برنامه قالیباف در موضوع دیپلماسی هسته ای چیست؟

سرویس سیاسی «فردا»- غروب جمعه، شنوندگان رادیو گفتگو روی موج FM پای مناظره رادیویی نمایندگان 7 تن از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری نشسته بودند تا برنامه نامزدها را در زمینه دیپلماسی هسته ای و راهکارهای این 8 نفر در خصوص نحوه احقاق حق مردم، به دست آورند. در این مناظره رادیویی نمایندگان 7 تن از کاندیداهای ریاست جمهوری به بحث و تبادل نظر پرداختند و اتفاقا مباحث داغ و خواندنی بین آنها درگرفت. پرویز اسماعیلی به نمایندگی از محمد باقر قالیباف، سید مهدی معنوی به نمایندگی از محسن رضایی، علی خرم به نمایندگی از محمد رضا عارف، محمد جمشیدی به نمایندگی از سعید جلیلی، علی اصغر محمدی به نمایندگی از علی اکبر ولایتی، علیرضا آلادپوش به نمایندگی از سید محمد غرضی و منوچهر محمدی به نمایندگی از غلامعلی حداد عادل در این مناظره رادیویی حضور داشتند. بخش اول مناظره با فرصت 5 دقیقه ای بخش اول مناظره با سوالی در زمینه راهکارهای کاندیداها در زمینه انرژی هسته ای آغاز شد و هر یک از نمایندگان کاندیداها فرصت داشتند برنامه های نامزد انتخاباتی خود را در 5 دقیقه تشریح کنند. در ادامه خلاصه ای از قسمت اول اظهارات نمایندگان کاندیداها را بخوانید. نماینده رضایی: از سال 2010 تحریم های بسیاری علیه جمهوری صورت گرفت. به اعتقاد ما این تحریم ها ناعادلانه بود و بعضا اثرات خود را هم به دلیل ایستادگی مردم ایران از دست داد. ما اعتقاد داریم که پرونده هسته ای باید از روال سیاسی خارج شود تا بتوانیم از حقوق خودمان استفاده کنیم. نماینده عارف: در خصوص پرونده هسته ای سوالاتی در ذهن مردم ایجاد شده و بعضا آن را از آقای عارف می پرسند. اولین سوال این است که بالاخره چه زمانی پرونده هسته ای به پایان می رسد و سوال بعدی این است که چگونه می توان کاری کرد که این پرونده بدون تنش زایی حل شود؟ پاسخ آقای عارف این است که به علت عدم شفافیت پرونده، ایشان نمی داند تا چه زمانی این مسئله طول خواهد کشید. از سوی دیگر ایشان معتقد است که هر پروژه ملی دارای قیمت و خط قرمزی است و نباید از آن خط قرمز عبور کرد. آقای عارف می گوید پروژه هسته ای نباید به قیمت به خطر افتادن تمامیت ارضی ایران تمام شود. آقای عارف می گوید جای یک دیپلماسی قوی در حل مسائل هسته ای خالی است و ما می توانستیم در گفتگوها از تیم قوی تری استفاده کنیم و نباید افراد کار کشته و با تجربه در این زمینه را کنار می گذاشتیم. نماینده جلیلی: دوست داشتیم دوستان بیشتر در زمینه کیفیت کار و نحوه پیشبرد موضوع هسته ای صحبت کنند. موضوع هسته ای از نگاه ما جزو مسائل سیاست خارجی کشور است. در این زمینه سیاست هسته ای با سیاست خارجی منطقه ای ما در یک مسیر قرار دارند. آقای جلیلی رویکرد خود را در قالب منطق، اقتدار و ابتکار قرار داده است. خط قرمز آقای جلیلی هم در بحث هسته ای 2 مسئله است. یکی اینکه تحریم ها برداشته شود و دوم اینکه حقوق مردم ایران احقاق شود. نماینده حداد عادل: از نظر آقای حداد ما باید ابتدا صحنه بین المللی را شناسایی کنیم و بازیگران این صحنه را بشناسیم. ما با 2 گروه بازیگر طرف هستیم یکی دشمنان و سلطه گران و دیگری کشورهای در حال توسعه که نگاه به موفقیت های ایران دارند. آمریکا با هسته ای شدن ایران مشکلی ندارد آنها در کل با کلیت نظام جمهوری اسلامی مخالفت دارند. در این بین ایستادگی ملت ایران در مقابل تهدیدها و تحریم ها یک الگو برای کشورهای دیگر شده است. ما در بحث هسته ای حتی یک قدم هم نباید به عقب برداریم چه بسا در دوران اصلاحات مشاهده کردیم که وقتی یک قدم به عقب