چشم به راه امام موسی صدر

تهران امروز : همزمان با بروز ناآرامي‌هاي گسترده در ليبي و جنايات حيرت آور ديكتاتور اين سامان در برابر مردم، خبرهايي نيز از رويت و احتمال زنده بودن فردي به گوش مي‌رسد كه پس از گذشت حدود33سال همچنان بسياري به انتظارش نشسته‌اند. امام موسي صدر همان كسي است كه برخي خبرگزاري‌ها با شروع قيام مردم ليبي عليه ديكتاتوري 42 ساله سرهنگ معمر قذافي از انتقال وي به زنداني ديگر خبر داده‌اند. در اين زمينه سامی المصراطی یك فعال سیاسی لیبیایی در تماس تلفنی با شبكه العالم مدعی شده كه دوشنبه یك هواپیمای كوچك، امام موسي صدر را از این كشور خارج كرده است. وی گفته كه شاهدان عینی، صبح دوشنبه شخصی با هیبت «شیخ امام موسی صدر» دیده‏اند كه با هواپیمایی كوچك به محلی نامعلوم منتقل شده است. این در حالی است كه پیش از این نیز عیسي عبد المجید منصور از مخالفان دولت لیبی و موسس «جبهه نجات قبائل تبو» هم گفته بود: امام موسي صدر هنوز زنده است و در جنوب لیبی به سر می‏برد. همچنين سید صدرالدین صدر فرزند سید موسی صدر نيز در اين خصوص گفت اطلاعات ما تايید می كند كه امام موسی صدر و همراهانش شیخ محمد یعقوب و عباس بدرالدین همچنان در لیبی زندانی‌اند. وي در بیروت تاكید كرد این سه نفر همچنان زنده‌اند و در یكی از زندان‌های نظام لیبی به‌سر می برند. همچنين روزنامه كویتی الجریده نوشت امام موسی صدر كه با توطئه سرهنگ معمر قذافی از بیش از سی سال پیش ناپدید شده در زندانی در شهر سبهای لیبی زنده است. دختر امام موسي نيز ابراز اميدواري كرد كه شرايط ايجاد شده در ليبي، منجر به آزادي پدرش شود. حورا صدر، در خصوص اخبار منتشر شده از ليبي مبني بر زنده بودن امام موسي صدر بيان كرد: سال‌هاست كه ما بر اين باور هستيم كه امام موسي صدر زنده است و اميدواريم شرايط جديدي كه در ليبي ايجاد شده منجر به آزادي وي شود. در همین حال، آیت الله العظمی سیستانی، در پی تحولات اخیر در كشور لیبی از مسلمانان جهان خواست تا برای آزادی امام موسی صدر دعا كنند. به گزارش موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، ایشان در پی تحولات اخیر در كشور لیبی، در جمع برخی از نزدیكانشان تاكيد كردند: همه مسلمانان دست به دعا شوند تا چشم ما به جمال امام موسی صدر روشن شود، ان‌شاء الله. حزب‌الله لبنان و جنبش امل نيز در بيانيه‌هاي جداگانه خواستار آزادي امام موسي صدر شده‌اند. پيش‌تر و در روز يك‌شنبه مهدي فيروزان داماد امام موسي صدر نيز كه بارها بر زنده بودن و حتي مشاهده فيلمي از امام تاكيد كرده از ايجاد كميته استقبال از امام موسي صدر خبر داده است و گفته كه زندانياني كه از ليبي آزاد شده‌اند گفته‌اند كه آنها امام موسي صدر را ديده‌اند. امام موسي صدر؛ ازلبنان تا ليبي در مورد شخصيت و زندگي امام موسي صدر مطالب فراواني نقل و منتشر شده است. در يك نگاه كلي زندگي وي را مي‌توان به دو بخش تقسيم كرد. امام موسي صدر تا زماني كه در ايران و نجف به تحصيلات حوزوي و دانشگاهي مشغول بود چندان مطرح نبود. البته بايد گفت كه وي در محضر عالماني چون آيت‌الله خويي