تحلیل اشتباه اعراب درباره توافق هسته‌ای
وبگاه شبکه خبری الجزیره در یادداشتی به اشتباهات سیاستمداران و نویسندگان عربی در قبال تحلیل و نوع رفتار با توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ پرداخت.
فارس: همراه با اعلام پایان مذاکرات هسته‌ای و جمع‌بندی مذاکرات، تمامی رسانه‌های جهان بدون استثناء این خبر را به طور گسترده پوشش داده و در مورد آن تحلیل‌های مختلفی رفته‌اند. کشورهای عربی منطقه نیز با تمرکز هر چه تمام‌تر بر روی مذاکرات نگران تأثیرات این توافق بر روی آن‌ها هستند. پایگاه خبری شبکه الجزیره، در یادداشتی به اصلی‌ترین نگرانی‌های کشورهای عربی در این باره پرداخته و خطاهای این کشورها را در قبال توافق هسته‌ای متذکر شده و نوشته است: برخی از نویسنده‌ها و سیاستمداران عرب، واشنگتن را به خیانت و ضربه زدن به هم پیمانان خود در منطقه با رفتن به سمت ایران متهم می‌کنند. در این نوشته قصد نداریم تا به دلایل چنین ترسی از سوی اعراب بپردازیم؛ اما ترس از برقراری رابطه ایران و‌امریکا و پشت کردن واشنگتن به هم پیمانان عرب خود ناشی از فهم اشتباه و تحلیل غلطی است که وجود دارد. الجزیره در ادامه دلایلی در این باره می‌آورد: الف): آمریکا و به طور روشن تر ایران، سعی می‌کنند تا مذاکرات هسته‌ای را از دیگر پرونده‌های منطقه‌ای دور نگه دارند و کماکان ایران اعتقاد دارد که آمریکا منبع اصلی بحران در خاورمیانه محسوب می‌شود. یکی از
مسائلی که بیان می‌شود این است که آمریکا می‌خواهد با واگذاری منطقه به ایران خود از خاورمیانه خارج شود و به صورت واضح آمریکا هم پیمانانش را به ایران فروخته است. این فرضیه سه پایه اساسی دارد: 1- توافق ایران و غرب همان تفاهم ایران و‌آمریکاست که از مجرای 1+5 انجام می‌گیرد. 2- دامنه توافق بیش از مسأله هسته‌ای است و مسائل خاورمیانه را نیز شامل می‌شود. 3- آمریکا قصد دارد تا از خاورمیانه خارج شود و در نتیجه به دنبال جایگزینی برای خود جهت اداره مسائل منطقه می‌گردد. الجزیره در ادامه می‌نویسد: مشکل اساسی در این است که این فرضیه‌ها نشان از ساده گرفتن امور دارد، اولا: اگر آمریکا دست بالا را در بین کشورهای 1+5 دارد به این معنا نیست که دیگر کشورهای این گروه را به ایران فروخته است، بارها اختلافات بین آمریکا و انگلیس یا با فرانسه دیده شده و این اختلافات موجب تأخیر در توافق شده است و اینکه بگوییم این یک توافق ایرانی-آمریکایی است کاملا اشتباه است. دوما: ایران و آمریکا اصرار دارند تا توافق در زمینه هسته‌ای به مسائل دیگر منطقه مرتبط نشود، همچنان ایرانی‌ها اعتقاد دارند که حضور آمریکا در منطقه موجب گسترش تروریسم شده است و نقش
این کشور را در منطقه منفی و عامل بحران می‌دانند. سوما: اگر این فرضیه درست باشد که آمریکا قصد ترک خاورمیانه و نگاه به شرق را دارد، نمیتوان گفت که آمریکا ایران را جهت مدیریت امور انتخاب خواهد کرد؛ چرا که ایران کماکان دشمن اول اسرائیل هم پیمان استراتژیک آمریکا و از جنبش‌های مقاومت نیز کماکان حمایت می‌کند. راهبردهای استراتژیک دو کشور چنین مسأله را بسیار بعید می‌کنند. ب): دومین خطای تحلیلگران و سیاستمداران عربی در سنجش میزان تأثیر کشورها و شخصیت‌ها بر تصمیم‌های استراتژیک آمریکا در ازای ایران است. برخی کشورهای عربی عادت کرده‌اند که مدام در نزد واشنگتن چهره ایران را زشت جلوه دهند؛ عربستان و هم‌پیمانانش از طریق جنگ علیه یمن سعی کرده‌اند تا ایران را عامل بی‌ثباتی در منطقه معرفی کنند یا حتی سعی می‌کنند با دیگر کشورهای منطقه‌ای یا بین‌المللی به عنوان بدیل‌هایی برای آمریکا به هنگام نزدیکی ایران و آمریکا ارتباط برقرار کنند. اما این گونه اقدامات باعث نشد تا آمریکا از مذاکره با ایران دست بکشد، هنگامی که آمریکا تصمیم می‌گیرد بر مبنای راهبرد استراتژیک خود به جای جنگ از طریق گفت‌وگو و توافق پرونده هسته‌ای ایران را حل
کند، به راحتی نمیتوان جلوی آن را گرفت. ج): مورد بعدی که باعث ترس اعراب از توافق هسته ای شده است به برداشته شدن تحریم‌ها از روی ایران باز می‌گردد. بنابراین ایران می‌تواند از هم پیمانان منطقه‌ای خود حمایت مالی و تسلیحاتی بیشتری بکند و مبنای این فرضیه این است که ایران تا کنون نتوانسته به خوبی از هم‌پیمانان خود حمایت مالی و تسلیحاتی کند. این فرضیه نیز اشتباه است چرا که ایران به قدر کافی هم پیمانان خود را در منطقه تجویز کرده و در هر زمانی توانسته این کار را تحت هر شرایطی انجام داده است. د): سیاست آمریکا در ازای کشورهای خاورمیانه از جمله ایران تغییراتی داشته است از سوی دیگر نیز سیاست‌ها و رفتار ایرانی در مقابله با بحران‌های منطقه ای از جمله داعش بر روی کشورهای غربی تأثیر داشته است. آمریکا، ایران را کشوری می‌داند که می‌تواند در برقراری ثبات در خاورمیانه و مقابله با تندروی نقش داشته باشد. به طور کلی تغییر سیاست غرب در قبال خاورمیانه که با مذاکرات هسته‌ای ایران شروع شد نتیجه برخی خوش‌بینی‌ها در رابطه ایران و کشورهای 1+5 است اما از همان ابتدای انتخاب روحانی به عنوان رئیس‌جمهور ایران، کشورهای عربی شدیدا با هر
گونه تغییری مخالفت کردند. فرهنگ مقابله و جلوگیری از تغییر همچنان در منطقه دست بالا را دارد، اما کشورهای عربی با مخالفتش با تغییر ضرری زیادی دیدند؛ در شرایط کنونی ایران بیش از سایر کشورها درک بهتری از واقعیت دارد و با آن به خوبی رفتار می‌کند که این مسأله از خنده‌های وزیر خارجه ایران که از روز اول یک روز هم قطع نشد مشخص است.
دیدگاه تان را بنویسید