چرا برخی کارها بر زمین مانده؟/ «جهاد سازندگی» در قالب «مدیریت جهادی» شکل گرفت/سبک مدیریتی که باید نهادینه شود

سرویس سیاسی «فردا»؛ جهاد سازندگی در همان سال های اول انقلاب، یک پدیده جدیدی بود که طعم مدیریت جهادی و اقدامات جهادی را به مردم چشاندند. جهاد سازندگی از جمله نهادهای انقلابی بود که برای حل بسیاری از مشکلات در جامعه شکل و مورد حمایت حضرت امام قرار گرفت و بسیاری از نیروهای ارزشی و انقلابی خصوصا در عرصه محرومیت زدایی وارد جهاد سازندگی شدند و تلاش های زیادی را نیز انجام دادند. جهاد سازندگی در دهه اول انقلاب از کارنامه درخشانی برخوردار است و حتی ایثارگری جهادگران را در عرصه دفاع مقدس هم مشاهده کرده ایم.

اما در پاسخ به این سوال که جهادسازندگی منحل شده است یا نه؟ بایدگفت واقعیت این است که جهادسازندگی با وزارت کشاورزی ادغام شده و امروزه مجموعه ای را به شکل ترکیبی به عنوان وزارت جهاد کشاورزی تشکیل داده است. یعنی این طور نیست که جهادسازندگی را از یک مقطعی به بعد منحل کرده باشیم و به آن دوره پایان داده باشد بلکه به شکلی جدید فعالیت می کند. اما آنچه که امروز در عرصه مدیریتی حائز اهمیت است نیاز به یک تغییر و تحول در عرصه مدیریتی کشور در حوزه های گوناگون است . 35 سال از انقلاب گذشته و سال جاری را مقام معظم رهبری سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نامگذاری فرمودند. در طی سال های اخیر مقوله مدیریت جهادی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بایستی با یک تبیین از مدیریت جهادی و تبعیت کردن از یک گفتمان تلاش کنیم در تمام عرصه های مدیریتی کشور این مدیریت جهادی را ایجاد و نهادینه کنیم. مختصات مدیریت جهادی بر هر نوع مدیریتی که در کشور در هر سطحی که وجود دارد باید حاکم باشد چرا که برای ما به گونه ای است که برای پیشبرد کارها و انجام امور و سازندگی و ایجاد پیشرفت باید همین مسیر را انتخاب کنیم و غیر از این راه دیگری هم نداریم . در حوزه مدیریت جهادی فقط صرفا بحث سازندگی نیست در همه حوزه های مدیریتی شاید در حوزه سازندگی از یک اهمیت بیشتر و برجسته ای برخوردار باشد. آنچه که مهم است توجه به این نکته است که ملت ما در برابر نظام سلطه قرار دارد و نظام سلطه با همه ابزارهایی که در اختیار دارد به جنگ با ملت ما آمده است. وقتی که دولتمردن آمریکایی مرتب از ادبیات تهدید استفاده می کنند و بر این نکته تاکید دارند که همه گزینه ها بر روی میزشان قرار دارد این سخن آنها نشان دهنده این واقعیت است که نظام سلطه و آمریکایی ها در هر زمینه و هر عرصه و در هر حوزه ای که برایشان مقدور باشد تلاش می کنند به نظام و ملت اسلامی ضربه بزنند. ما دشمن کینه توزی پیش رو داریم که به دلیل وحشت از احیای اسلام و وحشت از آینده ای که تمدن نوین اسلامی شکل خواهد گرفت مصمم شده از تمام توان خودش برای ضربه زدن در حوزه سیاسی اجتماعی فرهنگی در هر زمینه ای که بتواند به ما ضربه خواهد زد استفاده کند. در اینجا مقام معظم رهبری وقتی که شعار امسال را مطرح فرمودند با صراحت از سخنرانی خودشان در فروردین سال جاری در مشهد مقدس هدف راهبردی شعار سال را قوی شدن ملت ایران و افزایش اقتدار ملی نامیدند و لذا تصریح کردند اگر ملت ایران بخواهد در برابر این دشمن کینه توز که به دنبال باج گرفتن هستند بایستد در برابر آنها باید خودش را قوی نماید. از دستاوردهای جهاد سازندگی که امروز در قالب مدیریت جهادی خود را نشان می دهد این است که برای قوی شدن ملت ایران است ینیاز داریم در حوزه فرهنگ، اقتصاد تحولات اساسی رخ دهد و اشکالات این حوزه ها برطرف