چگونه خشم و عصبانیت‌مان را کنترل کنیم؟

در بعضى از روایات آمده هنگامى كه عصبانى مى‏‌شوید: ۱.«اعُوْذُبِاللَّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجِیمِ» بگوئید. (۱) ۲. «لا حَوُلَ وَ لا قُوَّةَ الَّا بِاللَّه الْعَلِىَّ الْعَظِیمِ» بگویید تا غضب از شما برود.(۲) ۳. «به هنگام غضب صورت بر زمین بگذارید و براى خدا سجده كنید». ابو سعید خدرى از پیامبر اكرم (ص) نقل مى‏‌كند كه فرمود: غضب جرقه‌‏اى است كه در قلب انسان قرار مى‏‌گیرد (و آثار آن در وجود او نمایان مى‏‌شود) آیا نمى‏‌بینید كه چشمان او سرخ، و رگ‏هاى او متورّم مى‏‌شود. كسى كه این حالات را در خود مشاهده كند، صورتش را به زمین بگذارد.(۳) به یقین هر كس چنین كند و به درگاه خدا پناه ببرد و از او رفع شر شیطان و غضب را بخواهد آرامش مى‏‌یابد. ۴. تغییر دادن حالت یكى دیگر از طرق درمان غضب است همان گونه كه در روایات اسلامى آمده است: اگر شخص در حال نشستن عصبانى شده برخیزد و اگر ایستاده است بنشیند، و صورت از آن صحنه برگرداند یا دراز بكشد و اگر بتواند از آن محل دور شود، و خود را به كار دیگرى مشغول سازد.

این تغییر حالت براى فرو نشستن آتش خشم و غضب بسیار مؤثر و مفید است.

در حدیثى از رسول خدا (ص) مى‏‌خوانیم: «كانَ النَّبِىّ اذا غَضِبَ وَ هُوَ قائِمٌ جَلَسَ وَ اذا غَضِبَ وَ هُوَ جالِسٌ اضْطَجَعَ، فَیذْهَبُ غَیضُهُ؛ هنگامى كه پیامبر (ص) (بر اثر كارهاى بسیار زشت جاهلان) عصبانى مى‌‏شد، در حالى كه ایستاده بود مى‏‌نشست و اگر نشسته بود، به پهلو مى‏‌خوابید و خشم او برطرف مى‏‌شد». (۴)

در بحارالانوار از امام باقر (ع) نقل شده است كه فرمود: «وَ ایما رَجُلٍ غَضِبَ وَ هُو قائِمٌ فَلْیجْلِسْ فَانَّهُ سَیذْهَبُ عَنْه رِجْزُ الشَّیطانِ وَ انْ كانَ جالِساً فَلْیقُمْ؛ هر كس كه خشمگین شود در حالى كه ایستاده باشد بنشیند، چرا كه پلیدى شیطان از او دور مى‏‌شود، و اگر نشسته است برخیزد».(۵)

در ذیل این حدیث آمده است كه اگر انسان نسبت به یكى از بستگانش(رحم) خشمگین شود و بدن او را با دست خود لمس كند و این تماس بدنى خشم او را فرو مى‏‌نشاند.