دو سال كابوس خبرنگاران میراث فرهنگی

آینده: روز گذشته بخشنامه ای به تمامی دستگاه های دولتی ابلاغ شد كه بر اساس همه دستگاه ها مكلف شدند به تمامی انتقادات رسانه ها پاسخ بدهند و رونوشت این پاسخ ها را به دبیرخانه هیات كه طبیعتاً بخش عمده این پاسخ ها در قالب جوابیه خواهد بود و در واقع با این تاكتیك تازه، مدیران روابط عمومی دستگاه های دولتی را به جوابیه نویسانی مبدل می سازد كه باید هر روز به پایگاه منتقدان جوابیه ارسال كنند و طبیعتاً وقتی كار به جوابیه نویسی برسد، امكان تعامل روابط عمومی ها با رسانه ها باقی نمی ماند و توپخانه ای شكل میگیرد كه شاید با جوابیه و شكایت ها، ابتداً دولت برنده میدان به نظر آید اما در نهایت این نمایندگان افكارعمومی هستند كه پیش خواهند رفت؛ اتفاقی كه پیش تر در میراث فرهنگی رخ داده و مرورش قابل تامل است.

فعالان حوزه رسانه خوب میدانند سازمان میراث فرهنگی یكی از آن سازمان های دولتی است كه تا می توانسته به انحاء گوناگون رسانه ها را نواخته است!

تمام شد؟ نه... اینها تنها گوشه ای برخوردهای میراث فرهنگی با خبرنگاران است، آنها در وجهی دیگر از برخورد خود(!) علیه رسانه ها، اخبار آنها را تحلیل كرده و آنها را تخطئه می كنند، نه به خاطر خبری كه نوشتند، بلكه به خاطر خبری كه ننوشتند و در واقع رسانه ها را با این پرسش مطرح می كردمند كه چرا به این موضوع اشاره كرده اید و به موضوع دیگر اشاره نكرده اید!

به بیانی در روزگاری كه محمدعلی رامین به خاطر عدم درج فلان خبر در تیتر یك روزنامه ها به روزنامه ها تذكر كتبی می داد، در سوی دیگر ماجرا، روابط عمومی سازمان تحلیل می كرد كه فلان رسانه چرا خبری را به طور شایسته(!) منتشر نساخته، پس حتما رسانه مزبور دلسوز ایران نیست و شاید همسو با اهداف دشمن است. حالا جالب است، صادركنندگان آن فحشنامه ها (كه نام جوابیه بر آنها می گذاشتند) دلسوز رسانه شده‌اند و از آزادی بیان می گویند.

ما توانستیم 54 مورد از جوابیه ها طی دو سال گذشته را پیدا كنیم. اگر تعداد جوابیه ها فقط همین اندازه باشد ـ كه حتما بیشتر است و از همكاران تقاضا دارد موارد دیگر را یادآوری نمایند ـ یعنی این سازمان محترم طی 24 ماه، از اردیبهشت 1388، تا اردیبهشت 1390، هر دو هفته لااقل یك رسانه را نواخته است!

كسانی كه این روزها از تعقیب و متهم شدن دوستان خود در رسانه هایشان كه تمام تهران را تابلوهای تبلیغاتی ایشان پر كرده است شكایت دارند، روزگاری با افتخار از گرفتن حكم جلب اصحاب رسانه می گفتند، برای چه؟ برای درج خبر خراب شدن فلان محوطه باستانی، برای ترك برداشتن بنای یادبود كوروش، برای تخریب "میراث فرهنگی" باید از سوی سازمان میراث فرهنگی مورد شكایت قرار می گرفتند! همین امروز هم در هفته میراث فرهنگی، ابنیه كهن سال فارس تخریب می شوند و مسئولان میراث فرهنگی مشغول اقدامات دیگری هستند. دامنه برخوردهای روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی یا معاونت حقوقی این سازمان از فارس تا ایسنا و از اعتمادملی تا كیهان را گرفته است.

