ادای احترام هاموند به متجاوزان به خاک ایران/ سنگینی سایه استعمار انگلیسی بر باغ قلهک

سرویس سیاسی فردا ؛ در خیابان شریعتی، حد فاصل خیابان دولت و پل صدر باغی معروف است که چند درب بزرگ و کوچک دارد و خاطرات فراوانی از حدود یکصدوهفتاد سال تاریخ ایران را در خود جای داده است.

در سال ۱۲۵۱ قمری که «سرجان کمپبل» وزیر مختار انگلیس در ایران بود، محمدشاه «باغ قلهک» را که جزو «تیول» شاهی بوده به دولت انگلستان اجاره داد و سفارت انگلیس ییلاق خود را در قلهک بنا کرد.

پس از مدتی، شاه از درآمد اجاره آن نیز صرف‌نظر کرد و این محل را تلویحاً به طور رایگان در اختیار هیئت سیاسی انگلیس نهاد. اجاره بهای این محل در آن زمان ماهی ۳۰ تومان یا ۱۵ لیره بیشتر نبود؛ ولی این مرحمت شاهانه اعتبار فراوانی برای وزیر مختار انگلستان به ارمغان آورد و باعث افزایش شخصیت و اعتبار او در بین دیگر عوامل کشورهای خارجی در ایران شد.

این وضع ادامه داشت تا آنکه سال‌ها بعد، با لغو حق کاپیتولاسیون، امتیازات ویژه انگلیسی‌ها از بین رفت و دست آنان از قریه قلهک کوتاه شد؛ اما سایه شوم استعمار بر این باغ زیبا باقی ماند.

همچنین در جنوب این باغ و ضلع شمالی خیابان دولت نیز گورستان باغ قلهک با وسعتی چند هزار متری خودنمایی می‌کند که در بین اهالی محل به «گورستان دولت» معروف است.

از سردر گورستان و از روی صلیب‌های نصب شده روی قبور و تاریخی که روی سنگ‌ها نقش بسته چنین به نظر می‌رسد که این گورستان صرفاً به اجساد سربازان انگلیسی در ایران، در جریان سال‌های ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ میلادی - ۱۲۹۳ تا ۱۲۹۷ هـ.ش(جنگ جهانی اول)، همچنین سال‌های ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ میلادی ۱۳۱۸ تا ۱۳۲۴ هـ.ش(جنگ جهانی دوم) اختصاص دارد؛ اما این گورستان، سال‌ها پیش از سال ۱۲۹۳ هـ .ش، در محوطه روبه روی کلیسای سفارت انگلیس و در حقیقت نمازخانه سفارت احداث شده و اجساد عده‌ای از انگلیسی‌ها در آن دفن شده ‌است.

هاموند، وزیر خارجه انگلستان نیز طی سفری که برای بازگشایی سفارت انگلستان در تهران صورت گرفته بود برای ادای احترام به کشته شدگان انگلیسی (متجاوزان به خاک ایران) در باغ قلهک حضور پیدا کرد.