نقش شبکه های بین المللی در بی حس کردن افکارعمومی

سرویس سیاسی « فردا »: متن یادداشت محمد اسماعیلی کارشناس امور بین الملل با عنوان «نقش شبکه های بین المللی در بی حس کردن افکارعمومی» که در اختیار تسنیم قرار گرفته به شرح ذیل است: 29روز از آغاز کشتار مردم بی گناه غزه می گذرد و نزدیک به 2هزار نفر شهید و بیش از 10هزار زخمی حاصل این جنگ نابرابر بوده است.

شاید برای بسیاری از کسانی که اخبار غزه را از شبکه های مختلف بین المللی دنبال کرده اند این سوال مطرح باشد که چرا با وجود پخش این تصاویر تکان دهنده از شبکه های بین المللی هنوز آنطور که باید و شاید واکنش مناسبی از سوی ملت ها و کشور های مختلف انجام نشده است و اساساً نشان دادن تصاویر اجسادکودکان و خرابه های غزه از سوی شبکه هایBBC و CNN چگونه و با چه توجیهی ممکن است در حالی که حمایت و همزادی این شبکه ها با رژیم اشغالگر اسرائیل بر کسی پوشیده نیست؟

به عبارت ساده تر اگر شبکه های بین المللی به وظیفه انسانی و حرفه ای خود عمل میکردند هم اکنون موج گسترده ای از خشم و انزجار نسبت به این فاجعه انسانی در دنیا شکل می گرفت و رژیم اشغالگر اسرائیل مجبور می شد به دلیل فشار های گسترده بین المللی دست از کشتار مردم بی گناه غزه بردارد ولی واقع امر این است که مجموعه اعتراضات انجام شده در دنیا هیچ تناسب منطقی با عمق فاجعه ندارد و در حد قطع چند درخت و یا چیزی در همین حدود است .

در این فرصت کوتاه به بخشی از دلایلی که باعث میشود شبکه های بین المللی نظیر BBC و VOA به موضوع غزه بپردازند به اختصار اشاره می کنیم حفظ اعتبار بین المللی : اعتبار مهمترین سرمایه رسانه ها و خصوصاً شبکه های تلویزیونی بین المللی محسوب می شود و رسانه ها حاضر هستند برای حفظ این اعتبار میلیون ها دلار هزینه کنند. اعتبار امری خلق الساعه و تصادفی نیست و یک رسانه در طول سال ها تلاش بی وقفه آن را اندک اندک جمع می کند اهمیت این اعتبار به اندازه ای است که برخی از کارشناسان معتقدند ارزش شبکه BBC از دولت انگلیس نیز بیشتر است و در طول سال های گذشته بارها اتفاق افتاده است که این شبکه برای حفظ اعتبار خود از افشاگری نسبت دولت انگلیس نیز خود داری نمی کند.

بنابراین در شرایطی که تکثر رسانه ها اجازه بایکوت و سانسور صددرصد یک خبر را نمی دهد طبیعی است که شبکه های مختلف نمی توانند یک رویداد خبری مهم و بین المللی را به طور کامل کتمان کنند چرا که در این صورت اعتبار آنها زیر سوال خواهد رفت و درصد قابل توجهی از مخاطبان خود را از دست می دهند .

در شرایطی که چاره ای جز پخش خبر وجود ندارد , ظرفیت های حرفه ای گردانندگان رسانه ها برای انحراف زیرکانه افکار عمومی معنا پیدا می کند و باعث می شود که یک رسانه هم اصل خبر را منتشر کند و هم سیاست ها و منویات صاحبان و حامیان خود را تامین نماید.

برای رسیدن به این مقصود تاکتیک ها و تکنیک های متعددی وجود دارد که برشمردن همه آنها در این مجال امکان پذیر نیست ولی برای اشنا شدن علاقه مندان به تعدادی از این تکنیک ها اشاره می کنیم. نحوه چینش اخبار : مراجعه به صفحه اصلی اخبار سایت یاهو نمونه بسیار خوبی برای روشن شدن این تکنیک است.