جالب است كه رسانه ها از یك طیف خاص نیستند، توپخانه میراث فرهنگی به ریاست مشایی و بقایی از خبرنگار اعتماد و اعتماد ملی گرفته تا همشهری و فارس و تابناك را نشانه رفته است. حال سوال این است كه آیا تمام رسانه های كشور دروغ گو، باج گیر، همسو با دشمنان، خیانت كار، كذاب و.. بودند؟ جوابیه ها گاها شخصیت و شان شخص خبرنگاران را نشانه می رود، آنها را به بدترین شكل ممكن خطاب قرار میدهد، به آنها تهمت باج گیری می زند، خبرنگاری را بی سواد و جاهل معرفی می كند و دیگری را متهم به نرسیدن جیره و مواجب میكند. این بود ادبیاتی كه طی این سال ها به روزنامه نگاران كشور تحمیل شد؛ تحمیلی كه ناگزیر بودند در رسانه خود آن را منعكس كنند. این بود سهم روزنامه نگارانی كه به انواع مشكلاتی معیشتی دچار بودند و از سوی دیگر باید متهم به باج گیری و جیره خواری و ... هم متهم می شدند.

اهالی رسانه: یك مشت باج گیر، جیره خوار، دروغگو، خائن!

در اینجا نگاهی می كنیم به عناوینی كه مسئولان میراث فرهنگی، اهالی رسانه را به آنها مفتخر ساختند.

همكاری پنهانی و پشت پرده روزنامه اصولگرا با اصلاح طلب: جالب است كه حامیان امروز آزادی بیان و مطبوعات كه از لفظ زنجیره در كلام كیهان شكایت دارند، خود از پیشگامان به كار بردن این لفظ بودند. روزگاری نه چندان دور، سازمان میراث فرهنگی و در راس مدیریت روابط عمومی آن آقای موسوی، روزنامه ها را با تمسخر به "زنجیره ای " بودن متهم می كرد.

پس از آنكه سازمان میراث فرهنگی در جوابیه ای به پنج روزنامه به طور همزمان و سری و شكایت از تمامی 5 مدیر مسئول و 5 خبرنگار ـ به زعم خود ـ پاسخ دندان شكن به این رسانه ها دادند، بار دیگر به روزنامه تهران امروز جوابیه ای تازه داد. جوابیه به خاطر آن است كه روزنامه مزبور از عبارات تمسخرآمیزی كه در جوابیه میراث از آنها استفاده كرده است گله كرد. در بخشی از این جوابیه می خوانیم:

همسوئی روزنامه نوپای مدعی اصولگرایی با روزنامه‌های دوم خردادی در موارد متعدد این سوال را در ذهن ایجاد نمیكند كه در پس پرده رابطه‌ای خاص وجود دارد؟ آیا چاپ مطلب اخیر آن هم در یك روز و بصورت هماهنگ در روزنامه‌های اعتماد، اعتماد ملی، كارگزاران و تهران امروز حاكی از هماهنگی و ارتباطات پنهان نیست؟ و آیا از این پس نباید بجای نظر به تابلوها و شعارهای ظاهری برخی روزنامه‌ها به ریشه‌ها و منافع پنهان توجه كرد؟ (البته مصادیق بسیاری از این قبیل هماهنگی‌های خبری علیه دولت وجود دارد كه در جای خود قابل تامل و بررسی است).

بد نیست قبل از ورود به این مقوله، بررسی آماری 3 سال بی‌بند و باری سیاسی علیه دولت نهم نیز یادآوری شود كه شامل 39682 مورد سیاه نمایی و 1689 مورد توهین مستقیم به شخص ریاست محترم جمهوری بوده است و البته این آمار تا شب انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری به مراتب نیز فراتر خواهد رفت. این سازمان سپس در روندی ابتكاری، در متن جوابیه، مصاحبه ای را با مسئول حقوقی سازمان میراث فرهنگی درج می كند كه در آن تلویحا رسانه ها و خبرنگاران نسبت به عواقب نوشته هایشان تهدید می شوند!

سردبیرتان زندانیست، خبرنگارتان دادگاهی و خودتان مضحكانه نگرانید: در نمونه نادر دیگری، یاران مشایی-بقایی به دستاورد دیگری در عرصه تعامل با اهالی رسانه دست یافتند. در بخشی از مقدمه جوابیه ای(یا فحش نامه ای) كه روابط عمومی میراث فرهنگی برای روزنامه اعتمادملی به تاریخ 14 مرداد 1388، ارسال كرده است آمده:

...در خصوص نوع عملكرد روزنامه اعتماد ملی، همین بس كه سردبیر آن رسانه هم اكنون به عنوان متهم در زندان به سر برده و از سران حزبی كه آن روزنامه ارگان آن به شمار می رود به عنوان یكی از سران بحران های كشور نام برده می شود و چه مضحك است كه طبق نظر مردم كه روزنامه اعتماد ملی در حالی كه همچنان همگام با رسانه های خارجی بر طبل ایجاد نا آرامی در كشور می كوبد، ادعای دل نگرانی برای ایران عزیز داشته و در شرایطی كه باید نگران و پاسخگوی رفتار خود باشد، نگران جابجایی چند مدیر در سازمان میراث فرهنگی كشور شده است!

