سرویس سیاسی «فردا»؛ خاورمیانه پرسر و صدا این روزها بیشتر از همیشه خبرسازی میکند. حضور داعش در عراق و تهدیدات این گروه تروریستی برای کشورهای منطقه و از سوی دیگر حمله اسرائیل از مهمترین اخبار این منطقه است. البته در این روند مذاکرات هستهای ایران و شش قدرت جهانی در وین که به طور فشرده در حال انجام است به حساسیت اوضاع این منطقه افزوده است.
اما موضوع مهمی که در این روند قابل توجه است تحولاتی که این اتفاقات در خاورمیانه به وجود آورده اند. در این میان کشورهایی مانند عربستان و ترکیه در انزوای سیاسی فرو رفته اند و با ظهور داعش هر روز این کشورها بیشتر احساس انزوا می کنند. عربستان سعودی که این روزها با خطر حمله داعش نیز روبروست خود را برای مواجهه با حملات احتمالی آماده می سازد و عزل و نصب های اخیر نشان می دهد که عربستان نگران اوضاع داخلی و منطقهای خود است. افول عربستان کارشناسان غربی را نیز دچار نگرانی کرده است. این کارشناسان با توجه به مذاکرات هسته ای و نهایی شدن توافق ایران و شش قدرت جهانی بیان میدارند که اینک ایالات متحده باید استراتژی خود را تغییر دهد و دست از همکاری با کشورهای مرتجع عربی که آینده نامعلومی دارند بکشد. جیمز تروب، پژوهشگر در «مرکز همکاری های بین المللی»، و عضو شورای روابط خارجی و ستون نویس هفتگی سایت فارین پالیسی می نویسد: « متحد اصلی امریکا در منطقه، سوای اسرائیل، عربستان سعودی است. عربستان سعودی نیز با آن که مانند ایران حکومتی دین سالار است، برخلاف ایران که دولتی انقلابی است، قدرتی ست متکی بر حفظ وضع موجود. در ذهن
متحدان آمریکا در خلیج فارس، عربستان بزرگ ترین دوست آمریکا و ایران دشمن قسم خورده آمریکاست. با این حال سعودی ها با صدور وهابی گری افراطی خود منطقه را به آتش کشانده اند. آن ها در خون ریزی های فرقه گرایانه ای که اکنون خاورمیانه را زیر و زبر می کند، سهم و مسئولیت دارند. علاوه بر آن، عربستان سعودی کشوری بس متحجر تر و بسیار بسته تر از ایران است. زنان ایرانی کار می کنند. اما زنان سعودی حتی حق رانندگی ندارند. سعی کنید فهرستی از نام نویسندگان، فیلم سازان، و روشنفکران سعودی تهیه کنید. خیلی زود تمام می شود. درست است؟ یک کار دیگر: سعی کنید عربستان سعودی را در بیست یا سی سال دیگر در نظر آورید. با رشد سریع جمعیت، سقوط قیمت نفت، و تحجر و خشکی بی نهایتِ اجتماعی و سیاسی، این کشور می تواند به خوبی نسخه ای فقیرتر، لرزان تر، وشاید بسیار خطرناک تر از موقعیت کنونی اش باشد .و دست کم می توان سناریوی مشابهی را برای ایران تصور کرد که درآن ایران بسیار بهتر از وضعیت کنونی اش رفتار می کند. و درنتیجه متحدی بسیار مناسب تر از سعودیها خواهد بود. می توان ایران شیعی و ترکیه سنی را تصور کرد که به عنوان همپیمان منطقه، جهان تجزیه شده و سخت
فقرزده عرب را زیر نفوذ خود دارند. غرب، البته، باید هرچه در توان دارد بکند تا این خیال، هرچند اندکی، به واقعیت درآید. پرزیدنت اوباما این هفته می تواند با ایستادن در برابر جنگ افروزان و ایجاد یک توافق هستهای راه را آغاز کند.» گرچه همکاری ایران با آمریکا یک آرزوی واهی برای کارشناسان آمریکایی است اما اعلام ورشکستگی عربستان به عنوان ژاندارم منطقه درحالی از سوی کارشناسان سیاست خارجی آمریکا مطرح میشود که این کشور از لحاظ داخلی نیز دارای مشکلات فراوانی است. به هر حال به نظر میرسد که با این وضعیت آمریکا در منطقه احساس خلاء جدی می کند و در این روند نیم نگاهی هم به ایران دارد. کارشناسان بر این باورند که عربستان با توجه به دامن زدن به تروریست خود به عنوان یکی از کشورهایی به شمار می رود که بستر مناسبی برای بروز تروریسم و ناامنی است. بسیاری از تروریستهای تکفیری که در سوریه و عراق فعالیت می کنند، اتباع کشور عربستان هستند و از این لحاظ این کشور در زمینه پایان درگیریها در سوریه و عراق و بازگشت این تروریستها به عربستان نیز احساس نگرانی شدیدی می کند. همه این عوامل سبب شده که کارشناسان غربی به این مساله برسند که
عربستان سعودی همپیمان خوبی برای آمریکا نیست.
دیدگاه تان را بنویسید