سايه «انتخابات تك نفره» بر يمن

تابناک: مردم از دولت يمن خواسته‌هاي بسياري مانند پايان دادن به حكومت عبدالله صالح، برقراري عدالت، آزادي مطبوعات و بهبود اوضاع اقتصادي را دارند؛ هرچند كه مجريان امر با وعده‌هاي بسيار توانستند تا رضايت بخشي از مردم را به دست بياورند، اما اين‌كه آيا مردم پس از انتخابات به تمام مطالبات خود دست مي‌يابند يا نه در هاله‌اي از ابهام است. گرچه علي عبدالله صالح، ديكتاتور بركنار شده يمن انتخابات در اين كشور را نخستين گام اساسي براي آغاز مرحله‌اي جديد در تاريخ يمن عنوان كرده بود، اما برگزاري انتخاباتي با يك كانديدا و پيگيري طرح‌هاي آمريکا و رژيم‌هاي عربي حاشيه خليج فارس در اين انتخابات آينده دموكراسي و ايجاد حكومتي مردمي در اين كشور را با ابهاماتي روبرو كرده است. در شرايطي نخستين انتخابات رياست جمهوري يمن پس از کناره‌گيري ديکتاتور اين کشور با حضور 130 هزار نيروي امنيتي و پليس و با حضور تنها يک نامزد برگزار شد كه انقلاب يمن در وضعيت کنوني طبق نظر مردم اين کشور داراي مشکلات ريشه‌اي و عميقي است و تنها بحث بر سر استعفا و کناره‌گيري يک فرد نيست؛ چرا که در اين کشور همچنان تحقق دموکراسي به معناي واقعي کلمه امري دور از انتظار است و مردم اين کشور نيز همچنان در روياي توسعه به معناي واقعي آن هستند. اين انتخابات طبق طرح شوراي همکاري خليج فارس براي حل بحران يمن انجام شد که در پي آن عبدالله صالح در ازاي دريافت مصونيت قضايي از قدرت کناره‌گيري کرد و امور را به معاون ديكتاتوري خود عبد ربه منصور هادي واگذار کرد. با آنکه رسانه‌ها به نقل از مقامات يمني خبر از حضور چشمگير مردم مي‌دهند، اما به نظر مي‌رسد که اين کشور هنوز نتوانسته است به اهداف اصلي انقلاب خود دست يابد. مردم انقلابي يمن برگزاري اين انتخابات را اقدامي فرمايشي و نمايشي مي‌دانند که پاسخگوي خواسته‌هاي مردمي نيست؛ چرا که معاون صالح به عنوان تنها نامزد انتخابات رياست جمهوري يک رئيس جمهور مردمي نيست و وي در رژيم ديکتاتوري عبدالله صالح حضور داشته است. «توکل کرمان» فعال زن يمني و برنده جايزه صلح نوبل به «عبد ربه منصور هادي» رئيس جمهوري احتمالي جديد اين کشور هشدار داد که اگر اهداف انقلاب را محقق نکند، انقلابيون او را همانند علي عبداله صالح، رييس جمهور کنوني اين کشور سرنگون مي‌کنند. وي گفت: اگر اهداف انقلاب محقق نشود، همانطور که با دستان‌مان اولي را سرنگون کرديم، دومي را نيز سرنگون مي‌کنيم. در همين راستا محمدصادق الحسيني، كارشناس مسايل خاورميانه خاطرنشان كرد: برگزاري اين انتخابات به هيچ وجه نشان دهنده دموكراسي در يمن نیست بلكه انتخاب معاون عبد‌الله صالح انتصاب جديدي بر اساس تصميم سعودي‌ها، آمريكايي‌ها و قطري‌ها براي جلوگيري از سقوط ريشه‌هاي رژيم علي‌عبدالله صالح در يمن است. وي همچنين گفت: اين انتخابات توافق توطئه‌آميزي عليه نيروهاي انقلابي يمني است و در واقع يك ائتلاف نامقدسي ميان امراي ارتشي اين كشور، نيروهاي وابسته عربستان سعودي و سفراي عربستان و آمريكا در صنعا بوده و آن‌ها اين توطئه را پردازش كرده‌اند تا بقاياي رژيم صالح را نگه دارند و يك رييس‌جمهور ادامه دهنده سياست‌هاي صالح برسر كار آيد. هرچند كه اين طرح با اعتراض مردم يمن، گروه‌ها و احزاب روبه‌رو شد، ولي اقدامات فراواني در اين راستا صورت گرفت تا موافقت مردم و احزاب اصلي و سياسي با اجراي اين طرح و برگزاري انتخابات به اين شيوه را جلب كنند كه تا حدودي هم در اجراي نقشه خود موفق بودند و توانستند بخش قابل توجهي از احزاب و گروه‌هاي سياسي را با خود همراه كنند. وي افزود: آنها به اين بهانه، كه تنها از اين طريق مي‌توانند به حكومت عبدالله صالح پايان دهند و گامي جز اين براي پايان كار عبدالله صالح وجود ندارد، توانسته‌اند به اين انتخابات مشروعيت بخشند و اين تصور را در ميان راي‌دهندگان به وجود آورده‌اند كه راي آنها به منزله آري گفتن به رييس‌جمهور