...از آن جا كه كتمان اطلاعات در خصوص ارتكاب جرایم از سوی هر شخص، خود به مبنای مباشرت در ارتكاب جرم است، ضروری است نویسنده گزارش و نیز روزنامه تهران امروز، نسبت به ارائه سریع اخبار و اطلاعات خود به سازمان میراث فرهنگی و دیگر نهادهای ذیربط، اقدام كند تا هر چه سریعتر از گسترش این جرم جلوگیری شود.

آماتورها و توقیفی های دروغگوی كذاب مضحك: به واقع تحلیل هر یك از این جوابیه ها دنیایی از نسبت های ناشایست را مقابل شما قرار میدهد. بعضا به نظر می رسد این جوابیه ها خود محلی هستند كه روزنامه نیز جوابیه ای بر آن بنویسد! جوابیه مهر ماه 1388 میراث فرهنگی به تهران امروز یكی از ایین نمونه هاست. قسمت هایی از این جوابیه را ببینید: ....روزنامه تهران امروز كه در كارنامه عملكرد خود به واسطه درج مطالب فاقد اعتبار حرفه ای و پشتوانه قانونی، یك توقیف ثبت كرده است، گویا همچنان منش و روش دروغگویی خود را در دستور كار دارد.... در خصوص مطلب مضحك و آماتوری روزنامه تهران امروز كه بیشتر به شبنامه می ماند تا روزنامه، ما مانده ایم كه قسم حضرت عباس آن روزنامه را بپذیریم یا دم خروس را.....

مافیایی های سیاسی بی شهامت كه ما افشایتان میكنیم: یك نمونه نادر دیگر از جوابیه نگاری های همكاران بقایی-مشایی را می توان در جوابیه ای كه برای روزنامه اعتماد ارسال شده است مشاهده كرد. روزنامه اعتماد كه خبر از واگذاری ظرفیت های تجاری مجموعه های تاریخی تهران داده بود(كه این اتفاق نیز رخ داد) در فحش نامه یكی از كانون های وابسته به میراث فرهنگی چنین خطاب قرار میگیرد: ... آن هم توسط یك روزنامه سیاسی به نام «اعتماد» كه متأسفانه همه مسائل را از دریچه تنگ و محدود سیاسی و حزبی می نگرد، نشان از آن دارد كه اتفاقاً‌ سازمان میراث فرهنگی در این مورد مشخص، روی نقطه درستی دست گذاشته است.....

در حالی كه در چهار بند فحش نامه(شاید جوابیه) هیچ پاسخ روشنی به اصل گزارش مورد ذكر داده نشده است، در ادامه فحش نامه نگار وابسته به میراث فرهنگی صاحبان روزنامه را تهدید به افشا می كند و می نویسد:

اما برای آن كه مشخص شود علت اصلی درج گزارش روزنامه سیاسی «اعتماد» چیست،‌ باید به واقعیت نگرانی ایشان وارد شویم. بد نیست روزنامه «اعتماد» از خود و منبع مورد نظرش، پاسخ صریح پرسش های اساسی ذیل را جویا شود...

آیا از اهالی رسانه عذر خواهی كردید؟ از این دست فحش نامه ها بسیار است. اگر فحش را مترادف با ناسزا بدانیم، آنجا كه روزنامه نگاران به: جهالت، دروغ گویی، وابستگی به مافیا(مافیایی كه سال هاست ورد زبان است و هرگز افشا نشده و در عوض، ظاهرا قرار است مافیایی وابسته به مشایی و بقایی به زودی افشا شود)، مزدوری و قلم فروشی، بی تجربگی و... متهم می شوند، اینها جوابیه نیستند، بلكه فحش نامه هستند. آنجا كه روزنامه نگاران تهدید میشوند، آنجا كه سابقه دادگاه و محكومیت روزنامه نگاران(كه اتفاقا از دستاورد های پر ارزش خود سسازمان میراث فرهنگی بوده) به رخ روزنامه نگاران كشیده می شود تا در دل ایشان رعب و وحشت ایجاد شود و... به نظر نمیرسد اینها جوابیه باشند.

