مذاکره صالحی برای احداث نیروگاه‌های جدید

فارس: علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران شنبه‌شب در برنامه نگاه 1 شبکه اول سیما نقطه‌‌نظرات خود را با مردم در میان گذاشت.

وزیر امور خارجه سابق کشورمان ضمن تسلیت ایام پایانی ماه صفر در این برنامه تلویزیونی اظهار داشت: اسلام دینی محمدی‌الظهور و حسینی‌البقا بود.

وی در خصوص سرمایه‌گذاری‌های عظیم کشورهای پیشرفته در صنعت هسته‌ای و پیشرفت‌ها و برنامه‌های کشور برای استفاده از برق هسته‌ای ابراز داشت: قریب به 16 درصد برق تولیدی جهان از انرژی هسته‌ای است. فرانسه 80 درصد برق خود را از انرژی هسته‌ای به دست می‌آورد.

صالحی تصریح کرد: به قدری انرژی هسته‌ای از نظر اقتصادی و زیست محیطی مناسب است که کسی نمی‌تواند خود را از آن مستغنی بداند. در ایران برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در سبد انرژی سهمی برای انرژی هسته‌ای داشته باشیم. این از طریق بررسی‌های مهندسی، اقتصادی و امکان‌سنجی به دست آمده که اولین امکان‌سنجی قبل از انقلاب انجام شد و به این نتیجه رسیدند که باید 20 هزار مگاوات برق هسته‌ای تولید شود.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود که علی‌رغم تمام مشکلات ایران اولین کشور در غرب آسیا است که از برق هسته‌ای برخوردار است. در ماه‌های اخیر 1.5 میلیارد مگاوات ساعت برق در نیروگاه بوشهر تولید شده است.

وی همچنین از توقف دو ماهه نیروگاه بوشهر در آینده نزدیک برای تعویض سوخت خبر داد و ادامه داد: مجلس مصوبه‌ای دارد که بر اساس آن دولت باید زمینه تولید 20 هزار مگاوات برق هسته‌ای را فراهم کند. برای ساخت نیروگاهی مثل بوشهر که 1000 مگاوات ظرفیت دارد 4 تا 5 میلیارد دلار هزینه لازم است و برای آن باید از تامین سوخت مطمئن بود لذا باید از چرخه سوخت مناسب برخوردار باشیم.

صالحی اضافه کرد که در یک افق بلندمدت بین 20 تا 25 سال طول می‌کشد که به 20 هزار مگاوات برسیم اما در برنامه میان‌مدت 10 تا 12 ساله می‌خواهیم 3 الی 4 نیروگاه جدید به غیر از بوشهر داشته باشیم. وی از مذاکره با روس‌ها برای احداث نیروگاه‌های جدید هم خبر داد.

رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه ابراز داشت: بخش قابل توجهی از علم ساخت نیروگاه هسته‌ای در کشور وجود دارد. ایران در تاسیس نیروگاه عادی تجارب خوبی دارد و ژنراتورها و توربین‌های بزرگ می‌سازد پس در این بخش مشکلی نداریم. در بخش هسته‌ای این نیروگاه‌ها نیز الفبای صنعت هسته‌ای را می‌دانیم و تجهیزات را می‌شناسیم و برخی را می‌توانیم بسازیم. آن مقدار از ظرفیت بالقوه ایران که آماده سهیم بودن در ساخت نیروگاه‌هاست به کار گرفته خواهد شد. لذا در عقد قرارداد برای ساخت نیروگاه، نیروگاه به نیروگاه سهم خود را در ساخت بیشتر می‌کنیم و به خوداتکایی می‌رسیم. در بخش طراحی سوابق خوبی داریم و علت آن طراحی رآکتور اراک است که تمامی المان‌های یک نیروگاه را دارد.

صالحی تصریح کرد که نیروگاه بدون چرخه سوخت ارزشی ندارد و افزود: از اکتشاف تا پسماندداری به همت جوانان غیور خود تمام مراحل را طی کرده‌ایم و برای توسعه نیز برنامه داریم. وی همچنین از یک برنامه بزرگ اکتشاف خبر داد.

رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد در تولید سانتریفیوژ جدید هیچ امری برای ما مجهول و غامض نیست و تنها به زمان نیاز داریم. سانتریفیوژهای نسل اول دارای اشکالات طراحی بودند لذا روی نسل‌های بعدی کار کردیم. دو نوع سانتریفیوژ نسل دوم تولید کرده‌ایم که اینها دو برابر طراحی قبلی ظرفیت دارند و از نظر عملی 3 برابر سانتریفیوژهای قدیمی هستند. الان آنچه در حال تولید اورانیوم غنی‌شده است، نسل اول است. 1000 سانتریفیوژ نسل دوم نصب کرده‌ایم اما به‌خاطر مسائل مذاکرات به آنها گاز تزریق نکرده‌ایم.

صالحی در خصوص ابعاد فنی توافق ژنو ابراز داشت که این توافق هنوز اجرایی نشده است. عدم تزریق گاز به سانتریفیوژهای جدید تصمیمی سیاسی بود که در دولت قبل گرفته شد. قرار است که بر اساس توافق در این 6 ماه سانتریفیوژ جدیدی نصب نکنیم.

وی ابراز داشت که بازرسی از اراک در چارچوب توافق پادمانی نبود و تا زمانی که سوخت اورانیوم به رآکتور عراق وارد نکرده‌ایم اجازه داریم اجازه بازرسی به آژانس ندهیم. اجازه دادیم چون واقعا به دنبال شفاف‌سازی هستیم. برای زدودن بهانه‌ها اجازه دادیم بازدید مدیریت شده انجام دهند. بین بازدید و بازرسی تفاوت وجود دارد.

صالحی ادامه داد: بازرسان آژانس یک بازدید مدیریت شده نیز از معدن گچین بندرعباس خواهند داشت که از خواسته‌های آمانو در تهران بود.

وی تاکید کرد غنی‌سازی حق ماست و اگر غنی‌سازی 20 درصد را کنار می‌گذاریم اقدامی داوطلبانه است. خوشبختانه با قیمت خوبی تاسیسات 20 درصد را ایجاد کردیم که از قیمت خرید هم بهتر بود. اگر به غنای بیش از 20 درصد نیاز داشته باشیم حق داریم غنی‌‌سازی کنیم اما شاید اگر از خارج بخریم مقرون به صرفه‌تر باشد.

صالحی در خصوص انتقادات مطرح شده از توافق ژنو اظهار داشت که ماده 4 ان‌پی‌تی به روشنی می‌گوید که کشورهای عضو آژانس حق استفاده از انرژی صلح‌آمیز از جمله غنی‌سازی دارند. ما یک پرونده ساختگی به نام پرونده هسته‌ای ایران داریم با بهانه‌ها و اتهامات گوناگون. چون این پرونده ساختگی باز شد و سیاسی شد، لاجرم باید بهانه‌های آنها را پاسخ دهیم. الان آن مقدار که به مسائل فنی و حقوقی برمی‌گردد تا حدود زیادی پاسخ‌های لازم داده شده و اکنون با آنها در عرصه سیاسی کلنجار می‌رویم. آنها می‌دانند که ما بر اساس حکم حکومتی مقام معظم رهبری، انحرافی از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای نداشته‌ایم؛ اما این یک چالش سیاسی است که آنها ایجاد کرده‌اند. یک کشور در حال توسعه برای اولین بار به صورت مستقل در حال خودنمایی است و این برای آنها سنگین است.

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه ایران با حفظ حقوق خود آماده تعامل است ابراز داشت که تعهدات ایران در توافق ژنو فراتر از پادمان است اما فراتر از ان‌پی‌تی نیست و زیر سقف پروتکل الحاقی قرار می‌گیرد.

صالحی ادامه داد که ما آمادگی داریم با استفاده از مکانیزم‌های شناخته شده بین‌المللی نگرانی طرف مقابل را رفع کنیم.

وی افزود: ما نمی‌خواهیم در سال هزار تن غنی‌سازی کنیم. نیازی به آن نداریم. ما اگر اطمینان داشتیم آنها سوخت ما را تامین می‌کنند ضرورتی برای غنی‌سازی نبود. برزیل هم سوخت نیروگاه‌های خود را خودش تامین نمی‌کند. خیلی کشورها هستند که دارای رآکتور هستند اما ضرورتی ندیده‌اند که خود غنی‌سازی کنند اما شرایط ما فرق می‌کند. ما بارها خلف وعده دیده‌ایم لذا این تصمیم استراتژیک را نظام گرفت که به طور مطمئن وارد بحث هسته‌ای شود. لذا وارد چرخه سوخت هسته‌ای شدیم.