شود و فرهنگ ما به یک فرهنگ پویا تبدیل شود و اقتصاد ما از این حالت به یک اقتصاد مقاومتی و آسیب ناپذیر تبدیل شود باید با یک عزم ملی و مدیریت جهادی این تحولات را رقم بزنیم و اقتدار ملی را افزایش دهیم. مدیریت جهادی یک سبک مدیریتی است که می توان گفت کاملا علمی و براساس محاسبه و برآورد و براساس مبانی دینی شکل گرفته است و باید در حوزه های مختلف اتفاق بیفتد. وقتی از مبانی دینی صحبت می شود یعنی اینکه کلمه جهاد و مدیریت را از منظر دین باید نگاه کرد و آن را در صحنه نبرد با دشمنی که با هویت، ملت، انقلاب و نظام ما ایستاده است به کار برد. برای مثال وقتی بحث جهاد نظامی مطرح می شود زمانی که دشمن حمله می کند و اقدام نظامی می کند مورد بحث است. امروز جنگ اقتصادی را دشمن علیه ما به راه انداخته است و باید جهاد اقتصادی را مدیران در برنامه خود داشته باشند در این جهاد اقتصادی حتما باید طرح ها، نقشه ها و برنامه های دشمن را دید و مجموعه اقدامات او را مورد توجه قرار داد. در عرصه فرهنگی دشمن جنگ فرهنگی به راه انداخته و باید جهاد فرهنگی کنیم و اگر در عرصه علمی مورد تهاجم هستیم و دشمن می خواهد جلوی پیشرفت های ما را بگیرد و باید جهاد علمی نماییم و باید در همه عرصه ها مدیریت های ما مدیریت جهادی باشد. مدیریت جهادی اولین خصیصه اش اش این است که "ما می توانیم "یعنی اگر کاری درست است باید آن را انجام داد حتی اگر امکانات مادی هم به خوبی فراهم نباشد. در اینجا خستگی و احساس یاس و نامیدی معنا ندارد. برای مثال در اوائل انقلاب زمانی که پاوه در محاصره قرار گرفت و جریانات ضدانقلابی شهر پاوه را تهدید می کردند حضرت امام با یک تهدیدی بیان فرمودند پاوه باید آزاد شود. یا وقتی ارتش بعثی عراق آبادان را محاصره کرده بود امام فرمودند حصر آبادان باید شکسته شود و یا باید خرمشهر آزاد شود. یعنی ما می توانیم زیرا مدیران جهادی و رزمندگان و کسانی که در این عرصه می خواهند یک اقدام صحیحی را انجام دهند نگاهشان صرفا به آنچه که به شکل مادی و ملموس در آن هست نمی باشد. امروز در بسیاری از جاها بسیاری از کارها روی زمین می ماند به این دلیل که برخی از مدیران ما برای انجام آن کار صرفا به آنچه پیش رویشان هست نگاه می کنند و عنایات الهی و امدادهای غیبی را باور ندارند. یکی از مسائلی که در مدیریت جهادی اهمیت دارد نوع نگاه و نوع باور است. وقتی در عرصه پیکار با دشمن قرار داریم برای انجام کارهای بزرگ قدرت خداوند را هم در کنار خودمان ببینیم و اینجا هست که بحث خلوص و قدرت و باور الهی مطرح می شود. این فقط در بخش نظامی نیست در هر جایی که دشمن بخواهد ورود پیدا کند کسانی که مدیریتشان مدیریت جهادی است هیچ احساس ناتوانی نمی کنند. این کلمه ما می توانیم ریشه در فرهنگ و آموزه های دینی ما دارد و یک مدیر جهادی در حوزه هایی که مدیریت دارد می تواند کارهای بزرگ انجام دهد. در سال جاری که با عنوان اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نامگذاری شده باید این نوع مدیریت را تببین، تبلیغ و ترویج کرد و به یک باور عمومی تبدیل نمود و آموزش داد و مدیران را متحول ساخت. این سبک را باید در همه حوزه ها وارد کنیم حتی در حوزه هایی که شاید به نظر واجد اهمیت نباشد چون امروزه دشمنان با همه توان خودشان زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی ما را مورد هجوم خود قرار دادند و در یک نبرد همه جانبه با دشمن هستیم و مدیریت این عرصه با دشمن کینه توز باید مدیریت جهادی باشد. پس می توان گفت امروز نیز جهاد سازندگی خود را در مدیریت جهادی بروز داده است با گسترده شدن فعالیت ها.