بیشتر به فحش نامه هایی برای تهدید روزنامه نگاران شبیه هستند. اما از آنجا كه روزنامه نگاری در ایران، به هیچ كجای دنیا شبیه نیست و كاملا بومی است، خوشبختانه این تهدیدات و شكایات و فحاشی ها و... نه تنها موجب دل كندن فعالان رسانه ای از این حوزه نشده است، بلكه موجب شده خبرنگاران جسور و متعهد به اخلاق حرفه ای در این حوزه بیش از پیش فعالیت كنند و حیاط خلوت برخی چهره های معلوم الحال را به شدت نا امن نمایند.

اما چیزی كه امروز ایجاد سوال می كند این است كه نویسندگان این فحش نامه ها(تحت عنوان جوابیه) چه نثر شبیهی به سایت های هتاك "هفت صبح"، "تماشا" و "یكشنبه" دارند، چه ارتباط بین ایشان وجود دارد؟ این روزها كه دم از آزادی بیان و دوری از سیاست زدگی و .. میدهند، آیا یك بار از اهالی رسانه كه 6 سال طعم خوش فعالیت در رسانه را به كامشان تلخ كرده اند، بابت برخورد های قضایی، تهدیدات و فحاشی ها و هتك حرمت ها از ایشان عذری خواسته اند؟

در این جا 54 مورد از عناوین جوابیه های میراث فرهنگی كه به رسانه ها ارسال كرده است را مشاهده می كنید، ذكر فحاشی های موجود در این جوابیه ها از حوصله این نوشتار خارج است چراكه هر كدام را باید به طور جداگانه مورد بررسی قرار داد

