مواد غذایی ارگانیک آیا واقعیت دارد؟

سرویس سبک زندگی فردا: دغدغه باقی‌مانده سموم در محصولات تازه خوری از جمله توت فرنگی همواره در افکار عمومی وجود دارد و به همین دلیل برچسب ارگانیگ و سالم بودن، علاوه بر سر درگمی مردم، تبدیل به اسم رمزی برای گران فروشی و آشفته سازی بازار این میوه بهاری در مازندران شده است.به نقل از سلامت نیوز ، محصولات ارگانیک محصولاتی هستند که در تولید و فراوری آن‌ها از هیچ نوع مواد شیمیایی چه به عنوان کود و چه به عنوان سم و چه به عنوان افزودنی درفرآیند تولید استفاده نشده است.

برداشت محصول توت فرنگی در مازندران همه ساله از نیمه دوم فروردین آغاز می‌شود و تا پایان خرداد ادامه می‌یابد. با این که تا چند سال پیش بازار توت فرنگی از ماه فروردین و پس از گذر از مرحله نوبرانه به قیمت تعادلی می‌رسید، ولی امسال بازار فروش این محصول همچنان داغ است و در بیشتر مغازه‌ها با ادعای ارگانیک بودن به قیمت ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان در هر کیلوگرم به فروش می‌رسد.

مازندران با سطح زیر کشت یکهزار و ۵۰۰ هکتار، پس از استان کردستان رتبه دوم تولید توت فرنگی را در کشور دارد و همواره در سال‌های گذشته مردم این استان ارزان خوری این محصول را از دهه دوم اردیبهشت تجربه می‌کردند.

توت فرنگی مازندران در سه منطقه بابلسر، جویبار و آمل کشت می‌شود. مربا و شربت توت فرنگی یکی از اقلام سوغاتی مازندران به شمار می‌رود، محصولاتی که علاوه بر نوع کارخانه‌ای، بخش زیادی از آن دست پخت کدبانو‌های مازندرانی است که هم به مصرف خانگی می‌رسد و هم به عنوان سوغاتی به مسافران و گردشگران فروخته می‌شود.

گزارش‌های میدانی خبرنگار ایرنا از بازار توت فرنگی استان مازندران نشان می‌دهد که علاوه بر نوسانات و چندگانگی قیمت این میوه از مغازه‌ای به مغازه دیگر، ادعای ارگانیک بودن محصول که بیشتر فروشندگان بویژه در شهر‌ها زیر برچست قیمت اعلام می‌دارند، موجب سرگردانی و سرکیسه کردن شهروندان شده است. توت فرنگی میوه‌ای است که هر چه بیشتر نور آفتاب دریافت کند، رنگش قرمزتر، مزه اش شیرین‌تر، کیفیتش بیشتر و خوش طعم‌تر می‌شود.

از یک بوته توت فرنگی تا سه مرحله محصول برداشت می‌شود و متوسط برداشت توت فرنگی در هر هکتار ۱۰ تن است. این محصول سرشار از آهن، کلسیم، فسفر، ویتامین سی، آنتی اکسیدان با قابلیت ضد سرطانی و خواص درمانی برای انعقاد خون، کسیه صفرا و مثانه است.

خواص ضد قارچی، ضد ویروسی و ضد باکتریائی هم از دیگر مزیت‌های توت فرنگی است که استفاده مداوم از آن موجب نشاط و شادابی در افراد می‌شود.

** دغل بازی در تولید و عرضه توت فرنگی غیر قابل انکار است

یکی از توت فرنگی کاران از شهرستان قائمشهر با ادعای این که محصول تولیدی در مزرعه اش ارگانیک است و از سم و کود‌های شیمیایی استفاده نکرده است، گفت:متاسفانه دغل بازی در بازار با ادعای ارگانیک بودن توت فرنگی بسیار زیاد شده است.

فردین حسن زاده با تایید این که عنوان ارگانیک به ابزاری برای سودجویی تبدییل شده است، توضیح داد: از آنجایی که ۹۰ درصد این میوه توت فرنگی باید به صورت تازه خوری به مصرف برسید و از سوی دیگر باید در کمتر از ۲۴ ساعت پس از برداشت هم به فروش برسد تا فاسد نشود، فروشندگان سالم بودن میوه با برچسب ارگانیک را فریاد می‌زنند.