جديد نيست، بلكه گفتن نه به عبدالله صالح است. هرچند كه در قاموس دموكراسي، انساني و حقوق شهروندي چنين انتخابات تك‌حزبي و تحميل فرد توسط زور و فشار و تطميع پذيرفتني نيست. صادق الحسيني ادامه داد: در اين انتخابات مردم حتي حق نه گفتن نداشتند و فقط مي‌توانستند پاسخ آري در برگه‌هاي انتخاباتي بنويسند. بر همين اساس اكثريت مردم يمني شركت نكردند و جنوبي‌هاي يمني كه متهم به جدايي طلبي‌اند، نيز در انتخابات حضور نيافتند و در حال حاضر احساس جوانان انقلابي اين است كه توطئه در حال وقوع بوده و بايد به مبارزات ادامه دهند. وي افزود: اگر اصلاحات ويژه‌اي در يمن اتفاق افتد اين مساله مي‌تواند براي آل سعود در عربستان خطرناك باشد، اما جوانان انقلابي اعلام كردند كه باز هم به راه خود ادامه داده و بيش از 20 تشكل انقلابي و سازمان ادامه مبارزات را اعلام كرده‌اند كه پس از عبور از اين مرحله دوباره در ميادين حضور يابند. اين كارشناس مسائل خاورميانه با تاكيد بر حساسيت آل سعود در برابر تحولات يمن تصريح كرد: در يمن جوانان انقلابي تنها خواستار مطالبات مشروع خود هستند، اما عربستاني‌ها در عمليات گسترده‌اي اين جوانان را تروريست معرفي مي‌كنند و حتي وزارت‌خارجه عربستان بيانيه‌اي در اين باره صادر كرده است؛ در همين راستا نظير اين اتفاقات در بحرين روي مي‌دهد، اما تمام اين اتفاقات از سوي عربستان سعودي با چتر حمايتي معاون وزير خارجه آمريكا انجام مي‌شود. اين كارشناس مسايل خاورميانه درباره آينده تحولات يمني گفت: جوانان انقلابي مي‌دانند كه از اين انقلاب در يمن چه مي‌خواهند و پس از مدتي كه از اين طوفان عبور كنند مي‌توان در يمن شاهد يك سيستم دموكرات متكثر بود كه آينده تابناكي را به همراه خواهد داشت البته عبور از اين مرحله و دستيابي به دموكراسي واقعي نيازمند مبارزه جدي و ريشه‌اي با آل سعود است. در جريان برگزاري اين انتخابات منابع خبري از درگيري‌هاي استان عدن در جنوب يمن ميان طرفداران جدايي طلب‌هاي جنوب اين كشور با نيروهاي امنيتي خبر دادند كه در جريان آن دست كم 9 تن كشته و 15 تن زخمي شدند. افراد وابسته به جدايي طلبان جنوب با حمله به چند حوزه راي‌گيري با نيروهاي امنيتي محافظ اين حوزه‌ها درگير شدند كه اين امر به كشته شدن هفت تن انجاميد. با اين تفاسير پس از برگزاري اين انتخابات، احتمالا شاهد از سرگيري ناآرامي‌ها در يمن خواهيم بود؛ چرا كه يمن در حال حاضر در بخش‌هايي از شمال و جنوب صحنه ناآرامي‌هاست. طي سال گذشته مردم يمن به‌شدت تحت فشارهاي اقتصادي قرار داشتند و از شرايط موجود خسته شده‌اند. مردم از دولت يمن خواسته‌هاي بسياري مانند پايان دادن به حكومت عبدالله صالح، برقراري عدالت، آزادي مطبوعات و بهبود اوضاع اقتصادي را دارند؛ هرچند كه مجريان امر با وعده‌هاي بسيار توانستند تا رضايت بخشي از مردم را به دست بياورند، اما اين‌كه آيا مردم پس از انتخابات به تمام مطالبات خود دست مي‌يابند يا نه در هاله‌اي از ابهام است. در ابتداي ناآرامي‌ها در يمن، مردم شعار سقوط نظام را سر مي‌دادند كه با اين شيوه، شعار مردم تحقق پيدا نخواهد كرد و حكومت عبدالله صالح، در قالبي جديد ادامه خواهد يافت. مردم يمن زحمات فراواني را براي انقلابشان متحمل شده‌اند و انقلاب آنها تنها يك انقلاب داخلي نبوده است، آنها از طرفي يمن بار مشكلات عربستان را به دوش مي‌كشد و به دليل همسايه بودن با عربستان مردم قربانيان بسياري داده‌اند. در واقع سيستم پادشاهي عربستان، دموكراسي منتخب مردم را تحمل نمي‌كند و ماهيت دموكراسي انتخابات نمايشي يمن ناشي از پادشاهي دلارهاي نفتي است. از سوي ديگر به دليل اينكه يمن در حاشيه تنگه هرمز واقع شده است غربي‌ها نگران تشكيل دولت مردم‌سالاري هستند كه از اين طريق حق و حقوق خود را از طريق كنترل اين تنگه يا گرفتن ترانزيت از كشورهايي كه كشتي‌هايشان از تنگه عبور مي‌كنند مطالبه مي‌كند و از تسلط آمريكا و غرب بر خاورميانه كاسته خواهد شد.