برداشتیم آنها ما را مجبور کردند که ده ها قدم به عقب برداریم. نماینده قالیباف: موضوع هسته ای ایران قدر مطلقی است بین هسته ای شدن ایران از یک طرف و فتوای رهبر معظم انقلاب مبنی بر عدم استفاده و دستیابی ایران به سلاح هسته ای. آقای قالیباف موضوع هسته ای را یک مسئله ملی و غیر سیاسی می داند و دولت ایشان برنامه های بسیار خوبی برای اثبات حقوق مردم ایران دارد. از سوی دیگر ایشان معتقد است حضور موفق ایران در مذاکرات باید به کاهش تحریم ها و بهبود وضعیت اقتصادی ختم شود. پس اول باید اقتدار داخلی را قوت بخشیم و بعد از آن برنامه ای سریع برای ثبات اقتصادی ایجاد کنیم تا از این طریق وعده 2 ساله آقای قالیباف در زمینه سامان دادن به اقتصاد کشور محقق شود. از نظر ما ادامه مذاکرات با 5+1 باید به احقاق حقوق ملت ایران و رفع سریع تحریم ها منجر شود. در این زمینه معتقد هم هستیم که فعال شدن دستگاه دیپلماسی در موضوع هسته ای یکی از واجبات است. نماینده غرضی: آمریکا با ستیز درازمدتی داشته ودارد و به دنبال شکست سیاسی ایران است و موضوع هسته ای نیز بهانه ای است برای اینکه اهداف خودش را در این مسیر پیگیری کند. از نظر بنده تحریم ها نتیجه گزارشات آژانس است. اما در کل خصومت سیاسی کشورهای 5+1 نیز باعث شده تا تحریم ها افزایش یابد. نماینده ولایتی: موضوع فناوری هسته ای یک دستاورد عظیم تاریخی برای کشور ایران است و توسط علما و دانشمندان این مرز و بوم محقق شده و وظیفه هر دولتی که سر کار می آید حفظ و حراست از این دستاوردهای به دست آمده است. تمام توان دکتر ولایتی هم این است که از این دستاوردها حراست کند. توقع مردم نیز این است که دولت هزینه دستیابی به این دستاورها را کاهش دهد. اولویت آقای ولایتی در بحث سیاست خارجی بر مسئله هسته ای خواهد بود. بخش دوم مناظره با فرصت 20 دقیقه ای در بخش دوم این مناظره هر کدام از کاندیداها فرصت داشتند تا به مدت 15 دقیقه به بحث و تبادل نظر با یکدیگر بپردازند و هر یک از نمایندگان سایر کاندیداها نیز اگر پاسخ یا سوالی برایش مطرح شد، می توانست در میانه گفتگوی شخص بحث کننده وارد شود. در این بین غیبت نماینده حسن روحانی باعث شد تا 5 دقیقه فرصت بیشتر به نمایندگان سایر کاندیداها داده شود و هر کدام 20 دقیقه فرصت ارائه نظر خود را داشته باشند. نماینده رضایی: اگر موضوع هسته ای یک مسئله ملی است، باید هزینه های آن را نیز متحمل شویم. چراکه برای رسیدن به هر موفقیتی باید هزینه هایی پرداخت کرد. استراتژی موجود و فعلی در بحث هسته ای می تواند حفظ شود و ظرفیت های جدیدی در این زمینه ایجاد کرد. یکی از این ظرفیت ها استفاده از اختلاف و شکاف موجود در بین اعضای 5+1 است. از سوی دیگر تیم مذاکره کننده هسته ای می تواند تیم قوی تری باشد. نماینده قالیباف: من تاکید می کنم این مناظره به معنای تقابل نیست، بلکه تفاهم در این زمینه باید به وجود آید. توانمندی هسته ای موجود ناشی از زحمات همه ی دولت های گذشته است. با نگاه منصفانه باید سهم هر دولت در دستیابی به موفقیت های هسته ای محترم شمرده شود. انرژی هسته ای جزو حقوق اصلی ملت ایران است. نکته ای که من در خصوص صحبت های نماینده آقای عارف باید بگویم این است که در اصل عامل تشنج در 10 سال گذشته در مسئله هسته ای ایران نبوده است. چراکه ما کاملا بر اساس معاهدات عمل کرده ایم. اما آن بلوکی که از ابتدای انقلاب دشمنی خود را با ایران آغاز کرده، آنها هستند که تشنج را ایجاد کردند. ما یاد گرفته ایم در جامعه جهانی، حق مردم کشورمان را باید در سختی ها بگیریم. در طی سالیان اخیر حتی دانشجویان ایران را از تحصیل در رشته های معتبر دانشگاه های بزرگ دنیا منع کرده اند و این مصداق دشمنی های صورت گرفته است. نماینده عارف: این مسائلی که ما مطرح کردیم سوالاتی بودکه مردم پرسیده اند و ما باید کاری کنیم که مردم با ما باشند. نماینده آقای جلیلی در بخش اول اظهارات خود دو خط قرمز ایشان در زمینه انرژی هسته ای را مطرح کردند که به نظر من این 2 خط قرمز ایشان از مسائل ثانویه است. نماینده جلیلی: حفظ دستاوردهای ملی و رفع تحریم ها 2 خط قرمز آقای جلیلی است. سوال ما این است که این 2 مسئله از نظر آقای عارف و نماینده ایشان جز اصول اولیه نیست؟ من احساس می کنم صحبت هایی که نماینده آقای عارف بیان کردند سرشار از آدرس های غلط به مردم است. شما می گویید خط قرمز ها کجاست من از شما این سوال را می کند که خط قرمز طرف مقابل ما کجاست؟ دشمن و دولت آمریکا به دنبال انرژی هسته ایران نیستند بلکه آنها کلیت نظام جمهوری اسلامی را هدف قرار داده اند. از نظر ما آمریکایی ها امروز در موضع ضعف قرار گرفته اند. به همین دلیل تهدید شدن تمامیت ارضی کشور که نماینده آقای عارف مطرح کردند یک آدرس دروغ به مردم است. نماینده ولایتی: آقای ولایتی دستاورد هسته ای را جرئی از تمامیت ارضی کشور می داند و چاه گازی که در کشور وجود دارد را کمتر از وجب به وجب خاک کشور نمی داند. غربی ها اگر امکان حمله به ایران را داشتند در سی و چند سال گذشته یک لحظه هم غفلت نمی کردند. نماینده حداد: هر نوع عقب نشینی در مقابل خواسته های 5+1 اشتباه است. ما باید با خواسته های آنها مقابله کنیم. یعنی اگر حتی به کشور ما حمله هم کردند در مقابل دشمن ایستادگی کنیم. ما 34 سال است که با همین مقاومت در مقابل دشمنان ایستادگی کردیم. ما باید تحریم ها را به فرصت تبدیل کنیم. به جرات می توانم بگویم اگر تهدیدها در این 34 سال نبود، ما تا این حد پیشرفت نداشتیم. من از صحبت بعضی کاندیداها تعجب می کنم. آقای ولایتی می گوید ما باید با دنیا آشتی کنیم. این چه جمله ای است. ایشان خودشان نزدیک به 16 سال وزیر امور خارجه بوده است. من هر چه فکر کردم ما با کدام کشورها قهر بودیم به نتیجه نرسیدم. یا اینکه آقای رضایی می گوید ما در صورت صحبت به آمریکا شرطی با آنها تعیین می کنیم که آمریکا حق حمله به ایران را ندارد. من نمی دانم این چه جمله ای است و چرا باید از موضع ضعف صحبت کنیم؟ نماینده ولایتی: نظر آقای ولایتی این است که دیپلماسی سیاست خارجی باید در خدمت موضوع هسته ای باشد. نماینده آقای حداد گویا مدت هاست از مسائل بین المللی خبر ندارند. ما امروز با نزدیک ترین همسایگان خود هم مشکل داریم و نتوانسته ایم روابط با کشورهای همسایه را مدیریت کنیم. نماینده رضایی: جمله ای که آقای رضایی در خصوص آمریکا مطرح کرده به نظر ما یک امتیازگیری از آمریکاست و نشان دادن موضع ضعف نیست. اینکه نماینده آقای حداد این جمله را نشانه ضعف می داند جای تعجب دارد. نماینده قالیباف: استقامت همراه با تدبیر، هوشمندی و هوشیاری باید باشد. ما با وحدت داخلی و اقتصاد قوی باید کاری کنیم که تحت فشار امتیاز ندهیم. از نظر ما باید از همه ظرفیت هایی که در بحث هسته ای می توانند کمک کنند باید استفاده کرد. من معتقد هستم که تیم مذاکره کننده فعلی می توانست تیم قوی تری باشد. ما در کشور خودمان افراد برجسته ای داریم که می توان از آنها در تیم مذاکره کننده بهره برد. نماینده عارف: من از نوع بحث کردن نماینده آقای جلیلی تعجب می کنم و می دانم اگر مطالب مطرح شده از سوی ایشان را به آقای عارف اطلاع دهم، حتما ایشان نیز ناراحت می شوند. تمامیت ارضی کشور برای همه مهم است. کسی با گفتن این جمله که تمامیت ارضی خط قرمز من است، به دنبال موضع گیری از حالت