اردیبهشت 1388 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب "سازمان میراث فرهنگی پرونده الواح گلی را بلاتكلیف رها كرده است " اردیبهشت 1388 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب" اتمام مطالعات باستان‌شناسی سد هخامنشی تا پایان اردیبهشت" خرداد 1388 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب "مطالعات 29 منطقه نمونه گردشگری در استان خوزستان آغاز شد" خرداد 1388 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب "حفاران غیر مجاز باستانی رامشیر دستگیر شدند" مرداد 1388 / روزنامه جام جم / جوابیه به مطلب "مشایی و صندوقی كه زود خالی شد" مرداد 1388 / روزنامه اعتمادملی / جوابیه به مطلب " سرنوشت میراث فرهنگی در ابهام " مرداد1388 / روزنامه جمهوری اسلامی / جوابیه به مطلب «انفصال دو ماهه آقای رحیم مشایی از خدمات دولتی توسط دیوان محاسبات به اتهام تخلفات مالی» شهریور 1388 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به مطلب "سرقت از بهشت باستان‌شناسان" شهریور 1388 / سایت جهان نیوز / جوابیه به مطلب "پست جدید برای جانشین مشایی" مهر1388 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به مطلب " معمای ریاست علی آبادی حل نشد" مهر1388 / روزنامه اعتماد / جوابیه به مطلب «كاخ موزه های تهران اجاره داده می شود» مهر 1388 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به مطلب " انتظار محوطه های تاریخی كرج برای ثبت" مهر 1388 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به مطلب " خانه مدرس تخریب شد" مهر 1388 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به مطلب "بازگشت سرگردانی به تهران قدیم " مهر 1388 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به خاطر درج توضیح ذیل جوابیه مطلب " معمای ریاست علی آبادی حل نشد" ابان 1388 / روزنامه اعتماد / جوابیه به مطلبی در مورد مزایده كاخ ها ابان 1388 / روزنامه اعتماد / جوابیه به مطلب " قطع مراودات با بریتانیا در صورت بازنگشتن منشور كوروش" آذر 1388 / روزنامه همشهری / جوابیه به مطلب "رفتار دو گانه در قبال میراث تاریخی ایران" آذر 1388 / روزنامه جام جم / جوابیه به مطلبی در مورد " كشف ارتش كمبوجیه در خاك كشور مصر" آذر 1388 / روزنامه همشهری / جوابیه به مطلب " ارتشی بود، ارتشی نبود" دی 1388 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب «كشف تابوت كودك اشكانی در خوزستان» دی 1388 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب "حل مشكل میراث فرهنگی با اهانت به آقای دوربینی" دی 1388 / روزنامه همشهری / جوابیه به مطلب "غارتگران، محوطه باستانی رامهرمز را با قاشق حفر می‌كنند" دی 1388 / روزنامه اعتماد / جوابیه به مطلب «معلم زبان انگلیسی و معاونت موزه ملی» بهمن 1388 / روزنامه همشهری / جوابیه به مطلب "اعتبار مالی، متهم ردیف اول!" بهمن 1388 / سایت فردا / جوابیه به مطلب «معلم زبان آقای رییس، معاون شد!» بهمن 1388 / روزنامه جام جم / جوابیه به مطلب « آیا روابط قطع می شود؟» بهمن 1388 / خبرگزاری فارس / جوابیه به مطلب « بقایی رقم دقیق كمك دولت به هدیه تهرانی را اعلام كرد» بهمن 1388 / خبرگزاری فارس / جوابیه به خاطر درج توضیح ذیل جوابیه پیشین بهمن 1388 / روزنامه جام جم / جوابیه به مطلب نویسنده سابقه دار! اسفند 1388 / روزنامه همشهری / جوابیه به مطلب "خانه ملك الشعرا بهار تبدیل به انبار شده است" اسفند 1388 / خبرگزاری ایسنا / جوابیه به مطلب خبرنگار ایسنا كه مطالب انحرافی طرح می كند! فروردین 1389 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب «میراث فرهنگی به دنبال تجارت فرش» فروردین 1389 / خبرگزاری مهر / جوابیه به خاطر درج توضیح ذیل جوابیه پیشین فروردین 1389 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب « افزایش سفرهای نوروزی؛ توهم یا واقعیت؟» اردیبهشت 1389 / روزنامه همشهری / جوابیه كلی به روزنامه همشهری خرداد 1389 / سایت تابناك / جوابیه به مطلب "در بدنه رسانه ای میراث فرهنگی چه می گذرد" تیر1389 / سایت تابناك / جوابیه به مطلب "میراث‌فرهنگی بیت‌المال را به نفع چه كسانی هزینه می‌كند!؟" تیر 1389 / سایت تابناك / جوابیه به مطلب «تجمع جمعی از كاركنان میراث فرهنگی در برابر مجلس» تیر1389 / سایت جهان نیوز / جوابیه به مطلب «سازمان میراث فرهنگی در خواب! آنجلینا جولی و زنان نیمه برهنه به جای طرحهای اصیل فرش!» تیر1389 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به مطلب "آهای دزد را بگیرید" مرداد 1389 / خبرگزاری مهر / جوابیه به مطلب «برگزاری صد همایش پر خرج گردشگری در سال اصلاح الگوی مصرف» شهریور 1389 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به مطلب "حركت تبلیغاتی برای گرفتن خسارت" شهریور 1389 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به مطلب انعكاس اظهارات بقایی در همایش"ایران، پل پیروزی" شهریور 1389 / روزنامه تهران امروز / جوابیه به خاطر درج توضیح ذیل جوابیه قبلی شهریور 1389 / سلیمی نمین / جوابیه به سلیمی نمین! شهریور 1389 / روزنامه كیهان / جوابیه به مطلب " نگاه معكوس به واقعیت های ملموس " شهریور 1389 / خبرگزاری فارس / جوابیه به مطلب " بوی انگلیسی رونمایی از منشور كوروش" آذر 1389 / سایت تابناك / جوابیه به مطلب «خودنمایی چندصد میلیونی در كیش بدون كوچكترین دستاورد!» بهمن 1389 / روزنامه همشهری / جوابیه به مطلب « ابراز نگرانی كارشناسان از جابه جایی ناگهانی آثار تاریخی موزه ها» بهمن 1389 / روزنامه همشهری / جوابیه به مطلب «بازار كساد ما و رونق دیگران» بهمن 1389 / روزنامه همشهری / جوابیه به مطلب «خزان ورود گردشگر به ایران» اردیبهشت 1390 / سایت تابناك / جوابیه به مطلب " تخلف بزرگ و حاتم بخشی در واگذاری بزرگترین پروژه مناطق آزاد " اردیبهشت 1390 / خبرگزاری فارس / جوابیه به گزارش مغلوط و نادرست راجع به قرارداد احداث تالارهای كیش در منطقه آزاد كیش