چگونه غذای کودک درست کنیم؟

سرویس ترجمه فردا؛ طاها ربانی: در این مطلب اطلاعاتی درباره طرز تهیه غذای کودک، طرز تهیه غذای کودک بالای یک سال، طرز تهیه غذای کودک یک ساله، طرز تهیه غذای کودک ۱۱ ماهه، غذای کودکان زیر یک سال، تهیه غذای کودک، طرز تهیه غذای کودک شش ماهه، طرز تهیه غذای کودک دو ساله و طرز تهیه غذای کودک ۴ ساله برای مادران جمع آوری شده است.

اگر می‌خواهید کنترل کاملی روی چیزهایی که کودک‌تان می‌خورد داشته باشید، به‌جای اینکه غذای کودک را بخرید، خودتان برایش غذا درست کنید. بیشتر غذاهای بسته‌بندی به‌شدت فراوری شده‌اند و به آن‌ها نمک و شکر اضافه کرده‌اند (ضمن اینکه گران هم هستند.) اگر خودتان در خانه غذای کودک را درست کنید، می‌توانید میوه‌ها و سبزیجات و گوشت‌های مورد علاقه‌ی او را بخارپز کنید و با غذاساز به‌صورت پوره دربیاورید و به اندازه‌ای که برای‌تان راحت‌تر است فریزشان کنید. این غذای خانگیِ مقوی و خوشمزه هیچ فایده‌ای هم که برای کودک‌تان نداشته باشد، لذت درست‌کردن‌اش با دست‌های خودتان به همه‌ی غذاهای بیرونی می‌ارزد.

۱. انتخاب مواد لازم

۱. از محصولات تازه‌ای که به اوج رسیدگی رسیده‌اند استفاده کنید. محصول وقتی کاملاً رسیده باشد بیشترین مواد مغذی و طعم و مزه را دارد. از آنجا که قرار نیست به غذای کودک نمک و شکر اضافه کنید، حتماً باید محصولات رسیده را انتخاب کنید، چون، درغیراین‌صورت، غذای کودک بی‌مزه می‌شود. دنبال میوه‌هایی باشید که رنگ درخشانی دارند و بدون له‌شدگی رسیده باشند. برای انتخاب هر میوه و سبزی‌ای باید استاندارد جداگانه‌ای داشت تا بتوان محصول رسیده را از محصول نرسیده یا زیادی رسیده تمییز داد.

• بازارچه‌های عرضه‌ی مستقیم جای بسیار مناسبی برای پیداکردن محصولات در بهترین حالت‌شان است، چون در این بازارچه‌ها فقط میوه‌ها و سبزیجاتی عرضه می‌شود که فصل‌شان است [و نه محصولات سردخانه‌ای.]

• می‌توانید میوه و سبزیجات یخ‌زده یا کنسروی بخرید، اما بهتر است تا وقتی که امکانش هست سراغ تازه‌ی آن‌ها بروید. معمولاً به میوه و سبزیجات یخ‌زده و کنسروی مواد افزودنی می‌زنند تا برای مدت بیشتری سالم بمانند. اگر قصد کرده‌اید از این محصولات بسته‌بندی بخرید، حتماً برچسب‌شان را به‌دقت بخوانید.

۲. تا جایی که می‌شود از محصولات ارگانیک بخرید. بسیاری از میوه‌ها و سبزیجاتِ تازه قبل از چیده‌شدن در معرض سم و دیگر مواد شیمیایی قرار می‌گیرند. اگر جایی وجود دارد که محصولات ارگانیک عرضه کند، از آن‌جا میوه و سبزیجات بخرید تا غذای فرزندتان از مواد شیمیایی عاری باشد.

• بعضی از میوه‌ها و سبزیجات بیشتر از دیگر محصولات مستعد آلودگی هستند. مثلاً، به سیب بیشتر از بقیه‌ی میوه‌ها سم می‌زنند. برای همین، مناسب است که سیب را همیشه از نوع ارگانیک بخرید. برعکس، برای به‌محصول‌رساندن آووکادو سم زیادی مصرف نمی‌شود.

۳. میوه‌هایی را که کودک‌تان می‌تواند بخورد بشناسید. بعضی از کودکان از سنین خیلی کم، مثلاً چهارماهگی، می‌توانند غذاهای سفت بخورند، درحالی‌که بعضی دیگر در این سن هنوز آماده‌ی مصرف غذاهای سفت نیستند. وقتی کودک آماده بود، سرعت انتقال از شیر به غذاهای سفت باید کند باشد. به غذای او هربار فقط یکی دو میوه اضافه کنید.

برای تغییر رژیم کودک از شیر مادر یا شیرخشک به غذاهای سفت، می‌توانید از پوره‌ی میوه‌ها و سبزیجاتی مثل موز، کدو، سیب‌زمینی شیرین، و سیب استفاده کنید.

• کودکانی که پیش از این غذاهای سفت خورده‌اند و اکنون ۴ تا ۸ ماهه هستند می‌توانند میوه و سبزیجات، گوشت، حبوبات، و غلات را به‌صورت پوره یا ازصافی‌رده‌شده مصرف کنند.

• از پزشک بپرسید که از چه موقع می‌شود به کودک غذای له‌شده داد و از کی می‌شود با دست به او غذا داد. این غذاها را حتماً وقتی به کودک بدهید که بعضی از مهارت‌های لازم را کسب کرده باشد.