ضعف نیست. نظر آقای عارف این است که با یک دیپلماسی قوی بسیاری از مشکلات هسته ای حل می شود. نماینده غرضی: هر تیمی که کار و فعالیت می کند لزوما خودش نباید بگوید کار من خوب بود. چقدر خوب است که مردم را معیار قرار دهیم و مردم خوب و بد بودن مذاکرات و امور سیاسی ما را تایید کنند. نماینده جلیلی: اغلب افراد تیم مذاکره کننده هسته ای در چند سال گذشته از افرادی بودند که در دستگاه دیپلماسی حضور داشتند. نظر ما این است که آمریکا دنبال رویکرد فریب است و موضع ایران و نظام این است که هر وقت آمریکایی ها دست از رویکرد فریب بردارند ما پای مذاکره می نشینیم. تعامل با آژانس و رعایت قانون رویکرد فعلی تیم مذاکره کننده ایران است. نماینده حداد: در پاسخ به نماینده آقای ولایتی باید بگویم که امیدوارم که آقای ولایتی دیگر از عبارت " ما باید با دنیا آشتی کنیم" استفاده نکند. نماینده ولایتی: در زمان آقای ولایتی هیچ قطعنامه ای از سوی کشوری مثل عربستان به شورای حکام نرفت که 7 کشور علیه ایران رای دهند اما این اتفاق همین 8 ماه پیش روی داد. نماینده حداد: من با نظر نماینده آقای قالیباف موافق هستم که ما باید در کنار استقامت، موضوع تدبیر را نیز در پیش بگیریم. ما هم معتقدیم که تیم مذاکره کننده ما می توانست تیم قوی تری باشد. اعتقاد آقای حداد این است که ما باید بر خواسته های برحق خومان پابرجا باشیم. نماینده رضایی: ما هم چنان اعتقاد داریم می توانیم تیم مذاکره کننده قوی تری داشته باشیم. این قابلیت در جمهوری اسلامی وجود دارد که از تمام ظرفیت ها استفاده شود. نماینده غرضی: ما باید جایگاه خود را در تمام دنیا مشخص کنیم. باید انسجام ملی به وجود آید و از عقلانیت نیروهای درون نظام استفاده کنیم. نماینده ولایتی: اینگونه نیست که تصور کنیم یک عده در تل اویو نشسته باشند و برای دنیا تصمیم گیری کنند. ما باید از شکاف موجود در بین کشورهای 5+1 استفاده کنیم. دیپلماسی یک هنر است هنری که علم می خواهد و ممارست. نماینده قالیباف: در برنامه گفتگوی ویژه خبری آقای ولایتی فهرستی از دوستی ها و رفاقت با کشورهایی که با آنها دارد مطرح کرد این درحالی است که دیپلماسی خارجی ما با رفاقت داشتن افراد حل نمی شود. ما نباید به خنده های کشورهای خارجی توجه کنیم. شک نداریم اگر آمریکا می توانست با ایران مقابله کند، قبل از عراق و افغانستان به ایران حمله می کرد. اما آنها از قدرت ایران آگاهی داشتند. نماینده ولایتی: اقتصاد نیاز به منابع دارد. ما چگونه می توانیم بدون آزاد کردن منابع خارجی مشکلات اقتصادی را حل کنیم و این نیاز به یک دیپلماسی خارجی قوی دارد. حاشیه های مناظره: - در این مناظره نمایندگان 7 تن از کاندیداها حضور داشتند و تنها فرد غائب، نماینده حسن روحانی بود. - نماینده غلامعلی حداد عادل کمی دیرتر از سایرین به محل استودیو رادیو گفتگو رسید و ترافیک را بهانه این تاخیر قرار داد. این درحالی است که طی روزهای اخیر تهران روزهای خلوتی را در خود مشاهده می کند. - در این مناظره بحث های داغ و شنیدنی بین نمایندگان کاندیداها در گرفت که از جمله آنها می توان به بحث نمایندگان آقایان ولایتی و حداد، نماینده آقای ولایتی و جلیلی، نماینده آقای جلیلی و عارف، نماینده آقای عارف و ولایتی، نماینده آقای رضایی و جلیلی و نماینده آقای قالیباف و ولایتی اشاره کرد. - یکی از نکات جالب توجه این مناظره، تذکرات مکرر نماینده عارف به مجری بود که از وی درخواست کنترل نظم مناظره را داشت. - نماینده سعید جلیلی در پایان مناظره 30 ثانیه زمان کم آورد و هرچه از مجری برنامه درخواست زمان 30 ثانیه ای کرد، مجری برای رعایت عدالت به او وقت نداد.