۴۰ حدیث ارزشمند درمورد کار

سرویس سبک زندگی فردا: این مطلب را به نقل از تصویر زندگی بخوانید.

حدیث (۱) پیامبر صلى‏ الله ‏علیه‏ و‏ آله:

طَلَبُ الْحَلَالِ فَرِیضَةٌ عَلَى کُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَة کار کردن برای کسب روزی حلال بر هر زن و مرد مسلمان واجب است جامع الاخبار (شعیری) ص. ۱۳۹

----------------- حدیث (۲) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم: امْنُنْ عَلَیْنَا بِالنَّشَاطِ وَ أَعِذْنَا مِنَ الْفَشَلِ وَ الْکَسَلِ وَ الْعَجْزِ وَ الْعِلَلِ وَ الضَّرَرِ وَ الضَّجَرِ وَ الْمَلَل خدایا نعمت سرزندگی و کوشایی را به ما ارزانی دار و از سستی، تنبلی، ناتوانی، بهانه آوری، زیان، دل مردگی و ملال، محفوظمان دار بحار الانوار (ط - بیروت) ‏ ج. ۹۱، ص. ۱۲۵

----------------- حدیث (۳) پیامبر صلى‏ الله ‏علیه‏ و‏ آله: إِنَّ مِنَ الذُّنُوبِ ذُنُوباً لَا یُکَفِّرُهَا صَلَاةٌ وَ لَا صَدَقَةٌ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَمَا یُکَفِّرُهَا قَالَ الْهُمُومُ فِی طَلَبِ الْمَعِیشَة بعضی از گناهان به وسیله نماز و صدقه هم آمرزیده نمی‌شوند. سوال شد یا رسول الله! پس چه چیز موجب آمرزش آن است؟ فرمود:: جدیت و تلاش در طلب معیشت مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ج‏۱۳، ص. ۱۳

----------------- حدیث (۴) حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم: الْعِبَادَةُ عَشَرَةُ أَجْزَاءٍ تِسْعَةُ أَجْزَاءٍ فِی طَلَبِ الْحَلَال عبادت ده جز است که نه جز آن در کار و تلاش برای به دست آوردن روزی حلال است مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ج‏۱۳، ص. ۱۲

----------------- حدیث (۵) امام علی علیه السلام: الْعَمَلَ الْعَمَلَ ثُمَّ النِّهَایَةَ النِّهَایَةَ وَ الِاسْتِقَامَةَ الِاسْتِقَامَةَ ثُمَّ الصَّبْرَ الصَّبْرَ وَ الْوَرَعَ الْوَرَعَ إِنَّ لَکُمْ نِهَایَةً فَانْتَهُوا إِلَى نِهَایَتِکُم کار کنید و آن را به پایانش رسانید و در آن پایداری کنید؛ آن گاه شکیبایی ورزید و پارسا باشید. نهج البلاغة (للصبحی صالح) ص. ۲۵۲

----------------- حدیث (۶) امام علی علیه السلام: قَلِیلٌ تَدُومُ عَلَیْهِ أَرْجَى مِنْ کَثِیرٍ مَمْلُولٍ مِنْه کار (خیر) اندک، که بر آن مداومت ورزی، از کار بسیار که از آن خسته شوی، امیدوار کننده‌تر است. نهج البلاغة (للصبحی صالح) ص. ۵۲۵، ح. ۲۷۸

----------------- حدیث (۷) حضرت علی علیه السلام: عَلَیْکُمْ بِالْجِدِّ وَ الِاجْتِهَادِ وَ التَّأَهُّبِ وَ الِاسْتِعْدَاد بر شما باد به تلاش و سخت کوشی و مهیا شدن و آماده شدن وسایل الشیعه ج. ۱، ص. ۹۲، ح. ۲۱۷

----------------- حدیث (۸) امام علی علیه السلام: إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِیهِ فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّیهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنْه هر گاه از کاری ترسیدی، خود را به کام آن بینداز، زیرا ترس شدید از آن کار، دشوارتر و زیان بار‌تر از اقدان به آن کار است. نهج البلاغه (صبحی صالح) ص. ۵۰۱، ح. ۱۷۵

----------------- حدیث (۹) حضرت علی علیه السلام: طاعة اللّه سبحانه لا یجوز‌ها الا من بذل الجد و استفرغ الجهد به طاعت خدای سبحان دست نیابد مگر کسی که تلاش کند و نهایت کوشش خود را به کار گیرد شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم ج. ۷، ص. ۲۱۹