۴. از غذاهایی که کودک نباید بخورد آگاهی داشته باشید. کودکانی که کمتر از یک سال دارند نباید بعضی از غذاها را بخورند، چون ممکن است دچار آلرژی و ناراحتی‌های دیگر شوند. تا زمانی که کودک به یک‌سالگی نرسیده، به‌هیچ‌عنوان از این غذاها به او ندهید:

• محصولات لبنی‌ای که از شیر غیرپاستوریزه تهیه شده‌اند • عسل • غذاهای کنسروی تاریخ‌گذشته • غذاهای کنسروی خانگی • غذاهایی که قوطی کنسروشان معیوب شده

۲. آماده‌کردن غذای کودک

۱. میوه و سبزیجات را بشویید. با برس پوست میوه و سبزیجات را تمیز کنید، به‌خصوص اگر ارگانیک نیستند. حتماً تمام خاک و شن آن‌ها را بشویید. اگر میوه و سبزی پوست دارند، پوست‌شان را بگیرید، چون خوردن پوست آن‌ها برای کودک سخت است.

۲. محصول را به قطعات ۲سانتی‌متری خرد کنید. از آنجا که قرار است آن‌ها را بخارپز کنید، باید میوه و سبزیجات به قطعات مساوی خرد شوند تا همه‌ی آن‌ها به یک اندازه و کامل بپزند. کدو، سیب‌زمینی شیرین، و هر محصول دیگری را که دارید با چاقوی تیز به قطعات کوچک ببرید.

• لازم نیست موز و دیگر غذاهای نرم بخارپز شوند تا بتوان آن‌ها را تبدیل به پوره کرد. • حتماً از تخته و چاقوی تمیز استفاده کنید. اگر بیش از یک نوع غذا تهیه می‌کنید، بین تهیه‌ی هرکدام از غذاها، چاقو و تخته را با آب داغ و مایع ظرف‌شویی بشویید.

۳. غذا را بخارپز کنید. غذا را داخل سبد بخارپز قرار دهید. داخل دیگ به‌اندازه‌ی چند سانتیمتر آب بریزید. در ظرف را ببندید و آن را با دمای متوسط روی اجاق بگذارید. وقتی غذاها نرم شدند، یعنی بعد از حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه، ظرف بخارپز را از روی اجاق بردارید.

• از چنگالی تمیز برای امتحان غذا و نرمی آن استفاده کنید. • غذاها را بیش از آن مقداری که معمولاً برای خودتان انجام می‌دهید نرم کنید تا وقتی پوره‌اش می‌کنید کاملاً نرم شود. • فقط از آب برای بخارپزکردن غذا استفاده کنید. چیز دیگری، مثل کره، نمک، یا شکر، به آن اضافه نکنید، مگر اینکه اطمینان داشته باشید که کودک توان هضم آن را دارد.

۴. غذا را در غذاساز به پوره تبدیل کنید. غذای نرم‌شده را در غذاساز بریزید و تا وقتی که کاملاً نرم شود به مخلوط‌کردن آن ادامه دهید. اگر غذاساز ندارید، می‌توانید از مخلوط‌کن، چرخ‌گوشت، یا گوشت‌کوب استفاده کنید.

• اگر کودک‌تان کمتر از ۶ ماه دارد، مواظب باشید که هیچ تکه‌ای از غذا مخلوط‌ نشده نماند. بچه‌های بزرگتر می‌توانند غذاهایی را که به‌اندازه‌ی پوره له نشده باشند بخورند. پیشاپیش با پزشک درباره‌ی اینکه غذا چقدر باید له شود مشورت کنید.

۵. گوشت را به‌حدی بپزید که دمای داخل آن به اندازه‌ی کافی بالا باشد. اگر می‌خواهید برای کودکان بزرگتر گوشت، ماهی، یا مرغ تهیه کنید، حواس‌تان باشد که حتماً دمای داخل آن‌ها به‌اندازه‌ای برسد که باکتری‌های‌شان کشته شوند. برای اطمینان بیشتر، از دماسنج گوشت استفاده کنید. دمای داخلی گوشت باید به ۷۱ درجه‌ی سانتی‌گراد برسد، دمای داخلی مرغ باید به دمای ۷۴ درجه‌ی سانتی‌گراد برسد، و دمای داخلی ماهی باید به ۶۳ درجه‌ی سانتی‌گراد برسد.

• گوشت پخته‌شده نیز باید مثل هر غذای دیگری پوره شود. می‌توانید گوشت را با گوجه یا هر محصول طعم‌دار دیگری مخلوط کنید.

۶. غذای کودک را با صافی ریزبافت صاف کنید تا قطعات بزرگتر داخل آن نماند. با برداشتن این گام آخر، مطمئن می‌شوید که غذا برای سیستم گوارش کودک مناسب است.

۳. ذخیره‌کردن غذای کودک و گرم‌کردن دوباره‌ی آن

۱. غذای کودک را داخل شیشه‌های تمیز مربا ذخیره کنید. غذا را داخل شیشه‌ی مربا بریزید و آن را هواگیری کنید و درش را محکم ببندید تا غذا سالم بماند و آلوده نشود. می‌توانید تا ۲ روز قبل از مصرف آن‌ها را در فریزر نگه دارید (برای گوشت و ماهی این مقدار ۱ روز است.)

• اگر غذا را داخل فریزر نگه می‌دارید، مواظب باشید که ظرف آن مناسب باشد. غذای کودک را می‌شود در فریزر تا یک ماه نگه داشت.

• همیشه روی ظرف غذا نوع آن و تاریخ تهیه‌ی آن را بنویسید.

۲. موقعی که می‌خواهید غذا را گرم کنید، سرتاسر غذا را گرم کنید. کل غذا باید گرم شود و دمای داخلی آن به ۷۴ درجه‌ی سانتی‌گراد برسد.

• نگذارید غذای کودک با دمای اتاق از یخ‌زدگی دربیاید. این کار ممکن است به باکتری‌ها اجازه‌ی رشد بدهد. بهتر است غذا را قبل از مصرف روی شعله‌ی گاز گرم کنید.