حال خوب را با خواندن این کتاب تجربه کنید

سرویس سبک زندگی فردا؛ غزاله صباغیان طوسی: در این دنیا آدم‌هایی زیسته‌اند که حق امانت الهی را ادا کرده‌اند. شایسته لقب خلیفه الله بودند و آبرودار دوعالم. از این آدم‌ها برای ما گاهی فقط نامی مانده است، یا خاطره‌ای و از همه بیشتر حسرتی که همه آنهایی که در دامنه ایستاده‌اند، نسبت به قله نشینان دارند. خیلی وقت‌ها آرزو کرده‌ایم کاش یکی از همین عرفای صاحب دل استادمان بود، از نفس قدسی‌اش بهره مند می‌شدیم، دعایش بدرقه راهمان بود و از همه مهم تر اینکه در این ظلمت دنیا که تشخیص راه از بیراهه‌ها دشوار است، نصایحش را چراغ راه می‌کردیم. استادی که ما را سر سفره قرآن و اهل بیت می‌نشاند و رسم بندگی را یادمان می‌داد. معاشرت با عرفا و اولیاء آرزوی همیشگی خیلی‌ها بوده است و آدم‌های کمی بوده‌اند که از این نعمت بهره مند باشند.

نامه‌هایی که از علما باقی مانده است، تحفه‌ای است برای همه آنها که حسرت معاشرت و شاگردی علما را داشته‌اند. تا اگر با مردان خدا نزیسته‌ایم و توفیق هم صحبتی و شاگری شان را نداشته‌ایم، لااقل کلماتی باشد که با آنها در این هوای قدسی نفس بکشیم و روحمان تازه شود. به خود بیاییم و راه را پیدا کنیم. نامه‌های عرفانی علما قطره‌ای است از دریای وجودی آنها که برای ما به یادگار مانده و برای آنکه طالب واقعی حقیقت و اهل عمل باشد گاهی دو سه جمله کفایت از سال‌ها موعظه شنیدن و پای منبر نشستن می‌کند. جمله‌هایی که کتاب «نامه‌های عرفانی» مملو از آنهاست.

«سفارش اکیدت می‌کنم که نفس خود را فراتر از این دنیای دون قرار دهی که مقام او را اراده نموده است ولی او خود پیوستگی در پستی‌ها را طلب می‌کند. خداوند تعالی فرمود: اگر می‌خواستیم او را رفعت می‌بخشیدیم اما او خود را پیوسته و وابسته این زمین ساخت. از خداوند می‌خواهم که حقیقت دنیا را به تو بنمایاند، تا خود از آن به سختی بگریزی و از آن انتظار قرار و آرامش نداشته باشی… » ۱

کتاب «نامه‌های عرفانی» مجموعه ۴۹ نامه از ۲۲ تن از عرفای نامدار معاصر شیعه است که آقای علی محمدی آنها را جمع آوری کرده و با مقدمه دکتر ابراهیم کلانتری منتشر شده است. سیاق کتاب به این ترتیب است که ذیل نام هر عارف ابتدا به معرفی ایشان و شرح زندگی نامه‌ای کوتاه می‌پردازد و سپس چند نامه از ایشان را که به مناسبت‌های گوناگون و برای مخاطبان مختلف نوشته شده و گردآورنده به تناسب فضای کتاب و مخاطب، انتخاب کرده است، در ادامه می‌آورد. آیت الله شیخ حسنعلی نخودکی، آیت الله محمد بهاری، آیت الله محمدتقی بهجت، علامه حسن زاده آملی، علامه سیدمحمدحسین طباطبایی، آیت الله سیدعلی قاضی… از جمله علمایی هستند که در این کتاب با شرح حال آن‌ها آشنا شده و نامه‌هایی از ایشان را می‌خوانیم.

نامه‌ها کوتاه و بلندند و مخاطب‌های گوناگون دارند. گاه به درخواست یکی از شاگردان نوشته، گاه مخاطب آن فرزند یا یکی از اقوام آن عالم بوده، گاهی به درخواست جمعی برای موعظه نگاشته شده و گاهی در پاسخ افرادی است که در نامه یا یادداشتی برای حل مشکلشان درخواست کمک داشته‌اند. مثل نامه زیر که علامه طباطبایی در پاسخ نامه جوانی که از ایشان برای مبارزه با نفس کمک خواسته بود، نوشته‌اند:

السلام علیکم

برای موفق شدن و رسیدن به منظوری که در پشت ورقه مرقوم داشته‌اید لازم است همتی برآورده و توبه نموده، به مراقبه و محاسبه بپردازید. به این نحو که: هر روزه طرف صبح که از خواب بیدار می‌شوید، قصد جدی کنید که هرعملی پیش آید، رضای خدا - عز اسمه - را مراعات خواهم کرد. آن وقت در هر کاری که می‌خواهید انجام دهید، نفع آخرت را منظور خواهید داشت، به طوری که اگر نفع اخروی نداشته باشد، انجام نخواهید داد، هرچه باشد. و همین حال را تا شب، وقت خواب، ادامه خواهید داد.

وقت خواب، چهار-پنج دقیقه‌ای در کارهایی که در روز انجام داده‌اید، فکر کرده و یکی یکی از نظر خواهید گذراند، هرکدام مطابق رضای خدا انجام یافته، شکر کنید و هر کدام تخلف شده استغفار کنید و این رویه را هر روز ادامه دهید. این روش اگر چه در بادی حال، سخت و در ذائقه نفس تلخ است، ولی کلید نجات و رستگاری است. و هر شب، پیش از خواب توانستید سور مسبحات یعنی: ‌سوره‌های حدید و حشر و صف و جمعه و تغابن را بخوانید و اگر نتوانستید، تنها سوره حشر را بخوانید و پس از بیست روز از حال اشتغال، حالات خود را برای بنده در نامه بنویسید. ان شاالله موفق خواهید بود.

محمدحسین طباطبایی

بعضی کتاب‌ها هستند که خواندنشان حال آدم را خوب می‌کند. مهم نیست چه سن و سالی داری یا تحصیلاتت در کدام حوزه است. یک سری حرف‌ها هست که با من وجودی آدمی کار دارد. «من»ی که غصه‌هایش، دغدغه‌هایش و سوال‌هایش در بیشتر آدم‌ها مشترک است. مخاطب این کتاب همان من درونی‌ای است که در این دنیا غریب افتاده و با نامه‌های این کتاب دوباره به یاد وطن می‌افتد. کتاب پر از حال خوب و روحانی است. انگار در یک باغ سبز پردرخت، پای صحبت یکی از مردان خدا نشسته باشی.

کتاب خوب «نامه‌های عرفانی» دفتر دوازدهم از مجموعه «سیر و سلوک پاکان» است که به همت دفتر نشر معارف در ۳۱۰ صفحه منتشر شده است.

پی‌نوشت: ۱. بخشی از نامه آیت الله شیخ حسنعلی اصفهانی(نخودکی) ۲. عکس‌ها از غزاله صباغیان طوسی