عرصه سیاسی لبنان محل نزاع دیگر کشورها می‌شود؟!
استعفای وزرای کابینه سعد حریری موجب شد تا مذاکرات میان سوریه و عربستان برای حل مشکلات لبنان پایان پذیرد. با ادامه این وضعیت به نظر می‌رسد که لبنان در ماههای آینده محل نزاع کشورهای قدرتمند نیز باشد.
با ادامه اختلافات بر سر ادامه تحقیقات سازمان ملل در مورد قتل رفیق حریری، یازده نفر از اعضاء دولت لبنان استعفا دادند و دولت سعد حریری از مشروعیت خود را از دست داد.
به گزارش سرویس بین الملل «فردا»، سقوط دولت سعد حریری در حالی رخ می‌دهد که سعدحریری این روز‌ها به واشنگتن سفر کرده است تا با اوباما دیدار کند. اما در زمان مذاکرات این دو اعلام شد که دولت او منحل شده است. دولت لبنان برای قانونی شدن نیاز به حضور بیش از یک سوم از وزرا را در کابینه دارد، اما درحال حاضر ۱۱ نفر از وزرای آن استعفا داده‌اند. آنها همچنین از میشل سلیمان خواستند تا فرد دیگری را برای تشکیل دولت معرفی کند.
عامل اصلی ایجاد این بحران، شکاف میان احزاب ۱۴ مارس و ۸ مارس می‌باشد. این گروه‌ها پس از ترور رفیق حریری در لبنان تشکیل شدند. گروه های موسوم به ۸ مارس مورد حمایت حزب الله می‌باشند در حالی که گروههای ۱۴ مارس بیشتر مورد حمایت کشورهای غربی قرار دارند. این گروه‌ها که پس از توافق خود در سال ۲۰۰۸ در کشور قطر، اختلافات خود را کنار گذاشته بودند، به نظر می‌رسد اختلافات میان آنها وارد مرحله تازه‌ای گشته است و دور تازه‌ای از ناآرامی‌ها و بی‌ثباتی این کشور را تهدید می‌کند.
تشکیل دولت وحدت ملی
درپی به اوج رسیدن درگیری‌های داخلی در مه ۲۰۰۸ که لبنان را به یک قدمی جنگ داخلی نزدیک کرده بود؛ رهبران و نمایندگان احزاب مختلف لبنانی برای جلوگیری از آغاز جنگ داخلی و خروج از بن بست سیاسی به تلاشهایی دست زدند. به منطور تشکیل دولت ائتلاف ملی و انتخاب رئیس جمهور و تغییرات در صحنه سیاسی لبنان، گروههای سیاسی لبنان به دعوت شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی- امیر قطر - به همراه نمایندگان اتحادیه عرب در دوحه گرد هم آمدند.
پس از پنج روز گفتگوی متوالی و فشرده میان احزاب موافق و مخالف دولت و با میانجیگری نمایندگان ارشد کشورهای عربی، بویژه امیر و نخست وزیر قطر، در تاریخ ۲۱ مه ۲۰۰۸ دو گروه سیاسی توافقنامه‌ای (توافقنامه دوحه) را امضا کردند.
بازتاب‌های سیاسی و رسانه‌ای
حال با توجه به بحران ایجاد شده دوباره، شخصیت‌های گوناگون به موضع گیری در برابر این اقدام پرداخته و رسانه‌های غربی و عربی نیز به تفسیر این رویداد از دیدگاه خود پرداختند:
اوباما - رییس جمهور امریکا - به دفاع از سعد حریری پرداخت و خواستار ادامه تحقیقات برای مشخص شدن ترور رفیق حریری- پدر سعد حریری - شد. از سوی دیگر او حریری را به «رهبری وفادار برای رسیدن به صلح در خاورمیانه» تشبیه کرد.
از سوی دیگر وزیر امور خارجه امریکا - هیلاری کلینتون- ساعاتی پس از انحلال دولت لبنان اعلام کرد «تلاشهای پیدا و پنهانی از درون و خارج از لبنان در جریان می‌باشند تا ثبات لبنان را به مخاطره اندازند.» هیلاری که جهت انجام مذاکراتی در دوهه حضور داشت، همچنین از ادامه تحقیقات سازمان ملل به دفاع پرداخت. او اعلام کرد که «این حکم مورد تایید کشورهای بسیاری است و بایستی ادامه پیدا کند.»
دفتر نخست وزیری حریری نیز در این زمینه پیامی را منتشر نکرد اما اعلام کرد حریری در مراجعت از امریکا به فرانسه خواهد رفت تا ملاقاتی را با سارکوزی داشته باشد.
روزنامه هافینگتون پست ادعا کرده است که «وزرای ۸ مارسی، استعفای خود را به تعویق انداختند تا استعفای آنها همزمان با دیدار اوباما و سعد حریری شود».
به گزارش پایگاه خبری آ سوشیتد پرس «بعد از این استعفا‌ها احتمال می‌رود که درگیری‌های قومی و مذهبی در این کشور افزایش یابد».
خبرگزاری رویترز نیز در تحلیل خود عنوان کرده است که «تحلیلگران بر این عقیده‌اند که به احتمال فراوان امریکا منتظر خواهند ماند تا پس از آرام شدن دوباره فضی سیاسی لبنان، درمورد این مسئله تصمیم گیری کند».
پایگاه اینترنتی المستقبل گزارش داد « با استعفای یازدهمین وزیر کابینه لبنان-«عدنان السید حسین» وابسته به میشل سلیمان- دولت سعد الحریری سقوط کرد».
