وقتی که فیصل به وین رفت/ تکرار موش و گربه بازی آل سعود!

سرویس بین الملل « فردا »- حضور غیر منتظره سعودی ها در مذاکرات هسته ای وین از جمله نکاتی است که شگفتی ناظران را بهمراه داشته است. سعود الفیصل با مشاهده اخبار پیشرفت در مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 سراسیمه خود را به وین رساند تا درباره اما و اگر های اعراب در صورت توافق با ایران صحبت کند. عربستان قبلا نیز درخواست حضور در مذاکرات هسته ای را داده بود و استدلالش هم این بود که باید از کشورهای عرب حوزه خلیج فارس یک نماینده در جلسات حضور داشته باشد اما این پیشنهاد از سوی جمهوری اسلامی مداخله آمیز ارزیابی شد. با این حال در واپسین ساعات مذاکرات وین ،سعود الفیصل خود را به محل مذاکرات رساند تا اطمینان حاصل کند توافق ایجاد شده صد در صد مطمئن و تضمین شده است و منافع عرب ها را هم تامین می کند. وی به محض شنیدن اخباری مبنی بر تحقق یک توافق راهی محل مذاکرات شد و آنگونه که رسانه ها گفتند کری وزیر خارجه امریکا از وی خواسته خود را به آنجا برساند. استراتژی سعودی ها در برنامه هسته ای ایران دقیقا منطبق بر الگوی "نگرانی اسرائیلی " و به عبارتی دقیقا همسو با نگرانی های اسرائیل در منطقه است. ارزیابی ها نشان می دهد خط فکری راهبرد سعودی ها در باره برنامه هسته ای ایران برگرفته از الگوهایی است که دقیقا با منطق اسرائیلی ها برابری می کند. از ابتدای توافق اولیه ایران و 1+5 برای رسیدن به توافق نهایی اسرائیلی ها بارها نگرانی خود را از توافقی که به ایران امکان غنی سازی را بدهد ابراز کرده بودند و حتی نارضایتی خود را از نرمش امریکا در برابر ایران با لحنی تند بیان داشته بودند بطوریکه در یک مورد حتی کار به جدال لفظی میان مقامات واشنگتن و تل آویو کشیده شد. اسرائیلی ها فشار سنگینی بر دولت امریکا وارد می کنند تا از رسیدن به توافقی که حق ایران را در دست یابی به انرژی هسته ای تامین می کند ممانعت کنند. آنها می گویند توافقی که ایران دنبال آن است راه در رو دارد و می تواند آنها را به اهداف بعدی شان برساند. مشابه این نگرانی را سعودی ها ابراز کرده اند. آنها می گویند هسته ای شدن ایران موجب خواهد شد که سایر کشورهای عرب هم به سرعت به سمت هسته ای شدن بروند. گرچه همه کشورهای عربی به اندازه عربستان نگرانی خود را اینگونه بازتاب نداده اند اما به نظر می رسد سعودی ها که خود را در راس کشورهای عرب می دانند به نحوی به نگرانی ها دامن زده اند که سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس هم نسبت به این موضوع حساس شده اند. نکته حائز اهمیت اینکه سعودی ها مطلقا درک همگرایی اسلامی با ایران ندارند و حتی در قاموس نگرش شان این ایده که یک کشور اسلامی مثل ایران در منطقه خاورمیانه به فن آوری صلح آمیز هسته ای دست یابد به قدری هولناک است که برای یک دشمن مشترک مسلمانها مثل اسرائیل می تواند ترسناک باشد. این در حالی است که جمهوری اسلامی بارها و در عمل نشان داده که با وجود برخی اختلافات با همسایگان عرب خود، منافع کل منطقه را حسب تئوری امت اسلامی مد نظر دارد. بر عکس عربستان سعودی که حاضر است با اسرائیل همداستان باشد تا بر علیه ایران اقدام کنند. همگرایی سعودی ها با اسرائیل در موضوع هسته ای ایران حاکی از ادامه سیاست غیر منطقی و کینه توزانه آنهاست . آنها قبلا در موضوع سوریه با ایران سرشاخ شدند که ناکامی آنها در رسیدن به اهدافشان تمایلات کارشکنانه شان را افزایش داد. اکنون به نظر می رسد سعودی ها و دیگر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس مایل هستند مذاکرات ایران و 1+5 شکست بخورد تا سیاست ایران هراسی آنها همسو با اسرائیل ادامه یابد وگرنه ضرورتی نداشت که شیخ سعودی سراسیمه و در واپسین لحظات مذاکرات خود را به وین برساند تا اگر توافی در حال شکل گیری بود با ابراز نگرانی بر روی آن تاثیر بگذارد. آنچه طی روزهای اخیر از بر آیند مذاکرات بر می آید این است که چندین دوره نشست مشترک و جلسات متفاوت طرفین حاکی از مشورت امریکا با دیگر طرف هاست. به عبارت ساده تر آنها حرف های تیم ایرانی را می شنوند بعد موضوع را به متحدان خود برای کسب تکلیف منتقل می کنند و احتمالا متحدان بیرون از مذاکرات، پیشنهادات دیگری می دهند و موضوع در یک چرخه بی سرانجام می افتد. رسانه های غربی طی روزهای اخیر گفته اند امریکا به دنبال رسیدن به توافقی است که اسرائیل، تندروهای کنگره و در نهایت عرب ها را راضی کند . آنها هر توافقی خارج از این مدل را توافقی ضعیف و غیر قابل قبول می دانند.