----------------- حدیث (۱۰) امام علی علیه السلام: الشَّرَفُ بِالْهِمَمِ الْعَالِیَةِ لَا بِالرِّمَمِ الْبَالِیَة شرافت به همت‌های بلند است نه به استخوان‌های پوسیده تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۴۸، ح. ۱۰۲۷۳

----------------- حدیث (۱۱) امیرالمومنان علیه السلام: اقْصِرْ هِمَّتَکَ عَلَى مَا یَلْزَمُکَ وَ لَا تَخُضْ فِیمَا لَا یَعْنِیک همت خود را صرف چیز‌هایی کن که به آن نیاز داری و آنچه به کارت نمی‌آید پی گیری مکن تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۷۷، ح. ۱۰۹۳۶

----------------- حدیث (۱۲) امام علی علیه السلام: الْمَرْءُ بِهِمَّتِهِ لَا بِقُنْیَتِه ارزش انسان به همت اوست، نه به ثروت او تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۴۷، ح. ۱۰۲۶۴

----------------- حدیث (۱۳) حضرت علی علیه السلام: قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَى قَدْرِ هِمَّتِه اندازه هر کس به اندازه همت اوست نهج البلاغه (صبحی صالح) ص. ۴۷۷، ح. ۴۷ - تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۹۳، ح. ۱۶۲۷

----------------- حدیث (۱۴) امام علی علیه السلام: الْکَرَمُ نَتِیجَةُ عُلُوِّ الْهِمَّة کرامت زاییده بلند همتی است تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۳۸۲، ح. ۸۶۷۸

----------------- حدیث (۱۵) امیرالمومنین علی علیه السلام: کَفَى بِالْمَرْءِ غَفْلَةً أَنْ یَصْرِفَ هِمَّتَهُ فِیمَا لَا یَعْنِیه‏ از غفلت برای آدمی همین بس که همتش را در آنچه به کارش نمی‌آید، صرف کند تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۷۷، ح. ۱۰۹۴۲

----------------- حدیث (۱۶) امام علی علیه السلام: کُنْ بَعِیدَ الْهِمَمِ إِذَا طَلَبْتَ کَرِیمَ الظَّفَرِ إِذَا غَلَبْت هر گاه در پی چیزی هستی، بلند همت باش و آن گاه که چیره شدی، در پیروزی کریم باش تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۴۸، ح. ۱۰۲۷۶

----------------- حدیث (۱۷) امیر المومنین علی علیه السلام: آفَةُ النُّجْحِ الْکَسَل آفت موفقیت تنبلی است تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۶۳، ح. ۱۰۶۱۷

----------------- حدیث (۱۸) امام علی علیه السلام: مَنْ دَامَ کَسَلُهُ خَابَ أَمَلُه کسی که پیوسته تنبلی کند، در رسیدن به آرزویش ناکام ماند تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۶۳، ح. ۱۰۶۲۷

----------------- حدیث (۱۹) امیرالمومنین علی علیه السلام: مِنْ سَبَبِ الْحِرْمَانِ التَّوَانِی یکی از عوامل محرومیت سستی (در کار) است تحف العقول ص. ۸۰

----------------- حدیث (۲۰) امام علی علیه السلام: ضَادُّوا التَّوَانِیَ بِالْعَزْم با عزم و اراده به جنگ سستی بروید تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۷۶، ح. ۱۰۹۰۸

----------------- حدیث (۲۱) امام حسن مجتبی علیه السلام: لَا مُرُوَّةَ لِمَنْ لَا هِمَّةَ لَه کسی که همت ندارد مروت ندارد کشف الغمه (ط-القدیمه) ج. ۱، ص. ۵۷۱ - بحار الانوار (ط-بیروت) ج. ۷۵، ص. ۱۱۱

----------------- حدیث (۲۲) امام حسن مجتبی علیه السلام: اتَّقُوا اللَّهَ عِبَادَ اللَّهِ وَ جِدُّوا فِی الطَّلَبِ وَ تُجَاهَ الْهَرَبِ وَ بَادِرُوا الْعَمَلَ قَبْلَ مُقَطَّعَاتِ النَّقِمَاتِ وَ هَاذِمِ اللَّذَّات‌ای بندگان خدا! تقوا پیشه کرده و برای رسیدن به خواسته‌ها تلاش کنید و از کار‌های ناروا بگریزید و قبل از آنکه ناگواری‌ها به شما روی آورند و نابود کننده لذات (مرگ) فرا رسد، به کار (های نیک) مبادرت ورزید تحف العقول ص. ۲۳۶ - بحارالانوار (ط. - بیروت) ج. ۷۵، ص. ۱۰۹