به گزارش المستقبل، وزرای مخالف پس از نشست خود در منزل میشل عون- رهبر جریان آزاد ملی لبنان- استعفای خود را اعلام کردند.آنها دلیل این اقدام را بی کفایتی دولت در ایجاد توافق ملی (در پی اصرار سعد الحریری بر قبول حکم دادگاه بین‌الملل قتل رفیق الحریری- رئیس جمهور سابق لبنان-) بیان داشتند.
سرانجام دولت لبنان به نخست وزیری سعد‌الحریری، بر اساس قانون ۱+۱۰ (اگر ۱۱ وزیر استعفای خود را اعلام کنند دولت فاقد مشروعیت قانونی خواهد بود) مشروعیت خود را از دست داد.
به گزارش بی. بی. سی « قطر که در سال ۲۰۰۸ به میانجیگری برای حل‌و فصل بحران‌های موجود در لبنان برخاسته بود این استعفای وزراء را مخالف توافق دوحه خواند و اظهار نارضایتی کرد».
طبق این گزارش، «حمد بن خلیفه آل ثانی» نخست وزیر قطر در یک نشست مطبوعاتی با وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد: ما برای توافق احزاب لبنان و تشکیل دوباره دولت هیچ نشستی را برگزار نخواهیم کرد.
وی در ادامه با یادآوری میانجیگری گذشته قطر برای تشکیل دولت وحدت ملی، گفت: توافق دوحه دومی وجود نخواهد داشت و ما این مسئله را تکرار نخواهیم کرد.
به گزارش روزنامه الوطن ؛ وزیر خارجه عربستان «سعود الفیصل» که در ترکیه به سر می‌برد در نشستی با وزیر خارجه ترکیه گفت: استعفای وزراء در لبنان باعث بی‌نتیجه ماندن مذاکرات عربستان- سوریه برای حل مسائل لبنان شد.
وی سقوط دولت الحریری را بر خلاف اراده عربستان دانست و از احزاب لبنان خواست تا وحدت کشور را حفظ و حکم دادگاه بین الملل را بدون هیچ مقاومتی بپذیرند.
همچنین به گزارش شبکه تلویزیونی المنار وابسته به حزب الله: «بان کی مون» دبیر کل سازمان ملل در پی سقوط دولت، مردم و احزاب لبنان را به حفظ آرامش دعوت کرد و در ادامه بر پشتیبانی سازمان ملل متحد از حکم دادگاه بین الملل که محل نزاع احزاب مخالف و موافق لبنان است، تاکید کرد.
به گزارش روزنامه الاهرام ؛ در همین راستا سخنگوی بان کی مون «مارتین نیسیرکی» گفت: رئیس سازمان ملل متحد از نزدیک و به دقت در حال بررسی وضع داخلی لبنان است.
وی بحران داخلی لبنان را در صدور حکم دادگاه مؤثر ندانست و دادگاه را نهاد مستقلی ذکر کرد که هیچ کشوری نمی‌تواند در صدور حکم آن تاثیر بگذارد.
به گزارش پایگاه اینترنتی رادیو عربی جمهوری اسلامی ایران ؛ «پطرس حرب» وزیر لبنانی در سخنانی وضعیت کشور لبنان را بحرانی خواند و حمایت خود از حکم دادگاه را اعلام کرد. این وزیر که وابسته به جریان ۱۴ مارس (پیروان دولت الحریری) است استعفای وزرا را در جهت بحران سازی خواند. و از تشکیل نشست بزرگ احزاب وابسته به جریان ۱۴ مارس بلافاصله پس از بازگشت الحریری از فرانسه، خبر داد.
همچنین به گزارش تلویزیون لبنان ؛ «وئام وهاب» رئیس حزب «التوحید العربی» رضایت خود از اتفاقات پیش آمده را اعلام کرد و افرادی که وضعیت لبنان را بحرانی خواندند به مبالغه گویی توصیف کرد و همه چیز در کشور را کاملا عادی خواند.
وهاب در یک مصاحبه که از طریق تلویزیون لبنان پخش شد، از مردم خواست تا نگران امنیت کشور نباشند و اعلام کرد: اوضاع کشور در جهت مثبتی پیش می‌رود و ارتش با حضوری فعال و مقتدرانه از هر نوع آشوب جلوگیری خواهد کرد.
وی در ادامه افزود: میشل سلیمان رئیس جمهور لبنان از لحاظ قانونی به هیچ وجه حق ندارد سعد الحریری را دوباره به نخست وزیری انتخاب کند. وی همچنین افزود: این اقدام وزرای مخالف در جهت اعتراض به، حرکت دولت الحریری در راستای سیاستهای آمریکا است و ما برای سر کار آمدن دولتی مستقل تلاش خواهیم کرد.
وهاب این اقدامات را در چارچوب قانون اساسی کشور لبنان خواند و از احزاب و مردم خواست تا آنها را با دید امنیتی و نظامی نگاه نکنند.
پایگاه اینترنتی روزنامه لبنانی السفیر خبر سقوط دولت الحریری را با این عنوان منتشر می‌کند: الحریری در کنار اوباما، حکومت خود را از دست می‌دهد.
به گزارش «فردا»، لبنان که بعد از مارس ۲۰۰۸ یکی از شکننده‌ترین کشورها در خاورمیانه بوده، از ابتدای تشکیل کابینه سعد حریری در نوامبر ۲۰۰۹، محل کشمکش گروههای سیاسی بوده است. با ادامه این وضعیت به نظر می‌رسد که لبنان در ماههای آینده محل نزاع کشورهای قدرتمند نیز باشد. سفر حریری به فرانسه گویای تاثیر گذاری این کشور بر آینده سیاسی لبنان است زیرا که از دیرباز این کشور تحت حمایت فرانسه بوده است. حال باید دید که چه آینده‌ای در انتظار لبنان خواهد بود؟
دیدگاه تان را بنویسید