کنگره آمریکا یا مجلس شورا؛ کدام یک مهم تر اند!
این روزها شاهد هستیم که نه تنها دولتی ها تلاشی برای متقاعد سازی نمایندگان مجلس نمی کنند که حتی زمزمه هایی از کم رنگ کردن نقش مجلس در موضوع توافق نیز به گوش می رسد.
سرویس سیاسی فردا ؛ تحولات مربوط به بررسی توافق هسته ای ایران در کنگره آمریکا، روز به روز شتاب بیشتری به خود می گیرد و صف موافقان و مخالفان این توافق، بیش از پیش مشخص می شود. در این بین، خبرها حاکی از افزایش تلاش دولت آمریکا برای متقاعدکردن کنگره درباره توافق هسته ای است. موضوعی که در روزهای گذشته به اصلی ترین دستور کار نمایندگان کنگره آمریکا، هم در سنا و هم در مجلس نمایندگان تبدیل و هر روز جلسات متنوعی با این موضوع میان اعضای کنگره و مقامات دولت اوباما برگزار می شود. دولت اوباما می خواهد از طریق این جلسات، نمایندگان را به حمایت از توافق متقاعد سازد و در مقابل، جمهوری خواهان کنگره نیز سعی می کنند ضمن همراه کردن دموکرات ها، راه رد قطعی این توافق را هموار سازند . در میان همه تلاش هایی که دولت اوباما برای متقاعد کردن مخالفان کنگره انجام داده، نکته چشمگیر این ماجرا حضور آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در کنگره آمریکا بود که برای پاره ای از توضیحات به نمایندگان جمهوری خواه در آن جا حضور پیدا کرد. فارغ از اینکه این اقدام بسیار تعجب برانگیز بوده و استقلال این نهاد بین المللی را زیرسوال برده است؛ اما نشان از اهمیت بیش از انداره کنگره و نمایندگان آن برای دولت اوباما دارد؛ زیرا این اقدام صرفا برای متقاعد کردن نمایندگان کنگره صورت گرفت تا اعتماد نمایندگان مخالف این توافق هرچه بیشتر جلب شود .
از طرف دیگر، تصویب طرح دو فوریتی صیانت از دستاوردهای هسته ای توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی آن هم در زمانی که مذاکرات لحظات حساسی را سپری می کرد، سبب شد که به موجب آن، توافق ایران با ۱+۵ بدون تصویب در صحن علنی مجلس هیچ ضمانت اجرایی نداشته و اعتبارش منوط به مجوز مجلس خواهد بود. طبق این طرح، مقرر شده هیئتی ۷ نفره بر روند مذاکرات هسته‌ای نظارت و گزارش آن را به هیئت رئیسه مجلس ارائه دهند .
با وجود اینکه محمد جواد ظریف و علی اکبر صالحی برای شفاف سازی و توضیح هر آنچه به عنوان داده و ستانده در برجام اتفاق افتاد، به مجلس رفتند و توضیحاتی را ارائه کردند؛ هنوز نگرانی برخی نمایندگان از تعهداتی که «برنامه جامع اقدام مشترک» برای ایران به همراه دارد، برطرف نشده است.
متاسفانه این روزها شاهد هستیم که نه تنها دولتی ها تلاشی برای متقاعد سازی نمایندگان مجلس نمی کنند که حتی زمزمه هایی از کم رنگ کردن نقش مجلس در این موضوع نیز به گوش می رسد . عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان در گفتگو با بخش گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو در واکنش به مطرح شدن مسئله لزوم بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی و تصویب یک فکت شیت برای آن توسط نمایندگان، گفت: سایر کشورهای عضو برجام این موافقتنامه را در مجالس خود تصویب نمی‌کنند و اگر این موافقتنامه در مجلس کشورمان تصویب شود، برای ما لازم الاجرا خواهد شد و این متوازن و مناسب نیست؛ چرا که بقیه کشورها هم این توافق را به صورت داوطلبانه توسط دولت‌هایشان اجرا می‌کنند و خوب است که ما هم به همین شکل آن را اجرا کنیم .
همچنین علی اکبر صالحی در حاشیه آیین روز ملی فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای که در دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران برگزار شد، درباره نحوه بررسی برجام در مجلس گفت: «تا اندازه‌ای که من مطلع هستم مواردی به مجلس تقدیم می‌شود که یا معاهده یا کنوانسیون بین المللی است و این طور نیست که هر توافقنامه‌ای را دولت بخواهد با کشورهای خارجی منعقد کند حتما به مجلس ببرد. وی ادامه داد: ده‌ها و صدها توافق نامه در سال با کشورهای خارجی منعقد می شود که الزاما به مجلس نمی رود و فقط مواردی که طبق قانون اساسی مشخص شده به مجلس می رود. رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین گفت: برنامه جامع اقدام مشترک حداقل اسم آن برنامه جامع اقدام مشترک است و معاهده و کنوانسیون نیست و نمی دانم تحت چه تعریفی به مجلس می رود .»
اما نکته ای که در این میان وجود دارد این است که مصوبه مجلس درباره برجام این خواهد بود که به دولت «اجازه بدهد» این موافقتنامه را اجرا کند یا نه! از طرف دیگر، اشکالاتی که در برجام وجود دارد احتمال ضربه دشمن به ایران را قوت می بخشد و مجلس با تصویب فکت شیتی می تواند این راه را سد کند . از دیگر شو، اگر هم برجام طبق قوانین و تعاریف حقوق داخلی معاهده نبوده و صرفا توافق سیاسی است؛ لزوم توجه به نظر نمایندگان در خصوص این توافق به مصلحت بوده که چنین معاهده بین المللی اگر به تصویب نمایندگان ملت برسد پشتوانه قوی و محکمی خواهد داشت و از آسیب های احتمالی پیشگیری می شود.
دیدگاه تان را بنویسید