طعنه دیپلماتیک ظریف به مقامات آل سعود؛ عربستان دیگر تأثیری در معادلات منطقه ندارد

سرویس سیاسی «فردا»؛‌ موضوع پاسخ منفی وزیر خارجه ایران به دعوت مقامات عربستان سعودی بازتاب جالبی داشته است و رسانه های بین‌المللی سعی کرده اند این موضوع را به نحوی تحلیل کنند. گفته می‌شود این پاسخ ظریف باعث خشم و ناراحتی عربستان سعودی شده است. عربستان سعودی اینک پس از شکست در صحنه سوریه در دوران ضعف خود به سر می‌برد و از همین لحاظ مقامات آل سعود سعی کردند که با توجه به بهانه تغییر دولت در ایران یخ روابط میان خود و کشورمان را آب کنند اما پاسخ منفی محمد جواد ظریف نشان داد که ایران به گونه‌ای از اتفاقات گذشته ناراضی است و رد درخواست مقامات عربستانی به نحوی این پیام را به مقامات آل سعود داد که نمی‌شود از پشت خنجر زد و بعد توقع ایجاد روابط بهینه را داشت. ضمن اینکه جمهوری اسلامی همواره با توجه به تئوری امت واحده اسلام سعی داشته است که روابط نزدیکی با کشورهای مسلمان ایجاد کند اما حکومت‌های مرتجعی مانند آل سعود همواره به عنوان دست نشانده و ژاندارم امریکا در منطقه و بر خلاف این سیاست کلان اسلام عمل کرده‌اند. البته همین سیاست غلط عربستان بود که امروزه این کشور را به ورطه ضعف کشاند، به طوری که با وجود پولهای بسیاری که عربستان خرج می کند این کشور در حالت انزوای سیاسی به سر می برد و دست دراز کردن مقامات آل سعود به سمت ایران نه یک اقدام استراتژیک بلکه تاکتیکی بود که عربستان را از این انزوا خارج کند که تا کنون با پاسخ منفی مقامات ایران روبرو شده است. وب‌گاه اندیشکده آمریکایی «بروکینگز» در نوشتاری به قلم «سوزان مالونی» در ارتباط با دلایل برخورد سرد «محمدجواد ظریف» در قبال دعوت عربستان از وی، نوشت: «بعد از تنش‌های به‌وجود آمده بین ایران و عربستان، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که عربستان از وی برای نشست وزیران سازمان کنفرانس اسلامی دعوت‌ کرده است؛ اما محمدجواد ظریف با این «بهانه» که مشغول مذاکره با قدرت‌های بزرگ بر سر مسئله هسته‌ای است، دعوت سعودی‌ها را نپذیرفت؛ اما این کار ظریف، طعنه‌ای بود به این معنا که طرف مقابل اهمیت خاصی ندارد و با این کار «دیپلماتیک»، در صدد بود به عربستان بفهماند که دیگر ایران در نقطه‌ ضعف نیست و به ارتباط با آن‌‌ها نیازی ندارد.» نویسنده بروکینگز تصریح کرد:«ایران در موقعیتی است که در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات و تغییر شکل محیط امنیتی منطقه، بیش از این نفوذ خود را در منطقه افزایش خواهد داد و عربستان دیگر نمی‌تواند تأثیر مستقیم و نفوذی در منطقه داشته باشد.» تحلیلگر اندیشکده آمریکایی در ادامه افزود: «ایران و عربستان از زمان تشکیل انقلاب اسلامی در ایران، به‌دلیل حمایت‌ سعودی‌ها از «صدام حسین» و معارضه با شیعیان و همچنین نزدیکی با آمریکا و سیاست‌های منطقه‌ای ایالات متحده، اختلافات زیادی پیدا کرده‌اند. عربستان سعی کرده با تولید نفت بیشتر، از افزایش قیمت نفت جلوگیری کند و نقش اساسی را در افزایش تحریم‌ها ایفا کرده است و ایران عربستان را در ضعیف شدن موقعیت خود، مقصر می‌داند.دعوت عربستان از وزیر امور خارجه ایران، فرصت مناسبی برای کم شدن فاصله میان دو کشور مهم منطقه بود که از دست رفت؛ اما به‌نظر می‌رسد ایران و عربستان سعودی همچنان به‌دنبال کاهش تنش‌‌ها به شیوه دیگر، اما «محتاطانه» هستند. با این اوصاف ایران سیاست خارجی خاص خود را دنبال می کند و در این میان ایجاد روابط دوستانه با کشورهای همسایه و بخصوص مسلمان در اولویت سیاست بین المللی ایران قرار دارد. آمریکا در همین راستا سعی کرده است تا با ایران هراسی کشورهای عربی منطقه را نسبت به ایران حساس و نگران کند اما ایران همواره بیان داشته که قصد دشمنی با هیچ کشوری را ندارد. به هر حال شاید اگر مقامات عربستانی بدسلیقگی نمی کردند و در زمان مناسبی از وزیر خارجه ایران دعوت می کردند با پاسخ منفی ایران روبرو نمی شدند اما به هر شکل عربستان نیز در عمل باید نشان دهد که خواستار بهبود روابط است و تنها نباید به یک کارت دعوت در این زمینه اکتفا کند.