----------------- حدیث (۲۳) امام حسن مجتبی علیه السلام: و اعمل لدنیاک کأنّک تعیش أبدا و اعمل لآخرتک کأنّک تموت غدا برای دنیایت چنان کار کن که گویا برای همیشه (در این دنیا) خواهی بود؛ و برای آخرتت (نیز چنان) سعی و تلاش کن که گویا فردا از این دنیا خواهی رفت مستدرک الوسایل و مستنبط المسایل ج. ۱۲، ص. ۵۲، ح. ۱۳۴۸۹ - بحارالانوار (ط - بیروت) ج. ۴۴، ص. ۱۳۹

----------------- حدیث (۲۴) امام صادق علیه السلام: اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنَ الْهَمِّ وَ الْحَزَنِ وَ الْعَجْزِ وَ الْکَسَل بار خدایا، من از غم و اندوه و ناتوانی و تنبلی به تو پناه می‌برم من لا یحضره الفقیه ج. ۱، ص. ۳۳۵، ح. ۹۸۱

----------------- حدیث (۲۵) امام محمد باقر علیه السلام: إِیَّاکَ وَ الْکَسَلَ وَ الضَّجَرَ فَإِنَّهُمَا مِفْتَاحُ کُلِّ شَر از تنبلی و بی حوصلگی بپرهیز، زیرا که این دو کلید هر بدی می‌باشند تحف العقول ص. ۲۹۵

----------------- حدیث (۲۶) امام محمد باقر علیه السلام: إِنِّی لَأُبْغِضُ الرَّجُلَ أَوْ أُبْغِضُ لِلرَّجُلِ أَنْ یَکُونَ کَسْلَاناً [کَسْلَانَ‏]عَنْ أَمْرِ دُنْیَاهُ وَ مَنْ کَسِلَ عَنْ أَمْرِ دُنْیَاهُ فَهُوَ عَنْ أَمْرِ آخِرَتِهِ أَکْسَلُ من مردی را که در کار دنیایش تنبل باشد مبغوض میدارم و کسی که در کار دنیا تنبل باشد، در کار آخرتش تنبل‌تر است. کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۵، ص. ۸۵، ح. ۴

----------------- حدیث (۲۷) امام محمد باقر علیه السلام: إِیاکَ وَ الْکَسَلَ وَ الضَّجَرَ فَإِنَّهُمَا یمْنَعَانِکَ مِنْ حَظِّکَ مِنَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَة از تنبلی و بی حوصلگی بپرهیز، زیرا که این دو خصلت تو را از بهره دنیا و آخرت باز می‌دارند. کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۵، ص. ۸۵، ح. ۲

----------------- حدیث (۲۸) امام جعفر صادق علیه السلام: ترک التجاره ینقص العقل رها کردن کسب و کار، عقل را کم می‌کند کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۵، ص. ۱۴۸، ح. ۱

----------------- حدیث (۲۹) امام جعفر صادق علیه السلام: کُلُّ ذِی صِنَاعَةٍ مُضْطَرٌّ إِلَى ثَلَاثِ خِصَالٍ یَجْتَلِبُ بِهَا الْمَکْسَبَ وَ هُوَ أَنْ یَکُونَ حَاذِقاً بِعَمَلِهِ مُؤَدِّیاً لِلْأَمَانَةِ فِیهِ مُسْتَمِیلًا لِمَنِ اسْتَعْمَلَهُ هر اهل فنی برای موفقیت در کسب و کار خود به سه مطلب نیازمند است: تخصص و باهوشی در فن و حرفه مورد نظر؛ امین باشد و در کار و مال مردم، امانت و درستی را حفظ کند. با کارفرما و صاحب کار، خوش برخورد و خوش قلب باشد. تحف العقول ص. ۳۲۲

----------------- حدیث (۳۰) امام جعفر صادق علیه السلام: مَنْ طَلَبَ التِّجَارَةَ اسْتَغْنَى عَنِ النَّاس هر کس دنبال تجارت رود از مردم بی نیاز می‌شود. کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۵، ص. ۱۴۸، ح. ۳

