«بانوی آهنین» که بود؟/تصاویر

فارس: اولین نخست‌وزیر زن انگلیس، اولین رهبر زن حزب محافظه‌کار و اصلی‌ترین متحد «رونالد ریگان» امروز در سن 87 سالگی بر اثر عارضه قلبی درگذشت. «مارگارت تاچر» نخست‌وزیر اسبق انگلیس امروز بر اثر عارضه قلبی درگذشت. «مارگارت هیلدا تاچر» متولد 13 اکتبر 1925 بود. وی طولانی‌ترین دوران نخست‌وزیری انگلیس در قرن بیستم را ثبت کرد و اولین زنی بود که توانست به بالاترین مقام اجرایی انگلیس دست یابد.

تاچر به دلیل سیاست‌های سخت‌گیرانه‌اش از سوی یک روزنامه‌نگار «بانوی آهنین» لقب گرفته بود. سبک خاص وی همچنین سنگ بنای جدیدی در سیاست‌های حذب محافظه‌کار بود، تا جایی که سیاست‌های وی به «تاچریسم» موسوم شد. وی تا پیش از آنکه در سال 1959 از منطقه «فینچلی» به پارلمان انگلیس راه یابد، شیمیدان بود. تاچر بعدها در سال 1970 از سوی «ادوارد هیث» به عنوان وزیر آموزش و علوم انتخاب شد. او در سال 1975 در انتخابات درون حزبی محافظه‌کاران «هیث» را شکست داد و به رهبری مخالفان دولت رسید. او اولین زنی بود که رهبری یک حزب بزرگ انگلیس را در اختیار داشت. سرانجام تاچر در انتخابات سراسری 1979 به همراه حزبش به پیروزی رسید و به عنوان اولین زن در تاریخ انگلیس، به ساختمان نخست‌وزیری راه یافت. وی در بحث‌های اقتصادی بر بازار کار آزاد، خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی و کاهش توان و نفوذ اتحادیه‌های بازرگانی تاکید داشت. این سیاست‌ها در دوره اول نخست‌وزیری وی با رکود اقتصادی و نرخ بالای بیکاری همراه شد و موجب کاهش شدید محبوبیت او شد. با این وجود جنگ سال 1982 بر سر جزایر «مالویناس» و پیروزی انگلیس بر آرژانتین، نجات‌بخش وی بود و موجب شد تا او بتواند در انتخابات سال 1983 نیز در پست خود ابقا شود. تاچر چهار سال بعد باز هم به عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد. اما سومین دوره نخست‌وزیری برای وی خوش یمن نبود و با مخالفت‌های شدید عمومی و درون‌کابینه‌ای با سیاست‌های وی همراه شد. او نهایتا در نوامبر سال 1990 از نخست‌وزیری و همچنین رهبری حزب محافظه‌کار استعفا داد. تاچر در اوج دوران جنگ سرد به قدرت رسید و در این دوره به همراهی کامل با «رونالد ریگان» رئیس‌جمهور وقت آمریکا پرداخت. وی در اولین سال نخست‌وزیری‌اش از استقرار سامانه‌های موشکی آمریکا در غرب اروپا حمایت کرد و در مقابل سامانه زیردریایی‌های هسته‌ای «تریدنت» را از آمریکا دریافت کرد.

وی در آوریل 1986 به جنگنده‌های اف-111 آمریکا اجازه داد برای حمله به لیبی از پایگاه‌های نظامی انگلیس استفاده کنند. این در حالی است که نظرسنجی‌ها در همان زمان نشان داد که کمتر از 30درصد انگلیسی‌ها چنین تصمیمی را درست می‌دانسته‌اند. نخست‌وزیری تاچر با جنگ ایران و عراق نیز همزمان بود. وی در طول جنگ به حمایت همه‌جانبه از رژیم‌ صدام پرداخت و تا پیش از آغاز جنگ عراق و کویت هیچ‌گاه حاضر نشد که رسما عراق را به عنوان تجاوزگر به خاک ایران معرفی کند. وی در جنگ کویت و عراق طرفدار کویت بود. او در زمان تهاجم صدام به کویت در آمریکا به سر می‌برد. او در مذاکراتش با «جورج بوش» پدر که در سال 1989 جایگزین ریگان شده بود، مداخله نظامی آمریکا در خاورمیانه با هدف خروج نیروهای عراقی از کویت را خواستار شد. وی در تشکیل نیروهای ائتلاف بین‌المللی در جنگ خلیج هم نقش داشت، اما پیش از آغاز درگیری‌ها مجبور به کناره‌گیری از نخست‌وزیری شد. تاچر یکی از اولین رهبران اروپایی بود که از روی کار آمدن «میخائیل گورباچوف» رهبر اصلاح‌طلب شوروی استقبال کرد. وی پس از دیدار دوجانبه میان «ریگان» و «گورباچوف» در نوامبر 1988 گفت که جهان دیگر در دوران جنگ سرد به سر نمی‌برد. وی در سال 1984 برای اولین بار به شوروی سفر کرد.

«بانوی آهنین» پس از استعفا از نخست‌وزیری همچنان در مجلس عوام انگلیس حضور داشت. وی نهایتا در سال 1992 از حضور در مجلس عوام هم کناره‌گیری کرد.