صالحی در بخش دیگری اشاره کرد: در این 6 ماه است که نمی‌توانیم سانتریفیوژ جدید نصب کنیم و بعد از آن این امکان وجود دارد.

وی تصریح کرد که قریب به 19000 سانتریفیوژ داریم که 9000 تای آنها مشغول به کار است. این 9000 تا همچنان کار می‌کند اما سانتریفیوژهای جدید فعلا مشمول تزریق گاز نمی‌شوند. 20 درصد را تعلیق می‌کنیم یعنی سانتریفیوژهای آن را به 5 درصد اختصاص می‌دهیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی اشاره کرد که ایران دیگر به تولید اورانیوم 20 درصد در شرایط فعلی نیاز ندارد و بیش از 400 کیلو تاکنون تولید کرده است.

صالحی تاکید کرد که ایران تا هر غنایی که بخواهد از نظر فنی توان غنی‌سازی را دارد و در این خصوص تنها بحث چینش ماشین‌ها مطرح است.

وی با اشاره به برخی نقدها ابراز داشت که وقتی می‌گوییم توافق طرفین، یک طرف ما هستیم و چیزی را از دست نمی‌دهیم. ما یک مقدار می‌خواهیم غنی‌سازی کنیم تا تامین سوخت نیروگاه‌هایمان مطمئن باشد. در آینده اگر کسی به ما سوخت ارزان‌تر داد می‌توانیم به جای غنی‌سازی خریداری کنیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی تصریح کرد که ایران به طرف مقابل اطمینان ندارد اما می‌خواهد نشان دهد که اهل تعامل است نه اهل لجاجت. افکار عمومی دنیا باید روشن شود که جمهوری اسلامی ایران اهل تعامل است.

وی در خصوص رآکتور آب سنگین اراک نیز ابراز داشت که قرار است در این 6 ماه برخی اجزای اصلی این رآکتور نصب نشود. رآکتور اراک حدود 85 درصد پیشرفت داشته و اگر کامل شود تازه 7 تا 8 ماه نیاز به تست با آب سبک دارد تا بعدا سوخت وارد شود. کارهای عظیمی در این 6 ماه در اراک وجود دارد که باعث غرور عظیم می‌شود.

صالحی با یک سلسله استنادات فنی تاکید کرد که رآکتور اراک نمی‌تواند برای تولید پلوتونیوم 239 مناسب برای تولید بمب هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد.

وی افزود که ایران تنها در سطح آزمایشگاهی دست به بازفرآوری زد که در سال 2003 آن را دواطلبانه تعطیل کرد چون نیازی به آن نداشت اما اگر بخواهد حق دارد تاسیسات بازفرآوری داشته باشد. علم و فن بازفرآوری را داریم اما نیازی فعلا به آن نداریم.

رئیس سازمان انرژی اتمی ابراز داشت حتی اگر طرف غربی به توافق ژنو عمل نکند باز هم ایران برنده است چون به جهان ثابت می‌کند که اهل منطق است و طرف مقابل است که نقض عهد کرده است.

صالحی با اشاره به اینکه بازرسی‌ها برای ایران مشکل‌ساز نخواهد بود ابراز داشت که این چنین نیست که ایران آن‌چنان گام اول را بلند برداشته باشد که در گام دوم چیزی برای چانه‌زنی نداشته باشد اما در خصوص این مساله توضیح بیشتری نداد.

وی در خصوص بیمارستان تخصصی هسته‌ای نیز گفت که در این زمینه باید قدم‌های بلندتری را برداریم. سازمان انرژی اتمی از عهده هزینه‌های ساخت چنین بیمارستانی با همه تجهیزات مدرن روز نمی‌آید بنابراین قرار است با بخش خصوصی وارد گفتگو شود. امروز با دکتر قالیباف شهردار تهران صحبت‌هایی داشتم که بتوانیم با هم یک مجموعه نمونه‌ای بسازیم که برآورد شده 1000 میلیارد تومان هزینه داشته باشد.