----------------- حدیث (۳۱) امام جعفر صادق علیه السلام: یَا هِشَامُ إِنْ رَأَیْتَ الصَّفَّیْنِ قَدِ الْتَقَیَا فَلَا تَدَعْ طَلَبَ الرِّزْقِ فِی ذَلِکَ الْیَوْم اگر در خط مقدم جبهه، درگیری شروع شد، باز هم کار کردن و طلب روزی را در آن روز ترک نکن. کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۵، ص. ۷۸، ح. ۷

----------------- حدیث (۳۲) امام جعفر صادق علیه السلام: الْکَادُّ عَلَى عِیَالِهِ کَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّه کسی که خود را برای روزی خانواده اش به زحمت می‌اندازد و کار می‌کند مانند رزمنده ایست که در راه خدا می‌جنگد. کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۵، ص. ۸۸، ح. ۱

----------------- حدیث (۳۳) امام جعفر صادق علیه السلام: أُوصِیکَ بِتَقْوَى اللَّهِ وَ الْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ وَ اعْلَمْ أَنَّهُ لَا یَنْفَعُ اجْتِهَادٌ لَا وَرَعَ فِیه تو را به تقوای الهی و پارسایی و کوشش سفارش می‌کنم و بدان که کوششی که در آن پارسایی نباشد، سودی نمی‌دهد. کافی (ط - الاسلامیه) ج. ۲، ص. ۷۶، ح. ۱

----------------- حدیث (۳۴) امام جعفر صادق علیه السلام: لَا تَکْسَلُوا فِی طَلَبِ مَعَایِشِکُمْ فَإِنَّ آبَاءَنَا کَانُوا یَرْکُضُونَ فِیهَا وَ یَطْلُبُونَهَا در طلب روزی و نیاز‌های زندگی تنبلی نکنید، چرا که پدران و نیاکان ما به دنبال آن می‌دویدند و آن را طلب می‌کردند. من لا یحضره الفقیه ج. ۳، ص. ۱۵۷، ح. ۳۵۷۶

----------------- حدیث (۳۵) امام جعفر صادق علیه السلام: لَا تَکْسَلْ عَنْ مَعِیشَتِکَ فَتَکُونَ کَلًّا عَلَى غَیْرِک در معاش دنیوی خود تنبلی مکن که سربار دیگران باشی. کافی (ط - الاسلامیه) ج. ۵، ص. ۸۶، ح. ۹

----------------- حدیث (۳۶) امام موسی کاظم علیه السلام: إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَیُبْغِضُ الْعَبْدَ النَّوَّامَ إِنَّ اللَّهَ لَیُبْغِضُ الْعَبْدَ الْفَارِغ خداوند دشمن بنده‌ای است که زیاد می‌خوابد و بیکار است. وسایل الشیعه ج. ۱۷، ص. ۵۸، ح. ۲۱۹۷۲

----------------- حدیث (۳۷) امام رضا علیه السلام: إِنَّ الَّذِی یَطْلُبُ مِنْ فَضْلٍ یَکُفُّ بِهِ عِیَالَهُ أَعْظَمُ أَجْراً مِنَ الْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّه کسی که دنبال روزی می‌رود تا آبروی خود و خانواده اش را حفظ کند اجر و پاداشش از رزمنده‌ای که در راه خدا جنگ می‌کند بیشتر است. تحف العقول ص. ۴۴۵

----------------- حدیث (۳۸) امیر المومنین علی علیه السلام: أَحْسَنُ الشِّیَمِ شَرَفُ الْهِمَم نیکوترین خصلت‌ها ارجمندی همت هاست. تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۴۸، ح. ۱۰۲۷۴

----------------- حدیث (۳۹) حضرت علی علیه السلام: مَنْ رَقَى دَرَجَاتِ الْهِمَمِ عَظَّمَتْهُ الْأُمَم هر که بر نردبان همت‌ها بالا رود، ملت‌ها او را بزرگ دارند. تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص. ۴۴۸، ح. ۱۰۲۷۰

----------------- حدیث (۴۰) امام محمد باقر علیه السلام: لَا شَرَفَ کَبُعْدِ الْهِمَّة هیچ شرافتی، چون بلند همتی نیست. تحف العقول ص. ۲۸۶ - بحار الانوار (ط -بیروت) ج. ۷۵، ص. ۱۶۵