تلمذ و در محضر فلاسفه‌اي چون بادكوبه‌اي كسب فيض كرده است. اما زندگي سياسي وي از زماني شروع مي‌شود كه وي بنا بر وصيت سيد عبدالحسين شرف‌الدين، رهبر شيعيان لبنان عازم اين كشور شد. از آن زمان است كه وي در چارچوبي فراتر از رهبر شيعيان و در قامت يك رهبر ملي به ايفاي نقش مي‌پردازد. به‌واقع همزمان با تلاش وي براي بازيابي عزت و هويت شيعيان در چارچوب ايجاد ساختارهاي خيريه و سياسي مانند جمعيت «البر و الاحسان» و «امل» كوشيد تا لبنان را از جنگ داخلي برهاند. همين جا بود كه مجاهد ديگري به نام مصطفي چمران به وي مي‌پيوندد تا وي را در اين كارزار كمك كند. جمله زيباي امام موسي در زمينه اتحاد لبنان همچنان در ذهن فعالان سياسي لبنان به يادگار مانده است: « لبنان نه آن‌قدر بزرگ است كه تجزيه شود و نه آن‌قدر كوچك است كه بلعيده شود.» اما تلاش‌هاي امام موسي صدر علاوه بر فعاليت در چارچوب لبنان به فراتر از مرزهاي اين كشور نيز كشيده شد. وي براي آنكه كشورهاي عرب را از جنايات اسرائيل در قبال لبنان و همچنين آشفتگي سياسي اين كشور با خبر سازد، به كشورهايي چون عربستان، الجزاير، سوريه و اردن سفر مي‌كند. در سفر به الجزاير و ديدار با هواری بومدین، محمد صلاح یحیاوی و دیگر مسئولان جبهه ملی آزادی بخش الجزاير بود كه از وي خواسته شد راهي ليبي نيز بشود. پيش از سفر به ليبي وي به مقامات هماهنگ كننده مي‌گويد كه پس از ليبي عازم پاريس خواهد شد تا به همسر بيمارش بپيوندد. لذا وي همراه شیخ محمد یعقوب ویكی از اصحاب مطبوعات یعنی استاد عباس بدرالدین (مدیر خبرگزاری لبنان) و در سال 1987به لیبی سفر مي‌كند. در میان بدرقه كنندگان او در فرودگاه بیروت كاردار لیبی محمود بن كوره حضور داشت. صدر و همراهانش در هتل الشاطی، در طرابلس به عنوان مهمان رسمی دولت لیبی اقامت گزیدند. معمر قذافی رهبر انقلابي آن زمان لیبی اذعان می‌كند كه قرار ملاقات وی با موسی صدر برای روز ۳۱ اوت ۱۹۷۸ تعیین شده بوده ولی صدر با تغییر ناگهانی تصمیم خود و بدون اطلاع قذافی، لیبی را به قصد رم ترك كرده است. دولت ایتالیا وجود چمدان و پاسپورت موسی صدر و دو همراه دیگرش در یكی از هتل‌های رم را تأیید می كند اما همگان از ربوده شدن امام موسي به دست قذافي خبر مي‌دهند. از اينجا به بعد است كه ديگر خبري از امام موسي به‌طور رسمي منتشر نمي‌شود و تنها برخي اخبار غير رسمي و حدس و گمانها در مورد اين رهبر به گوش مي‌رسد. برخي از نزديكان وي بر شواهدي اشاره مي‌كنند كه مي‌توان به رويت وي توسط یك افسر فرانسوی زندانی در لیبی، رويت او در نزدیكی مرز چاد توسط یك تبعه گینه، رويت او توسط برخی اتباع مصری در لیبی، مشاهده وي توسط یك تكنسین لبنانی شاغل در لیبی به هنگام تعمیر تاسیسات برقی زندان، درمان او در لیبی توسط پزشكی هندی و پیام عرفات مبنی بر رویت او توسط یك فلسطینی در لیبی اشاره كرد. حال بايد به انتظار نشست كه با بحران ايجاد شده در ليبي شيعيان به‌ويژه لبناني مي‌توانند بار ديگر رهبر دوست داشتني خود را ببينند و بار ديگر لبناني‌ها اختلافات داخلي را در سايه زعامت وي به حاشيه مي‌رانند.