وی با بیان اینکه بیشتر مردم فقط به ظاهر شفاف و درشتی توت فرنگی نگاه می‌کنند و با قیمت بالاتری می‌خرند، افزود: متاسفانه برخی از فروشندگان با پاشیدن اسپری، رنگ میوه قرمز را شفاف و ظاهر پسند می‌کنند. این کشاورز با اشاره به اینکه قارچ کش‌ها مهم‌ترین سموم مصرفی در تولید توت فرنگی هستند، گفت:: شرائط آب و هوایی مهم‌ترین عامل تولید توت فرنگی سالم محسوب می‌شود و تولید کنندگان زمانی که با تغییرات جدی آب و هوایی مواجه شوند، برای جلوگیری از خسارت از سموم و کود‌های شیمیایی استفاده می‌کنند. مازندران در سال جاری تاکنون شرایط آب و هوایی پرنوسانی را پشت سر گذاشته است. در حالی که اواخر فروردین ماه بیشتر مناطق استان با بارش باران و برف و کاهش دما و یخبندان مواجه بود، قبل از آن دمای بالای ۳۵ درجه را تجربه کرده بود و این روز‌ها هم دمای هوا براساس پیش بینی هواشناسی تا ۳۲ درجه بالای صفر افزایش خواهد یافت.

کشاورز قائمشهری با اشاره به این نکته که نور آفتاب عامل مهمی برای کامل شدن قند و رنگ آوری میوه توت فرنگی است، گفت: در صورت تداوم ابری و یا بارندگی‌های زیاد در زمان برداشت، خسارت زیادی به کشاورزان وارد می‌شود.

** سم زدایی پنج ساله از زمین یعنی ارگانیگ

این کشاورز مازنی با تاکید بر اینکه در کشت ارگانیک زمین و خاک کشت توت فرنگی باید تا پنج سال عاری از سموم باشد، بیان داشت: در کشت ارگانیک برخی از نهاده‌های تقویتی گیاهی مانند کود‌های حیوانی استفاده می‌شود. وی گفت:: مردم فقط به درشتی و رنگ میوه توت فرنگی نگاه می‌کنند، اما توت فرنگی ارگانیک ممکن است چنین شرائط ظاهری را نداشته باشد.

او قیمت هر کیلو گرم توت فرنگی تولیدی خودش را ۱۰ هزار تومان اعلام کرد و اظهار داشت: زمینی که من در آن توت فرنگی کشت می‌کنم اولا پنج سال متوالی رنگ سموم کشاورزی به خودش ندیده و ثانیا در تمام فرایند تولید از هیچ گونه نهاده شیمیایی استفاده نمی‌کنم.

این کشاورز افزود: تشخیص توت فرنگی ارگانیک از غیر ارگانیک برای مردم عادی بسیار سخت است، اما آزمایش‌های دست اندرکاران از محصول تولیدی، ارگانیک بودن را ثابت می‌کند.

**کشت هیدروپونیک، ارگانیک نیست

مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم با تعریف کشت بدون استفاده از سم در خاک به عنوان کشت ارگانیک، گفت که بعضی از فروشندگان توت فرنگی در مازندران شاید به کشت هیدروپونیک هم ارگانیک اطلاق می‌کنند.

وی با بیان اینکه کشت بدون خاک یا همان تولید گلخانه‌ای هوشمند هیدروپونیک، دانش فنی به همراه امکانات و تجهیزات پیشرفته از روش‌های نوین تولید محصولات کشاورزی در دنیاست، اظهار داشت: هر چند یک واحد تولیدی در بابلسر از این روش استفاده می‌کند، اما به معنای کشت ارگانیک است. عبدالرحمن زاغی افزود: برای انجام کشت هیدروپونیک، راه اندازی سامانه پیشرفته گرمایی و سرمایی، نیروی متخصص، مهارت‌های مدیریتی و تجربه بالایی برای آماده کردن محلول، تنظیم و اصلاح کمبود عناصر، اطمینان از تهویه و حفظ شرایط مطلوب در داخل ساختار‌های کنترل شده لازم است.

وی گفت:: در روش تولید هیدروپونیک، آلودگی خاک مطرح نیست و آلودگی آب هم کمتر است و کنترل شرایط محیطی از جمله نور، دما، رطوبت و ترکیب هوا بسیار ساده‌تر است. این مسئول با تاکید بر این که به طور یقین سلامت میوه در این نوع کشت به دلیل رعایت تمامی مسایل، آفت و بیماری به حداقل و حتی به صفر می‌رسد، افزود:، اما کود و سموم کشاورزی از طریق آب قابل تزریق به گیاه است. مدیرحفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران مهم‌ترین عوامل بیماری زا در توت فرنگی را قارچ و کنه دانست و گفت: در شرائط مناسب آب و هوایی، این بیماری‌ها بدون استفاده از سموم قابل کنترل است.

زاغی با بیان اینکه در کشت ارگانیک خاک سالم مهم‌ترین عامل است، اظهار داشت: در تولید محصول ارگانیک می‌توان برای تقویت و رشد میوه از کود‌های حیوانی و گیاهی و همچنین در مبارزه با آفات و بیماری‌ها نیز از شیوه‌های بیولوژیکی استفاده کرد.