در این سایت اخبار غزه و بمباران رژیم صیهونیستی وجود دارد ولی قراردادن این خبر در لابلای اخبار و مدت زمان نمایش این خبر در صفحه اصلی به گونه ای است که مخاطب اگر چه از این اقدام خشونت بار دلتنگ می شود ولی آنچنان با ظرافت مخاطب را از این دلتنگی عبور می دهند که مخاطب فرصت تعمق و تفکر پیرامون دلایل و عمق فاجعه انسانی را پیدا نمی کند و عملا انعکاس اخبار چیزی جز یک تحریک احساسات کوتاه مدت به دنبال نخواهد داشت.

توجیه کشتار: یکی دیگر از تکنیک ها برای کنترل احساسات و بی حس کردن افکارعمومی , تمرکز بر روی مواردی است که بمباران و کشتار بی رحمانه را عملی اجتناب ناپذیر و منطقی جلوه گر می نمایاند . برای مثال در مورد هدف قرار دادن بیمارستانی که در آن زخمی های فلسطینی و عیادت کنندگان آن حضور داشته اند ضمن پخش کوتاه خبر به این نکته اشاره می کنند که در زیر بیمارستان تونلی وجود داشته است که مبارزان فلسطینی در ان مخفی شده بودند و اسرائیل برای هدف قرار دادن آنها چاره ای جز زدن بیمارستان نداشته اند.

تحریف محتوای خبر : بارزترین نمونه این تحریف کشته شدن محمدالدوره کودک خردسال فلسطینی توسط سربازان اسرائیلی در 30 سپتامبر 2000 میلادی است یعنی زمانی که این کودک در اغوش پدر سنگر گرفته بود سربازان اسرائیلی این کودک بی گناه را هدف قرار دادند و تصویر آن بارها و بارها از شبکه های مختلف تلویزیونی پخش شد ولی شاید خوانندگان محترم باور نکنند که همه مخاطبان شبکه های اروپایی و امریکایی بر این باورند که این کودک فلسطینی به طور ناخواسته در یک درگیری خیابانی توسط خود فلسطینی ها به قتل رسید.

به عبارت دیگر تصاویر به تنهایی منعکس کننده واقعیت رویداد ها نیستند بلکه صداوتحلیلی تر برروی تصاویر قرار می گیرند نقش اصلی و تعیین کننده را بر روی نگرش و عقیده مخاطب دارند.

عادی سازی جنایت : یکی دیگر از تکنیک های رایج برای توجیه جنایت و نسل کشی رژیم اشغالگر توسط شبکه های بین المللی عادی نشان دادن این جنایت از طریق بزرگنمایی حملات موشکی فلسطینی ها به شهرهای رژیم اشغالگر است به عبارت دیگر تصاویر خرابی ها و اجساد دو طرف به گونه ای در کنار هم قرار می گیرد که مخاطب به این نتیجه می رسد که در گوشه ای از دنیا بین اسرائیلی ها و فلسطینی ها جنگی برپا شده است و دو طرف متحمل خسارات و تلفاتی شده اند غافل از اینکه امار خسارت ها , تلفات و کشته شدگان نشان دهنده یک جنگ کاملاً نابرابر و یک فاجعه انسانی است که همچنان ادامه دارد.

در پایان امیدواریم توانسته باشیم تا حد توان علت بی حسی افکار عمومی دنیا نسبت به این نسل کشی تاریخی را روشن کرده باشیم در این میان رسالت رسانه های متعلق به کشورهای اسلامی و اعضای سازمان رادیو و تلویزیون کشورهای اسلامی در انعکاس عمق فاجعه و انتشار فریاد مظلومیت ملت فلسطین بیشتر احساس می شود که در نوشته های قبلی به جزئیات آن اشاره شده است. منبع: تسنیم