پشت پرده اشتیاق امریکایی ها برای رسیدن به توافق نهایی با ایران چیست؟

گروه سیاسی فردا - این روزها در اظهار نظر های بیشتر مقامات امریکایی تمایل شدیدی برای رسیدن به تفاهم نهایی با ایران دیده می شود. در تازه ترین اظهار نظر ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفته" بیش از هر زمان دیگری طرفین مذاکره ایران و ۱+۵ به توافق جامع هسته‌ای نزدیک شده‌اند و این یک دستاورد بسیار چشمگیر است." اینگونه اظهار نظرها در حالی صورت می گیرد که اسرائیل و عربستان به شدت نگران حصول یک توافق هسته ای میان ایران و اعضای گروه 1+5 هستند. با این حال امریکایی ها تلاش زیادی دارند که از این گونه اعلام مواضع، پیروزی سیاسی مورد نظر خود را استخراج کنند چرا که به نظر می رسد ترسیم هرگونه دورنمای شکست و نا امیدی برای مذاکرات بیش از همه خود آنها را در مظان اتهام بی تدبیری و وقت تلف کردن قرار می دهد. هدف پشت پرده امریکایی ها تاکید امریکایی ها بر نزدیک شدن به دور نمای توافق با ایران اهداف مشخصی را دنبال می کند و نشان می دهد که کسب توافق با ایران برای آنها در حکم یک پیروزی خیره کننده است . بر این اساس، تصور امریکایی ها بر این است که به عنوان یک ابرقدرت توانسته اند با مطرح کردن تحریم ها ، ایران را به پای میز مذاکره بکشانند. آنها همچنین بر فاکتورهای دیگری همچون توقف برنامه هسته ای ایران و متوقف شدن غنی سازی تاکید مکرر دارند . مسئولان دستگاه دیپلماسی امریکا در برابر هر پرسش خبرنگاران امریکایی که تلاش دارند دولت اوباما را در خصوص مذاکره با ایران نا موفق جلوه دهند ،دست به دفاع از خود می زنند و ضمن رد هرگونه شکست در مذاکرات بر نزدیک شدن دیدگاههای طرفین و محقق بودن وقوع توافق نهایی اصرار می ورزند. نکته بسیار مهم این است که با وجود ادعای مقامات امریکایی و طبق اعلام مسئولان رسمی دیپلماسی کشور ، برنامه هسته ای ایران متوقف نشده و به روند عادی خود ادامه می دهد و تنها تغییراتی کوچک و جزیی در فعالیت سانتریفیوژهای اضافی ایجاد شده و مراکز هسته ای کشور همچنان به فعالیت های عادی خود ( مقرر در توافقنامه ژنو) ادامه می دهند. در کنار این واقعیت ، ادعای امریکایی ها مطرح است که در بیشتر موارد برای اقناع افکار عمومی خود تاکید دارند که برنامه هسته ای ایران را از یک موقعیت تهاجمی به یک وضعیت قابل کنترل تقلیل داده اند! بارز ترین نمونه این ادعا در اظهارات ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه امریکا بیان شده که گفته " اگر به جایگاه کنونی که در آن قرار داریم، نگاهی بیاندازیم می‌بینیم، وقتی سال را شروع کردیم، برنامه هسته‌ای ایران فریز نشده و برنامه اقدام مشترک هم هنوز اجرایی نشده بود. ما بر سر میز مذاکرات نشستیم تا ببینیم که آیا می‌توانیم به توافق جامع دست پیدا کنیم و هم‌اکنون بیش از هر زمانی به توافق جامع هسته‌ای نزدیک شدیم و این در حالی است که برای اولین بار در یک دهه، برنامه هسته‌ای ایران متوقف شده است. این چیزی است که من فکر می‌کنم یک دستاورد بسیار چشمگیر بوده است . " وقتی واشنگتن تحت فشار است ! این گونه اعلام مواضع امریکایی ها می تواند ناشی از چند عامل مشخص باشد. نخست آنکه آنها تحت فشار روانی زیادی در داخل امریکا قرار دارند که کارنامه عملکرد خود در برابر ایران را پربار جلوه دهند، بنا بر این مجبور هستند برای قدرت نمایی دیپلماسی خود به ادعاهایی متوسل شوند که برای افکار عمومی و اصحاب رسانه قانع کننده باشد. نکته بعد اینکه دولت اوباما مشتاق است که با امضای توافقنامه هسته ای با ایران نام خود را در زمره دولت هایی مطرح کند که موفق به مهار چالش بزرگ سیاست خارجی آمریکا شده اند. تیم اوباما در همین راستا امتیازاتی هم به ایران داده و حتی مجبور به لغو برخی تحریم ها همپای اتحادیه اروپا شده است. دولت اوباما مایل است که در آینده از دولت او به عنوان دولتی که 2 چالش مهم امریکا یعنی بن لادن و برنامه هسته ای ایران را حل کرده یاد شود و برای همین منظور تلاش زیادی دارد تا حصول توافقنامه نهایی با ایران را نزدیک و قابل تحقق و در عین حال آن را ناشی از قدرت دیپلماسی دولت امریکا بنامد. بنا بر این واضح است که ادعاهای اخیر امریکایی ها در راستای قدرت نمایی دیپلماتیک بوده و در این راه آنها حتی تضمین هایی به متحدان نگران خود یعنی صهیونیستها و سعودی ها داده اند . به عبارت دیگر، امریکایی ها خوب می دانند که برنامه هسته ای ایران خطری برای جهان نیست اما بدشان نمی آید با بزرگنمایی موضوع و در بوق و کرنا کردن حل آن ، برای خود پرستیژ دیپلماتیک بخرند.