۵ نکته مهم که والدین کودک سرطانی باید بدانند

سرویس سبک زندگی فردا؛ عطیه میرزاامیری: در قسمت قبل از مجموعه مباحث «شیوه‌های رفتار با کودک سرطانی» برایتان درمورد چگونگی بیان حقیقت به کودک و همچنین دیگر برخوردها و رفتارهایی که در مقابل این کودکان باید رعایت شوند، گفتیم. در این یادداشت به یک مشکل اساسی خانواده‌هایی که دارای کودک سرطانی هستند، اشاره می‌کنیم. یکی از مشکلاتی که خانواده کودک سرطانی با آن مواجه است، ادامه دادن یک زندگی طبیعی است که همیشه کار آسانی نیست به ویژه در لحظاتی مانند تشخیص بیماری، بستری شدن کودک و بازگشت مجدد بیماری. حتی هنگامی که درمان با موفقیت صورت گیرد زندگی کودک و اعضای خانواده تحت تاثیر بیماری، درمان و عوارض جانبی آن قرار می‌گیرد. برنامه‌هایی برای رفتن به بیمارستان و بستری شدن کودک ترتیب داده می‌شود. به این ترتیب اعضای خانواده ممکن است از هم جدا شده و بچه‌های دیگر احساس کنند که مورد غفلت و بی توجهی قرار گرفته‌اند. به این ترتیب هر کسی به طریقی آشفته و نگران به نظر می‌رسد. در این شرایط باید با کودک و دیگر فرزندان چگونه برخورد شود؟ در ادامه راهکارهایی را برای حل این مشکل ارائه می‌دهیم.

۱. به کودک خود اطمینان بدهید که بیماری او درمان می‌شود

هر بار که شما درباره بیماری فرزندتان با او صحبت می‌کنید، ممکن است موضوع مرگ و ترس‌هایش را در این مورد پیش بکشد. اگرچه پرسش‌های آن‌ها در این موارد خطرناک هستند، ولی آماده باشید تا از عهده این سوالات برآیید. خودداری از بحث کردن درباره مرگ، قدرت ابراز احساس ترس را از بچه ها می‌گیرد و نیز باعث می‌شود شما فرصت آرامش و اطمینان دادن به او را از دست بدهید. همچنین این موضوع بسیار اهمیت دارد که به بچه‌های بزرگتر این واقعیت را تاکید کنید که سرطان قابل درمان بوده و تحقیقات برای دستیابی به روش‌های بهتر و بهبود بخشیدن به درمان ادامه دارد.

بسیاری از والدین می‌ترسند با گفتن حقیقت به کودک او را ناراحت کرده و باعث آشفتگی او شوند، اما اگر ناراحت یا عصبانی هم بشود بروز این حالات به نفع اوست. با بحث در مورد موقعیت و تلاش برای از بین بردن پیچیدگی‌های ذهنی کودک، هم کودک و هم والدین، می‌توانند زندگی طبیعی را دوباره آغاز کنند. کودکان با آگاهی یافتن در مورد بیماریشان، خوشحال‌تر به نظر می‌رسند و فعالیت‌های پزشکی موفقیت‌آمیزتر خواهد بود زیرا کودک خودش می‌تواند فعالانه در آن مشارکت داشته باشد. والدین نیز دیگر زیر فشار ناشی از پنهان کردن حقیقت نیستند و علی رغم همه تردیدها و غصه‌ها، هر کسی با بیماری و آینده، راحت‌تر برخورد می‌کند. ممکن است بچه‌های بزرگتر مبتلا به سرطان در مورد سرطان و مراقبت‌های بیمارستانی، مطالعاتی هم داشته باشند که در این صورت می‌توانید منابع مختلفی را در اختیارشان قرار دهید.

۲. صبر خود را بالا ببرید

فرزند شما حالا و با ابتلا به این بیماری روحیه شکننده‌ای پیدا کرده است. سعی کنید به او روحیه بدهید. در طول دوره درمان به دلیل ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن فرزندتان، حتما رعایت بهداشت شخصی از طرف او را جدی بگیرید. به دلخوشی‌های کوچک‌اش اهمیت بدهید. باعث خنده و شادی او شوید و با بیمارانی که قبلا به سرطان مبتلا بوده‌اند و حالا درمان شده‌اند صحبت کنید و از نکاتی که آنها در طول درمان بیماری به کار بسته‌اند، استفاده کنید.

۴. صادقانه با برادر یا خواهرشان موضوع را مطرح کنید

تشخیص سرطان روی هر یک از افراد خانواده اثر می‌گذارد. برای خواهر و برادر، لحظه اول زمانی پر از ترس و ابهام خواهد بود. حتی بچه‌های بزرگتر نسبت به آنچه در حال روی دادن است، واکنش نشان می‌دهند. آن‌ها از بستری شدن خواهر یا برادرشان و مراجعه مداوم او به پزشک آگاه می‌شوند. مشاهده می‌کنند که والدینشان گریه می‌کنند و سعی می‌کنند یکدیگر را آرام کنند. آن‌ها ممکن است قسمت‌هایی از مکالماتی را بشنوند که فهم آن برایشان مشکل است و اغلب تلاش می‌کنند که از این مکالمات آگاه شوند، به همین دلیل باید وضعیت به وجود آمده صادقانه با آن‌ها در میان گذاشته شود.

بچه‌ها را تشویق کنید که سوال کنند و به این سوالات تا حد ممکن، به درستی پاسخ دهید و واقعیت سرطان را با توجه به سن و درکشان برای آن‌ها توضیح دهید. اگر خیلی کوچک باشد همین قدر کافی است که به او گفته شود خواهد یا برادرش مریض بوده و باید تا مدتی در بیمارستان بماند و برای مدتی طولانی دارو مصرف کند. اما بچه‌های بزرگ‌تر نیاز به اطلاعات بیشتری دارند و باید برای تغییرات جسمی برادر یا خواهر بیمارشان، مانند از دست دادن موها و برداشت عضو، آماده شوند و حتی اگر مایل باشید دکتر یا پرستاری که مراقبت از بیمار را برعهده دارد، می‌تواند در مورد بیماری و درمان آن برای همه اعضای خانواده توضیحاتی دهد.

همه کودکان باید بدانند که سرطان مسری نبوده و در اثر تماس با بیمار مریض نمی‌شوند و مسئول به وجود آمدن این بیماری هم نیستند. آنها گاهی احساس گناه می‌کنند که باید فورا به آن توجه کرد وگرنه این حس در آینده برای آنها مشکلاتی را به وجود خواهد آورد.

۵. به خدا توکل داشته باشید و آرامش خود را حفظ کنید

فرزندتان را به خوردن غذاهای سالم تشویق کنید. حس چشایی افراد بر اثر شیمی درمانی تغییر می‌کند و ممکن است نسبت به غذا خوردن بی‌اشتها شوند. مواظب باشید که این مساله باعث بدتر شدن وضعیت جسمی او نشود. با مشورت پزشک ورزش‌ها و فعالیت‌های تفریحی که او قادر است در این دوران انجام دهد را شروع کنید. افسردگی در کمین کودک شماست. از افراد منفی‌باف و کسانی که روحیه فرزند شما را تضعیف می‌کنند، دوری کنید. اگر شرایط روحی فرزند شما خوب نیست حتما به یک روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنید. مواظب باشید او احساس تنهایی نکند. به خدا توکل کنید. آرامش خود را حفظ کنید و از خدا کمک بخواهید.

به امید بهبودی تمام افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، بالاخص کودکان.