مجلس نمایندگان در دست مخالفان رییس جمهور است، یک روش برای جلوگیری رییس جمهور است.

وی افزود: البته خود رئیس جمهور هم می تواند از وتو استفاده کند ولی روسای جمهور سعی می کنند تا جایی که می توانند از این روش کمتر استفاده کنند. البته در خصوص برجام بر اساس مصوبه کنگره، برجام باید ظرف ۶۰ روز به نتیجه برسد و در این مدت نهایی خواهد شد.

میر یوسفی به مجلس نمایندگان اشاره کرد و گفت: قانون اساسی آمریکا هیچ کدام از مجالس را برتر بر یکدیگر قرار نداده است و شرط تصویب مجلس این است که در هر دو مجلس تصویب شود. چند روز قبل قطعنامه ای در مجلس نمایندگان تصویب شد که بدون تصویب سنا هیچ قانونی نخواهد بود که اجرا شود.

در ادامه میریوسفی کارشناس مسائل بین الملل در خصوص احتمال اینکه رای گیری دوباره انجام شود، گفت: اگر چند نفر از سناتورها نظرشان تغییر کند این امکان وجود دارد ولی این اعلام حمایت خیلی رسمی بود و دفاتر این نمایندگان اعلام رسمی کردند و معمولا تغییر نمی دهند.

در ادامه محمودی اظهار داشت: جمهوری خواهان سعی می کنند در این زمینه فشار بیاورند ولی این فشار بسیار کم شده است و به نظر بنده برجام وارد فاز اجرایی خواهد شد و تا ۲۶ شهریور در صورتی که نظرات آنها تغییر نکند، اجرا خواهد شد.

میریوسفی در ادامه درباره برجام و شرایط پس از تصویب در مجلس ها گفت: در برجام به چهار بازه زمانی اشاره شده است. اولین زمان، مربوط به زمان تصویب شدن برجام بود که این زمان را گذرانده ایم. یک زمان هم مربوط به زمان توافق است که یا ۹۰ روز بعد از قطعنامه توافق است یا زمانی است که دو طرف بگویند ما آمادگی اجرای کار را داریم.

وی ادامه داد: تا ۱۵ اکتبر ایران باید برای بستن پرونده مطالعات ادعایی مدارک خودش را به آژانس ارائه بدهد و آنها باید تا ۱۵ دسامبر نتیجه کار را اعلام کنند و حدس زده می شود تا ژانویه این آمادگی دو طرف به نتیجه برسد.

این کارشناس بین الملل به زمینه پنجم برجام اشاره کرد و بیان داشت: در این زمینه تماماً به تعهدات طرفین و زمان بندی اختصاص دارد و فکر نمی کنم مشکل خاصی در این زمینه وجود داشته باشد.

در ادامه شیخ عطار سفیر سایق ایران در آلمان با اشاره به کنگره آمریکا گفت: عملکرد کنگره را باید در چارچوب رقابت های حزبی باید دید زیرا در آستانه انتخابات هستند و این در حالی است که دولت دست دموکرات ها قرار دارد و کنگره در اختیار جمهوری خواهان است.

وی بیان داشت: این شرایط باعث شده است تا آنها رفتارهای ویژه ای را انجام دهند که متفاوت با شرایط و حالت های نرمال است و در حقیقت رای گیری نمادین در مجلس نمایندگان یک نوع رو کم کنی برای طرف مقابل بود.