نشریه لوموند:آیا «بهار ترکی» در راه است؟

واحد مرکزی خبر: تظاهرات عده‌ای انگشت‌شمار و اعتراض به تخریب پارک قدیمی «گزی» در مرکز شهر استانبول، به جنبش اعتراضی بزرگی برضد سیاست‌های رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، تبدیل که با سرکوب شدید و خشونت‌بار پلیس روبرو شد. اعتراضات این جنبش، متشکل از طیف‌های سیاسی از چپ افراطی تا جناح راست، تبلور همه نارضایتی‌های انباشته شده طی ده سال قدرت انحصاری اردوغان است که دائمأ با آشکار سازی نشانه‌های دینی در فضای عمومی جامعه لائیک ترکیه قصد استفاده ابزاری از دین را برای ادامه حکومت دارد. از این جمله اقدامات، تصویب قانونی در چند روز گذشته، مبنی بر محدود کردن مصرف الکل است. همچنین سوان نیسانیان، روشن‌فکر ارمنی ترکیه به جرم «توهین به مقدسات» به دلیل نقد پیامبر اسلام حضرت محمد(ص)، به سیزده ماه حبس محکوم شد. شهردار آنکارا نیز مردم را به «رفتار به روش‌های متناسب با ارزش‌های اخلاقی» فراخوانده بود. احزاب چپ و چپ افراطی ترکیه، دانشجویان و اتحادیه‌های کارگری، از سرکوب تظاهرات و موج دستگیری‌ها، که ماه‌ها به بهانه مبارزه با تروریسم، آنها را هدف قرار داده‌اند، خسته شده‌اند. علویان ترکیه، شاخه‌ای اقلیتی و لیبرال اسلامی، خود را قربانی تبعیض‌های دولت برآمده از حزب «عدالت و توسعه» ترکیه می‌دانند که آئین فرهنگی و مذهبی‌شان به رسمیت شناخته نمی‌شود. این فهرست، بسیار بلند بالاست، که همگی، رفتارهای مستبدانه نخست‌وزیر و سبک خشونت‌آمیز وی و طرح‌های عظیم شهری‌اش که استانبول را به مضحکه تبدیل می‌کند و نیز سیستم طایفه‌ای او را که از بیست سال پیش و زمان شهردار بودنش، در شهر استانبول پایه گذاری شده است، به اتفاق محکوم می کنند. حمایت از شروع روند مذاکرات پیوستن به اتحادیه اروپا و حرکت اصلاحات، قدرت اردوغان را شکل می‌داد. او در دو دوره انتخابات در سال‌های 2007 و 2011، که به همه پرسی برای حزب «عدالت و توسعه» تبدیل شده بود به ترتیب 47 درصد و 50 درصد آرا را کسب کرد و قدرتش تقویت شد. این تسخیر انتخاباتی، به اردوغان اجازه داد از دست همه مخالفان داخلی حکومت، خلاصی یابد. ارتش، دستگاه اداری، دستگاه قضایی و مطبوعات که هریک به‌طریقی با وی مخالف بودند، به ابزاری در خدمت حزب حاکم «عدالت و توسعه» و رهبر آن درآمدند. همچنین، زمانی که آشوب‌ها در میدان تقسیم استانبول در جریان بود، شبکه‌های تلویزیونی ترکیه، اردوغان را نشان می‌دادند که در کنفرانسی به مناسبت روز مبارزه با دخانیات، در حال سخنرانی بود. پلیس و سایر نیروهای انتظامی نیز، که از زمان به قدرت رسیدن اردوغان تعدادشان سه برابر شده است، تظاهرکنندگان را با خشونتی بی سابقه و بدون ترس از بازخواست، سرکوب می‌کنند. پس از اصلاح قانون اساسی و تغییر ساختار حکومت ترکیه به سیستم ریاست‌جمهوری، اردوغان در آرزوی تسخیر صندلی ریاست‌جمهوری ترکیه، در سال 2014 است که ترس از سرکوب‌ها و سخت‌گیری‌های جدید را در دل بسیاری انداخته‌است.